Gai honen
helburua gatazken analisian, interpretazioan eta trataeran genero-ikuspegia
kontuan izatea da, hórrela, eskolan sortzen diren egoera gatazkatsuetan horiei
aurre egiteko baliabide eta tresna egokiak, eraikitzaileak eta lankidetzan
oinarritutakoak izateko.
Beharrezkoa
da identifikatzea gatazkak zein ideia dugun. Bizikidetza eta Bakerako Hezkuntza
2 kontzeptutan oinarritzen da: bakearen
ikusmolde tradizionala (estatuen arteko gerrarik ez egotea), eta bakearen aldeko ikerketan oinarritutako
bakea, edozein motatako indarkeriarik eza bezala hartuta.
Eskolan gatazkak zuzendu eta
agertzea eragotzi beharreko disfuntzio edo patologiatzat hartzen dira.
Gatazka denifizio ezberdinak daude, baina nik hurrengo ezaugarri
hauek azpimarratu nahi ditut:
- -Bizitzak berezkoa du gatazka
- - Erronka bat da
- -Positiboa edo negatiboa gatazka konpontzeko
modua da
- - Bi modutan uler daiteke: intrapertsonala edo
harremanetan sortzen dena
Gaztazkaz hitz egitean, BAKEAz hitz egiten dugu ere: askotan
bakea gatazkariz ez egoteari deitzen diogu. Baina bakea ez da egoera estatikoa,
dinamikoa da. Bake positiboaren kontzeptu berria: ia indarkeria zuzenik ez
egotea eta justizia eta adiskidetze-kultura ongi sustraitua egotea. Helburua
egiturazko indarkeria eta indarkeria kulturala desagertzea da. HOrretaz gain,
hermonia soziala eta guztien eskubideak errespetatzea lortzea eta baita garapen
iraunkor eta solidarioa ere.
Ildo honetatik Bilgune Feministak “Hau ez da gure
bakea!” Kanpaina jarri du abian.. Euskal Herrian bizi dugun “normalizazio
prozesuaren” inguruan hausnarketa bat egiten dute genero ikuspegitik. Oso
interesgarria da, besteak beste, honako hausnarketa hau: “Emakumeok ez baikara
“bakean” bizi, ez behintzat emakumeon kontrako indarkeria normaltzat duen bake
egoera neutralizatu honetan: zeinetan, emakumeon aurkako gutxiespenak, irainak,
gustukoak ez diren txisteak, kolpeak, prekarietate eta muturreko pobrezia
egoerak, etab eguneroko errealitate diren”.
Horietaz hitz egitean, INDARKERIA zer den azaltzeko beharra ere
agertzen da: gatazkei aurre egiteko orduan ikasitako portaera eredua da, eta 4
mota daude: fisikoa, emozionala, egiturazkoa eta kulturala.
Beste zenbait kontzeptu ere definitzen dira gaian
zehar: agresibitatea, biolentzia eza.
Gatazken trataeran
genero-ikuspegia kontuan izatea ezinbestekoa da. Beharrezkoa da nesken zein
mutilen beharrak eta baita femeninotzat jotzen dugun kulturak bizikidetza
positiboaren eraikuntzari eginiko ekarpenak kontuan izatea.
Gainera, gatazken analisia egiterakoan beharrezkoa da kontuan izatea
inplikatuak dauden pertsonen interesak, horiek betetzeko dauden aukerak,
pertsonen arteko harremanak, hartu daitezkeen konpromisoak eta dostasunak… Eta
konponbideak edo irtenbideak aztertzerakoan, egitura alderdi hauek kontuan izan
behar dira: helburuak, interesak eta beraien arteko harremanak. Gainera,
ezinbestekoa da genero-kulturek izan dezaketen eraginaz kontzienteak izatea.
Gatazka fase ezberdinak dituen
prozesua da, ziklikoa da, eta horren egituran 3 aspektu hartu behar dira
kontuan: pertsonak, prozesua eta arazoa. LANKIDETZA da gatazkari aurre egiteko
garatu nahi dugun jokaera.
Feminismoak gatazken trataeraren
ikuspuntutik kultura-aldaketarako proposamen interesgarriak egiten dizkigu. Zaintzaren-etikaren planteamendua ere
agertu da: baloreetan hezteko eta garapen morala lortzeko beharrezkoa da
justizian zein zaintzan eginiko heziketa. Horren ezaugarriak dira: testu
ingurua, beharrak eta elkar ardura, gatazken zergatiei heltzeko ezinbestekoa.
Hezkidetzak
lan handia du gatazken trataeran.
Ikastetxeetan bizikidetza eta gatazken trataerarako kultura positiboa hedatzeko
Isabel Fernandezek 5 eremu landu
behar direla esaten du: kontzientzia hartu, curriculuma, banakako tutoretza,
partaidetza eta antolakuntza. Guztietan gatazken trataera hezkidetzailean lau ardatz-kontzeptu zeharkatuko
ditugu:
- -
Botere eta lidergo partekatua
- - Jarreren birziklapena
- -Aniztasuna
- - Justizia eta etika
Arartekoak 2006an ikastetxeetan
gatazkak konpontzearen inguruko txostena argitaratu zuen:
Ikastetxean lantzeko erronkak asko dira, baina hona hemen
gutxi batzuk:
- - Pentsaera aldaketa bat eman behar da eskola
komunitatea osatzen dutenen artean: bake positiboaren kontzeptua barneratu
- - Genero ikuspegia zeharlerroa izan behar du
eskolan: egituran, curriculum formal eta ez formalean…
- - Eskolan gai honetan prestakuntza berezia duen
egotea lagungarria izan daiteke, gatazken tratamenduan aholkularitza emateko
- - Eta abar
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina