2016/02/09

IDENTITATEAK ETA ANIZTASUN SEXUALAK

Aurreko astean identitatearen eraikuntzari buruz aritu ginen, horren barnean genero identitatea eta genero adierazpena landu genuelarik. Oraingoan sexu-biologikoan eta sexu-orientazioan sakondu dugu.

Sexu biologikoa: sexu-genero sistemaren eraginez, bereizketa dikotomiko bat egiten da haurrak jaiotzerakoan eta euren genitalen arabera ar edo eme bezala sailkatuak dira. Kasu batzuetan bi sexuen ezaugarriak garatzen dituzte haurrek eta intersexual hitzarekin izendatzen dira. Kasu horietan Amaia Alvarez Uriaren hitzetan “intersexualei sexu bat ala bestea ezartzen diete, dogmara egokitu ahal izateko.”
Jose Antonio Rodriguezen arabera “sexu-banaketa bitarrak ez du islatzen genetikoki, fisiologikoki eta anatomikoki dagoen aniztasuna,baina legalki bi aukera baino ez daudela gogorarazi du”. Beraz, esan genezake haurra jaiotzerakoan sexua ezartzen zaiola, ezarritakoa eta sentitutakoa bat egiten duenean ez da arazorik sortzen, bat egiten ez duenean berriz bai. Gizarteak ez du kasu honen aitortza egiten eta nahastuta dagoelaren sinesmena dago.
Honen harira, honako aipamena azpimarratuko nuke:
Eric Vilainen baieztapena “norbait emakumezkoa edo gizonezkoa ote den jakin nahi baduzu, berari galdetzea izan liteke onena”.


Sexu orientazioa: pertsonaren zaletasun afektibo-sexualari dagokio. Sexu aukerak anitzak dira baina egia da sistema patriarkalak pertsona guztiak heterosexualak direla aurresuposatzen duela, horren ondorioz ere esan genezake zentzu batean eraikuntza soziala dela. Sexu orientazioaren arabera pertsona homosexualak, heterosexualak eta bisexualak daude. Poliki poliki kategoria berrien izendapenak sortzen ari dira: asexuala, heteromalgua, homomalgua, pansexuala,demisexuala...
LGTBIQ+ siglek honako kontzeptuak biltzen ditu bere barnean: lesbiana, gay, trans, bisexual, queer, intersexual eta bestelako identitate eta praktikak.
Hainbat mugimendu feministetan, lesbianismoa hautu politiko iraultzaile bihurtu zen. Beatriz Gimeno: heterosexualitatea da patriarkatuaren tresnarik garrantzitsuena eta emakumeen erresistentzia gorputzarekin hasten da, haien gorputza baitago jokoan; erresistentzia gorputzak uko egiten dionean eta zapalkuntzari EZ esaten dionean hasten da. Eta lesbianismoa, beste batzuen artean, EZ esateko modu bat da.” 

 

Trans pertsona cis pertsonen (egokitutako sexu biologikoa eta norberak zer sentitzen denaren artean adostasuna dagoenean) antonimoa dela esan genezake. Trans kontzeptua: “genero-rol estereotipatuak betetzen ez dituen jendea, gorputz, desira eta identitatearen transizioan dagoen jendea, eta genero aniztasun ikuspegiarekin bat datorren jendea.
Trangenero hitzaren agerpenarekin ikuspegia zabaldu egin da “jaiotzerakoan eman zitzaiona ez den genero batean bizi den pertsonari, baina kirurgiaren bidez gorputzaren genero markatzaileak aldatu nahi ez dituenari …”
Gorputza mugimendu feministaren aldarrikapen inportatea da eta zentzu horretan gorputz anitzen eta ez normatiboen apologia egiten du. Geroz eta gehiago hitz egiten da “lodifobiari” buruz, ez depilatzeari buruz, aniztasun funtzionala duten pertsonen sexualitateari buruz...


Nire ustez, aniztasun sexualaren gaia gure eguneroko praktikara eramatea zaila egiten zaigu,izan ere, ez da batere erraza dikotomietan oinarritutako jendartetik abiatuta gure helburuak lortzea. Dikotomietan oinarritzen ez den gizarte aske bat lortzea da gure azken geltokia. Baina nola lortuko dugu? Eta zelakoa izango da trantsizio fasea? Nire ustez, abiapuntuan oinarritu behar gara eta abiapuntu horretan aitortza politikoa ez duten kolektiboak ahaldundu beharko dira. Horrela,aniztasunaren apologia egin behar da identitate anitz horiek bistaratuz. Ertzetan dauden identitate eta kolektibo horiek boterea eskuratuko dute gizartean inziditu ahal izateko.



Hona hemen gaiarekin lotutako ikerketa edo esperientzia batzuk:


KITZIKAN ANTOLAKUNDEARI EGINDAKO ELKARRIZKETA


Zelako erronkak ditugu eskolan aniztasun sexualarekiko?
  • Hezkuntza komunitate guztiak aniztasunaren aldeko jarrera eta kontzientzia izan behar du
  • Irakasleek aniztasun sexualarekiko formakuntza jaso beharko dute
  • Identitate, gorputz... anitzak bistaratu beharko dira eskolan
  • Sistema heteropatriarkalarekiko kritika eta analisia egiteko baliabideak eskaini behar ditu eskolak
  • Ikasleen garapen integrala eta askea bermatu beharko da
  • Harremanak modu horizontalean eraikiko dira, bakoitzaren beharretatik abiatuta
  • Eskola ikasle guztientzako leku segurua izan beharko da
  • Indarkeria eta fobia guztiak salatuko ditu eskolak eta horiek prebenitzeko mekanismoak jarriko ditu martxan



iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina