ERAGILE FEMINISTEI MURRIZKETARIK EZ!

Frantziako Iraultzatik, non lehenengo aldarrikapen feminista eman zen, beharrezkoa da memoria egitea eta aurrerapenak gertatu direla pentsatzea, baina hobekuntzak ez ditu denborak ekarri, baizik eta emakume askoren lanaren, borroken eta aldarrikapenen ondorio izan dira, pertsona guztiek aukera eta eskubide gehiago izan zitzatela bermatzeko antolatu baitziren.

Emakume gazte bat 2016ko San Fermin jaietan bortxatu izanak, La Manadaren kasua izenaz ezaguna eta #METOO izenekoak, eragin handia izan dute gizartean azkenaldian. Emakume gazte asko hasi ziren protestetan, baina badirudi horrek ez duela behar besteko eraginik izan.

Ez da beharrezkoa gogoraraztea rol sexisten erreprodukzioa eremu publikoan eta pribatuan, soldata-arrakala, ordezkaritza politikoko karguetan dagoen desberdintasuna, etab. Emakumeek pairatutako indarkeria esplizituez ez hitz egiteagatik, hala nola, larritasun txikiagoko indarkeriez, espazio publikoaren erabilera murriztuaz edo kaleko jazarpenaz, baita muturreko larritasuneko indarkeriez ere, sexu-abusuetan, bortxaketetan eta zoritxarrez askotan gertatzen diren genero-erailketetan islatzen baitira. Guzti honekin lotuta egin dut aste honetako behaketa.

Elkarbizitzari eta eskola-ikaskuntzari buruzko azterlanak berrikustean, Díaz Aguado eta Martín Seoane ikertzaileek (2011), gorago aipatutakoarekin bat etorriz, jakinarazi dute gizonen eta emakumeen portaeran aurkitutako aldeak ez direla sexu biologikoaren ondoriozko desberdintasunetatik soilik azaltzen, baizik eta, batez ere, estereotipo sexistak kulturaz kanpo orokortu direlako.

Horien artean, ezin dut aipatu gabe utzi maitasun erromantikoaren mitoak neskato eta gazte nerabeengan duen eragin kaltegarria, kultura guztietan modu indiskriminatuan agertzen dena, mendekotasun emozionala sustatuz, autonomia mugatuz eta kasu muturrekoenek genero-indarkeriaren azpian duten menpekotasunaren oinarriak ezarriz (Yuste, Serrano, Girbés & Arandia, 2014). 

Egia da erakunde eta udal batzuetatik saiakera eskerga egin dela, bai ikuspegi feminista politika publikoetan txertatzeko, bai proiektuak garatzeko. Hala ere, jakin badakigu horiek norbanakoen borondatean oinarritu direla, eta horiek oztopo ugari eta bakardadea izan dituztela bidelagun. Ondorioz, esan dezakegu Euskal Herriko erakunde publikoetan, ez aurrekontuak, ezta politika publikoak ez direla feminismoan ardaztu. Hala, hartzen diren neurriak ez dira nahikoa emakumeok bizi ditugun egiturazko biolentziei aurre egiteko, eta, ondorioz, bigarren mailako herritar bihurtzen gaituen sistema betikotzen dute administrazio eta gobernuek.

 

Prekarioa zen, lehenagotik ere, eragile feministon egoera, baina COVID-19aren krisiak egoera larrian utzi gaitu, autofinantzatzeko iturriak eta diru laguntzak blokeatuta. Horrenbestez, erne gaude, eta ohartarazi nahi dugu hainbestetan salatu dugun garbiketa morea inoiz baino ageriago geratuko dela, non eta berriz ere, osasun krisian, alor soziala eta berdintasun politikak murrizten diren lehenengo eremuak badira. Ez dugu horrelako arduragabekeriarik onartuko.

Amaitzeko gomendatzen dizuet ondorengo bideoa ikustea, ikasle batzuek feminismoari buruz hitz egiten dute.