Aukeratu dudan aurreko elm
post edizioaren izenburua errepresentazioa da. Horren arrazoia da gustatu
zaidala egin duen akronimoa, bai eta aukeratu dituen aipuen irudiak, gaiari
buruzko gogoeta eta sentsibilizazioari buruzko artikulua ere. Oroitzen naiz
berarekin Noam Chomskyren azken hitzorduan, non itxaropenaz hitz egiten duen.
Itxaropenik ez badago, ez dago lanik egin beharrik.
Sentsibilizaziorako egokia
iruditzen zait "y calle pa cuando" bideoa; izan ere, Kadizko herri
bateko kale guztien errepasoa egiten du, non argi ikusten den kaleen izen
guztiak gizonenak bakarrik direla eta ez dela emakume bakar bat ere agertzen.
Gainera, sentsibilizazioa egiteko modu dibertigarria da, oso musika itsaskorra
aukeratzen baitu, letra matxistarekin bada ere, eta aldarrikapen bihurtzen du.
Nire akrostiko da:
II. Hezkidetza Planean oso ondo islatzen da 6. zutabean,
non ikastetxeko espazioak eta eskolaz kanpoko jarduerak eta jarduera osagarriak
aipatzen baitira, eta 3. zutabean, berriz, emakumeen jakintza eta haien
ekarpena. Planean oso ondo islatzen den bezala: ikastetxeak esparru hori
lantzen ari dira, eta dagoeneko beste eskola-patio mota batzuetako proiektu
arrakastatsuak daude; horietan, jarduerak eta espazioen banaketa
berdintasunezko harremanak errazteko eta horiek modu ekitatiboagoan erabiltzeko
diseinatuta daude, baina, hala ere, hezkidetza-espazioak ahalbidetuko dituzten
estrategiak ezartzen jarraitu behar da. Era berean, eskolaz kanpoko jarduerak
eta jarduera osagarriak planifikatu egin beharko lirateke, neska-mutilek
berdintasunez partekatu ahal izan ditzaten.
Baina argi dago oraindik asko falta zaigula egiteko, bai
hezkuntzaren arloan, bai arlo sozialean. Gai hau lantzeko moduetako bat
gizartean jokatzeko modu berdin-berdinen erreferente maskulinoak zein
femeninoak ematea da. Hona hemen adibide horietako bat:
Aurreko
edizioetako aukeratu dudan posta hau da: DESERAIKIZ BERRERAIKITZEN: Egin lekua,
eman denbora. Kale izenen oso deskribapen literarioa eta hausnarketa erakargarri egin duelako. Bestalde, emakumeen
erreprezentazioari buruzko galdera asko planteatzen dituelako:
“Zein izen
du gure ikastetxeak? Zein jolas, ipuin, liburu, baliabide ditut ikasgelan? Nola
antolatzen dugu jolas garaia? Gure ikastetxeko irakasleok zein eredu
errepresentatzen ditugu? Zein adibide jartzen ditugu? Zein dira ikastetxeko garbitzaileak?
Zergatik atezaina izenez ezagutzen dugu baina garbitzaileei, garbitzen duten
emakumeak deitzen diegu? Zeini eskaintzen diegu denbora gehiago? Zein denbora
baloratzen dugu gehiago? Ekar ditzagun ikasgelara, egin dezaiegun lekua eta
ezagutu dezagun euren lana. Egin lekua eta eman denbora. Herriko kale izendegia
ikasi badugu, goazen hezkidetzaren ikuspuntutik hau kritikatzera eta ikasleekin
honetarako aldaketak proposatzera. Bada zer egin, bada nondik hasi, beraz, ekin
norbere iraultzari, iraultza txiki askok ekarriko baitute aldaketa.”
Sentsibilizaziorako patio buruzko bideo
hau proposatzen dizuet:
Erronkei dagokienez, Amparo Tomeren
hitzak (1) ekarri nahiko nituzke:
“Qué objetivos deseamos conseguir:
1.) Qué tanto niñas como niños puedan ocupar
todas las zonas del espacio tanto las más valoradas como las periféricas.
Eliminar las jerarquías de poder.
2.) Qué toda la comunidad escolar valore por
igual los juegos rápidos, los lentos, los exploratorios, los de mesa… No se
trata de prohibir, se trata de equilibrar. Si un juego es dominante y valorado,
no debemos prohibirlo sino alternarlo con otros juegos. Si en una escuela se
regulan los juegos de pelota, ya en si mismo comporta cambios. La participación
del alumnado en los cambios es imprescindible por muchas razones, a) por
hacerles responsables del uso de los espacios, b) porque puedan elaborar
criterios sobre la bondad de la diversidad de juegos, c) para que aprendan de
la bondad de jugar niñas y niños juntos y en igualdad, d) el patio se convierte
en un espacio de aprendizaje y de relación ideal para establecer vínculos afectivos,
e) preguntar al alumnado cada año, en qué mejorarían el patio, que lo diseñen,
que lo valoren y que lo realicen.”
(1)AMPARO
TOMÉ GONZÁLEZ ESTRATEGIAS PARA ELABORAR
PROYECTOS COEDUCATIVOS EN LAS ESCUELAS NAHIKO!
2017-2019 IV. JARDUNALDIA (2018-09-25)
3. Emakumeen jakintza eta haien ekarpen sozial eta historikoa integratzea.
4. Gatazkak modu baketsuan eraldatzea, hezkidetzako bizikidetza-proiektuekin.
5. Autonomia pertsonala eta independentzia ekonomikoa.
6. Ikastetxeko espazioak eta eskolaz kanpoko jarduerak eta jarduera osagarriak.
7. Berdintasunean oinarritutako hezkuntza afektiboa eta sexuala.
8. Emakumeen aurkako indarkeria prebenitzea eta horren aurrean jardutea
Hezkidetzako II Planean, 6. zutabean agertzen zaigu "Ikastetxeko espazioak eta eskolaz kanpoko jarduerak eta jarduera osagarriak." eta hemen daukagu erronka handiena hezitzaile bezala.
6. ESPAZIOAK IKASTETXEAN ETA ESKOLAZ KANPOKO JARDUERAK ETA JARDUERA OSAGARRIAK
HAUR HEZKUNTZA
Ikastetxeetako espazioak, batez ere jolastokikoak, historikoki mutilek hartu izan dituzte baloi
bidezko lehia-jolasetarako —batez ere futbolean aritzeko—; hartara, ikastetxeko mutil gutxiengo
batek okupatu ditu espazio horiek.
Ikastetxeetan, beste mota bateko jolastokien proiektu arrakastatsuak daude, eta behar-beharrezkoa
izango da hezkidetza-jolastokien estrategia horiek nabarmentzea: lehia-jolasak ezabatzea eta
lankidetza-jolasak egitea; kantxaren erabilera orokorra proposatzea, neskek zein mutilek jolas-
garaian jarduerak egin ahal izan ditzaten; solaserako zonak planifikatzea; taldean atseden
kuak. Oro har, zementu gutxiago eta natura gehiago.
Era berean, eskolaz kanpoko jarduerak edo jarduera osagarriak planifikatu beharko dira, neskek
zein mutilek jarduerak partekatu ahal izan ditzaten, kanpoan utzita historikoki emakumeak
diskriminatzen dituzten kirolekin lotzen den guztia, edo neskak txiki-txikitatik hipersexualizatuta
dauden ikuskizunekin lotzen den guztia. Hori dela eta, eskola-jaialdiak, inauterietako mozorroak eta
abar berraztertu beharko dira, ekintza horien bidez ere berdintasunaren alde eta estereotipoen
aurka lan egin dadin.
LEHEN HEZKUNTZA
Ikastetxeetako espazioak, batez ere jolastokikoak, historikoki mutilek hartu izan dituzte baloi
bidezko lehia-jolasetarako —batez ere futbolean aritzeko—; hartara, ikastetxeko mutil gutxiengo
batek okupatu ditu espazio horiek.
Ikastetxeetan, beste mota bateko jolastokien proiektu arrakastatsuak daude, eta behar-beharrezkoa
izango da hezkidetza-jolastokien estrategia horiek nabarmentzea: lehia-jolasak ezabatzea eta
lankidetza-jolasak egitea; kantxaren erabilera orokorra proposatzea, neskek zein mutilek jolas-
garaian jarduerak egin ahal izan ditzaten; solaserako zonak planifikatzea; taldean atseden hartzekoak; lasaitasunez paseatzeko lekuak; harremanetarako lekuak; mahai-jokoetan aritzeko
lekuak. Oro har, zementu gutxiago eta natura gehiago.
Era berean, eskolaz kanpoko jarduerak edo jarduera osagarriak planifikatu beharko dira, neskek zein
mutilek jarduerak partekatu ahal izan ditzaten, kanpoan utzita historikoki emakumeak diskriminatzen
dituzten kirolekin lotzen den guztia, edo neskak txiki-txikitatik hipersexualizatuta dauden ikuskizu-
nekin lotzen den guztia.Hori dela eta, eskola-jaialdiak, inauterietako mozorroak eta abar berraztertu
beharko dira, ekintza horien bidez ere berdintasunaren alde eta estereotipoen aurka lan egin dadin.
BIGARREN HEZKUNTZA
Ikastetxeetako espazioak, batez ere jolastokikoak, historikoki mutilek hartu izan dituzte baloi
bidezko lehia-jolasetarako —batez ere futbolean aritzeko—; hartara, ikastetxeko mutil gutxiengo
batek okupatu ditu espazio horiek.
Ikastetxeetan, beste mota bateko jolastokien proiektu arrakastatsuak daude, eta behar-beharrezkoa
izango da hezkidetza-jolastokien estrategia horiek nabarmentzea: lehia-jolasak ezabatzea eta
lankidetza-jolasak egitea; kantxaren erabilera orokorra proposatzea, neskek zein mutilek jolas-
garaian jarduerak egin ahal izan ditzaten; solaserako zonak planifikatzea; taldean atseden
