Parte hartzen daramagu Historian betidanik, galdera da: non hartu dugu parte?
Aurreko edizioetako sarrera hau aukeratu dut eta ondoko ideia nagusia azpimarratu nahiko nuke:
"Parte-hartzen, parte-hartuz ikasten da, ez dagoe besterik"
Ez dizue inor burura ekarri? Clara Campoamorrek esan zuen "La libertad se aprende ejerciéndola" eta esaldi famatua bilakatu zen. Eraman dezagun beste esparruetara eta, zehazki, orain eskutartean daukagun gaira.
Esaldi hau irakurgaiarekin lotu nahiko nuke. Izan ere, bertan irakurri ahal izan ditugu partaidetzaren balditzak, eta horien artean aurki genezake "Parte hartzen jakin" baldintzetariko bat. Beraz, nola parte hartzen jakin ez badugu parte hartzen? Horregatik hain interesgarri ikusi dut Amaiak bere sarreran aipatutako ideia.
Agian partaidetza bizikletan ibiltzea bezala da: bizikletara igo barik ezin zango duzu ikasi, ezta? goazen parte hartzera orduan, eta onar ditzagun akatsak, kritikak, eta ikas dezagun horiek guztietatik.
Partaidetzaren beste baldintzetariko bat da parte hartu nahi izatea, noski. Eta egia da batzuetan emakumeok ez dugula nahi guaza batzuetan "sartu". Horren inguruan ondoko bideo interesgarria topatu dut, hain zuzen ere, emakumeen parte-hartzearen inguruan politikan:
Gure gaiarekin jarraituz, erantzun beharreko lehenengo galderari dagokionez, hasieratik esan dudana errepikatuko dut berriro ere.
Zein da zailtasunik handiena curriculum eta baliabide didaktiko hezkidetzailea txertatzeko? Gu geu. Hau da, hezkuntza sisteman parte hartzen dugun guztiok gara zailtasuna, irakasle eta gainerako partaideek azalarazten duten erresistentzia. Azken finean, benetako aldaketak ezin dira gauzatu aldaketak jasango dituztenek ez badute nahi. Horregatik, ezer txertatu baino lehen, hezkidetza eta feminismoa helarazi behar da komunitate osoari.
Nire inguruan behatutakoari dagokionez, teorian irakurritakoa praktikoan bizi izan dudala esan dezaket. Hezkuntza-sisteman lanean ari naizela, erakunde berezian lan egiten dudala esan dezaket. Hala ere, egitura mantentzen da: gehiengoa (oso gehiengoa) emakumeak gara, baina zuzendaritza taldean izugarri murrizten da proportzioa. Eta zuzendaria, noski, gizona da. Nire ustetan lotura handia dauka honek aurretik aipatutakoarekin: gutariko askok ez dugu nahi zuzendaritzan sartu ezta ere ez, baina bai ikusten dugu beharra... nork egingo du orduan?
Ez dut uste askok kontrako egoerak bizi ditugunik. Beraz, esan bezala, GOAZEN PROTAGONISTA IZATERA!
Blog-post hau aukeratu dot
arrazoi hauengatik: edukin interesgarriak; azalpen argi eta koherenteak;
estekak,… Are gehiago, hezkuntza eremurako metodologia eta ikastetxearen egitura
eta antolaketaz hitzegiten du modu
didaktikoan. Azpimarratzen du ere zehar- konpetentzien garrantzia partaidetza
sustatzeko garaian. Eta dena modu ezin hobean azalduta. Hortaz, hobekuntza proposamenik
sartzeko aukerari gutxi ematen ditu…
Zure inguruan partaidetzaren inguruan behatu duzun aspektu
esanguratsuren bat aipatu.
Aurreko blog postetan ere inoiz
komentatu izan dot hezkuntza eremuan emakumezkoak gehientsu direla kopuruz,
hortaz partaidetza aldetik ez dot ikusten horrenbeste arazo. Beste arazo bat
izango zen ikaslego eremura murgiltzea edota zuzendaritza karguetan enfokatzea
atentzioa. Azken honi buruz ez daukat estadistikarik baina esperientzia pertsonalak
esaten dozta parekotasuna maila honetan ere bide onetik doala. Dana dala, estatistika
zehatz bat beharko genuke horrelako baieztapen bat modu orokorrean adierazteko.
Baina momentu honetan
administrazioko lan eremura murgildu behar naiz, horretan bait dihardut. Eta
lan eremu konkretu honetan, gizonezko hainbat badago ere emakumeak dira
gehientsu, burutza kargutan batez ere. Hortaz, egoera ezin hobea genero
parekotasun ikuspuntutik. Dena dela, gure administrazioko bilgunetan behaketa
egin ostean, gehitu behar dot emakumeen parte hartzea ez dela murritzagoa ez
kopuruz ez kalitatez gizonezkoen parte-hartzekin konparatuz. Are gehiago,
sarritan eredu dira gizonontzako.
Inguru hezitzaileetan partaidetza parekidea sustatzeko erabilgarria
izan daitekeen baliabideren bat gomendatu.
Heziberri 2020ak aholkatzen duen
bezala, metodologia aktiboak dira aproposenak parte-hartzea sustatzeko. Hor
ditugu ikasketa kooperatiboa, Ikasketa Zerbitzua, proiektuka lan egitea,… Baina
metodologia guztien hauek aplikatu arren irakaslea da guztion parte hartze
aktiboen gidari.
Denok ezagutu doguz egoerak non
ikasleak kukiltzen diren besteen aurrean parte hartzeko garaian, batez ere ahoz
esan behar dutenean beraien iritzia, zalantzak galdetu edota irakasleak
galdetukoari erantzun behar. Egia da lotsa sentsazio hori ez dela haur eta
gazteena solik, nagusion artean ere ohikoa delarik. Baina ikasleetara
bueltatuz, nik behintzat ezin dot esan sexuaren arabera ikusi dodanik partaidetzaren
murrizketa. Ikasle batzuk oso parte hartzaileak dira (batzutan gehiegikeriekin
ere, besteen parte hartze aukerak murriztuz, baina horretarako dago
irakasle-moderatzailea) eta beste batzuk ez horrenbeste, beti ere beraien
nortasunaren eta testuinguruaren arabera. Zer egin dezake horrelako egoeren
aurrean irakasleak?
Modu oso erraz eta eraginkorra
talde txikiak sortzea da. Ez da berdina norbere iritzia plazaratzea 3 kideen
aurrean ala 20 kideen aurreran. Talde txikiak osatzeko garaian praktikoena
ingurukoekin biltzea bada ere, irakasleak kontu handia izan behar du sexu
bakarreko taldeak osatu ez daitezen. Talde txiki bakoitzean bozeramaile bat
egongo da, gero honek adieraziko duelarik jasotako iritziak talde handian.
Horrela, modu ez zuzenean bada ere, ikasle guztiak sentituko dira beraien
iritzia emateko aukera izan dutela testuinguru errazago batetan eta talde
handiaren presiorik gabe.
Bestalde, egokia iruditu zait
hurrengoko GLOSARIOA, non oinarrizko kontzeptuak azaltzen diren hiztegi moduan
aurkeztuta eta ahur eta gazteen partaidetza eskubideen alorrean.
Klikatu ahal dozu irudian bertan esteka zabaltzeko:
Aste honetan ikasitako hainbat kontzeptu
kontuan hartuta, hau da osatu dudan akrostikoa:
Aipatu
bezala, irudian agertzen diren kontzeptu guztiek dute eragina emakumeon parte
hartzean. Gure BELDURRAK gainditzeko, gure INTERESAK hartu behar dira kontuan,
parte hartzerako AITORTZA bat SENTITU behar dugu, ESPAZIOA libre utzi behar da.
PROZESU horretan BOTERE-harremanak irauli behar dira, eta LEGEDIArekin nahikoa
ez eta GIZARTEAk ere bultza egin behar du norabide horretan, TALDE bezala
babesa senti dezagun, HITZA hartzeko ahaldundu gaitezen eta ERASOAK gertatuko
ez diren espazio seguruetan parte hartzea bizigarriagoa izan dadin.
Bestalde, hau da iazko blogetik aukeratu dudan
sarrera: emakumeok
parte izateko parte hartu. Izenburu horretatik sortu dut neurea ere. Asko
gustatu zait sarrera honi eman dion ikuspuntua eta tonua, eta “plazandre”
kontzeptua gehitu izana ere oso interesgarri begitandu zait.
Nire
inguruan partaidetzaren inguruan behatzen jarri eta aspektu interesgarri asko
azpimarratu ahalko nituzke, baina horien artean bakarra aukeratu beharko banu,
honakoa litzateke: parte hartzearen inguruan hausnarketa eta dinamika asko egin
genitzake, baina guztien artean eraginkor eta sinpleena bat dela iruditzen
zait. Batzuk isildu behar dira besteek hitz egin dezaten. Eta hori gertatzen ez
den bitartean jai daukagu. Hori praktikan jartzen denean gertatzen dira
benetako aldaketak.
Amaitzeko, inguru hezitzaileetan partaidetza
parekidea sustatzeko erabilgarria izan daitekeen baliabideren bat
gomendatzekotan, honakoa izan daiteke bat.
EGK-ko
elkarteekin Eragin #Plazandre txostena egin zen Euskadiko emakume gazteen errealitatea
eta EGK-ko elkarteetako emakumeen errealitatea alderatzeko. Tresna eraginkorra
izan daiteke gaiari buruz hausnartzeko eta baliabideak pentsatzeko, egoera nola
irauli imajinatzen hasteko.
