Ondo komunikatzen ikasten

Hasteko eta behin, hona hemen sortu dudan meme-a:

Iazko post-en artean Iosune de la Peñarena hautatu dut, “Emakumeak hizkuntzan “sartzen”” izenekoa. Oso interesgarria iruditu zait Kike Amonarrizek Ibon Sarasolari egiten dion elkarrizketa, non hizkuntzen matxismoa gizartearen matxismoaren menpe kokatzen duen.

Bideo honetan ere horren adibide bat topa dezakegu, ikasle batzuek proposatutakoa:

Bestalde, irudien erabilpenarekin izan behar dugun kontua berarekin partekatzen dut erabat. Amaitzeko, oso izenburu egokia aukeratu duela esan behar dut. Izan ere, historikoki emakumeak hizkuntzetatik kanpo egon dira eta, jakina den moduan, horrek kontuan hartuak ez izatea dakar. Beraz, guztiz beharrezkoa da Emakumeak hizkuntzan sartzea.

Hau argi utzita, “Nola diozu? Genero-ekitatean oinarritutako komunikaziorako gida” da gida desberdinen artean hautatu dudana. Oso interesgarria iruditu zait eta, gainera, irudien kasuan (ikonografikoa oso alderdi garrantzitsua iruditzen zait, komunikatzeko duen botere eta berehalakotasunagatik) argibide zehatz bezain baliagarriak ematen ditu, primeran etorriko zaizkigunak materialak prestatzen ditugunerako. Ematen diren aholku zein adibideen argitasunak material egokiak prestatzeko unean ezinbesteko laguntza emango digute.

Gainera, edukiak sortu behar ditugunerako ematen dituen aholkuak munta handikoak iruditu zaizkit ere bai.

Honek guztiak, sortu behar dugun material guztiarekin kritikoak izatea ahalbidetuko du, gure praktika hobetzeko ezinbesteko baldintza dena.

Era doituago batez komunikatzeko erronka nagusia, nire ustetan, jendearen kontzientzia astintzea da. Izan ere, ni barne, gai honekin kezka dugun asko, inolako asmo txarrik gabe, astakeria itzelak egiten ditugu arlo honetan, eta kasu gehienetan ezjakintasuna baino ez da.

Bukatzeko, Elena Simón Rodríguez gai honen inguruan egiten duen hausnarketa batekin nahi zaituztet utzi.

HIZKUNTZA EZ SEXISTA ETA INKLUSIBOA

Hizkuntza, errealitatea nola ulertzen dugun adierazteko modua da, edota errealitatearen inguruan dugun ikuspegia antolatzearekin batera, bakoitzaren interpretazioa gizarteratzeko baliabidea da. Hizkuntzaren bidez pentsatu, informazioa zabaldu, ezagutza hedatu eta gizartea sortu eta antolatzen dugu. Baina, nola erabiltzen dugu hizkuntza hori? Zer helarazten eta ulertzen dugu gure hitzekin?

Egunerokotasunean erabiltzen dugun hizkuntzan, estereotipo sexistak agerian gelditzen dira. Askotan ez gara horretaz ohartzen, gure pentsamenduan ideiak barneratuta ditugulako. Alvaro Garcia Meseguerren arabera, euskaren zama sexista %5 da, ingelesarena %15, frantsesarena %40 eta gaztelaniarena %80. Ikus daitekeen bezala, euskararena portzentajea txikiena da. Hala ere, horrek ez du esan nahi bere erabileran sexismoak agerian gelditzen ez direnik. Begoña Muruaga filologo eta Emakunde aldizkariko kazetariaren ustez, "euskara ez da sexista, hitz egiteko modua da sexista". Hori honela izanik, ezinbestekoa izango da, egunerokotasunean gure jardunean erabiltzen dugun hizkuntzari erreparatzea eta hau hezkidetzaileagoa egitea, guztion aukera berdintasunera heldu ahal izateko.

Ezin ahaztu hizkuntza ikonografikoa. Suposatzen da irudiak testua era neutral batean ulertuak izateko eginda daudela, baina ez da horrela izaten. Beraz, adi egon!

Beste hainbat alorren artean umorearekin egiten dugun arduragabeko tratamendua ere aipagarria da. Horren harira, Kike Amonarrizek Uxue Alberdi bertsolari eta idazleari Tribuaren berbak saioan egindako elkarrizketa entzutea merezi du. Elkarrizketa horrek umoreak duen garrantziaz jabetzea eta duen inzidentziaz ohartzea du helburu: 'Publikoki egiten den umorea ez da neutroa”.

“Ondorioz, publikoki emakumearen sexualitatearen inguruan plazetan hitz egitean, jendeak ez daki nola erreakzionatu, ez dagoelako eraikita”.

Gai honen inguruan sortutako gida ezberdinak aztertu eta gero, esan beharra daukat guztiak interesgarriak iruditu zaizkidala. Bi aipatuko nituzke: Gipuzkoako Foru Aldundiarena “Hizkuntzaren erabilera ez sexistarako jarraibideak”  eta Errenteria Udalarena. Azken hau ez dago interneten eskura baina hau nire driverekiko lotura da. Aproposak iruditzen zaizkit lankidekin lantzeko orientabide erabilgarriak ematen direlako, modu laburrean azalduz.

Komunikazio eta hizkuntzaren erabilera ez sexista ikastetxean naiz jendartean lantzeko ondorengo erronkak azpimarratzen ditut:

• Komunikazio eta hizkuntzaren erabileraren inguruan hausnarketa bultzatzea eta formazioa jasotzea.
• Hizkuntzaren erabilera ez sexistaren inguruan sortuta dauden gidak aztertzea eta ikastetxerako honelako gida bat proposatzea eskola komunitate guztiari zabaltzeko.
• Egunerokotasunean erabiltzen diren material eta baliabideetan helarazten diren mezuak aztertzea eta behar izanez gero horiek aldatzea, mezu hezkidetzaileagoen alde eginez.
• Hizkuntza hezkidetzailea erabiltzearen alde egitea, erabiltzen ditugun txiste, umore eta brometan arreta jarriz.
• Genero kutsadura saihestea, batez ere lanbideen inguruan barneratuta ditugun ideiak alde batera utziz.

Aurreko edizioetako ikastarokideen arteko posta aukeratzerakoan, Amaia Chuecaren "Esaten ez dena, ez da" aukeratuko nuke, hausnarketa sakona egiten duelako eta gainera, hainbat argazki eta bideo interesgarri aurkezten dituelako.

http://hezkeh0506.blogspot.com/2016/12/esaten-ez-dena-ez-da.html

Aipamen bat egin nahi dut EHUko Berdintasun Masterrak 2017 Berdintasunerako Emakunde Saria irabazi duelako. Sortzaile guztioi NIRE ZORIONAK!!!

Izenak duenak, izana dauka

Esaldi honetan laburbilduko nuke aste honetan lantzen ari garen gaia. Izan ere, hizkuntza bat sexista izan daiteke (bere idatzizko gramatika arau multzoa honela jasoa badago) baina, berez sexista ez den hizkuntza bat sexista bihur daiteke erabileragatik. Eta erabilera desegoki honek, hizkuntzaren gramatizazio sexista batera eraman gaitzake.  Beraz, izena duenak izana dauka, hitzek zentzua ematen diote errealitateari, eta inguruari buruz esaten denak bihurtzen du ingurua dena. 

Honek barne hartzen dituelarik: jeneralizazioak (pertsonak-gizonak, gizartea-jendartea, andereño-irakasle...), ezkutatzeak (aipatzen ez dena ez da esistitzen), apropiazioak (Frantziako iraultza garaiko lorpen handiena sufragio unibertsala izan zen...unibertsala? zein unibertso? zein jendarterentzat? gainontzekoak ez dira jende?...). Guzti hauei izena kenduaz, aipatuak izatearen aukera kenduaz, izana ukatzen baitiegu.

Lehengo urteko idatzietako bat aukeratzekotan, Artaldetik ATek eginiko hau aukeratzen dut. Bere diskurtsoarekin bat natorrelako, baina bereziki lehengo urteko bertso irabazlea berriz ere nirera ekarri didalako eta ez naizelako sekula aspertzen bertsolari handi honen hitzez:

 "beti ez du goitik behera egiten

tranmisioaren trentzak.
Guk behetik gora
ikasi dugu
ta zabaldu
muga ertzak." 

Maialen Lujanbio, 2017ko Bertso final nagusia.

Aurkeztu dizkiguzuen hizkuntza ez sexistarako gida guztien artean Emakundek 1988an ateratako Hizkuntza, hitzak baino gehiago gida aukeratu dut. Txundituta utzi bainau zein garaitan egina dagoen ikusteak. Batetik ez dira horren beste urte igaro, baina ni jaio baino 2 urte lehenagokoa dela kontuan izanik, asko harritu nau. Bertan agertzen diren adibide eta proposamenak, gaur egun guztiz aplikagarriak direla konturatu bainaiz, beraz, oraindik zenbat ez dugun lortu....

2018an gaudela kontuan izanik, lehentasunezko bi alderdi hauek ikusten ditut:

-Behingoz orokortzeekin amaitzea. Irudiak aldatu testuliburu edota hormetan: emakumezko medikuak, suhiltzaile emakumezkoak, igeltxero emakumeak, gizonezko garbitzaileak, zahar-zaintzaile gizonezkoak...

-Mari hitzarekin sortutako hitz konposatuak ezabatu. Oraindik ere askotan entzun beharra izaten baitugu ikastetxeetan: zein marisorgina zaren, marizikin, marimaistra.... goraipatu dezagun Mari, guztion sorgin, guztion amalur. 

Inguruan ditugun erronkak oraingoan ere asko direla iruditzen zait. Bagoaz gauza batzuk aldatzen, baina esan bezala, Emakundek eginiko gida 1988koa dela kontuan izanik...

-Aukera anitzak eskaini

-Hizkuntzan txertatu ikusgarria izatea nahi dugun hori

-Inguruko irakasleek hizkuntzaren erabilera sexista dutenean, gustoko ez dugula adierazi eta gaizki egina dagoela firmeki jakinarazi

-Erabiltzen dugun hizkuntzaz gehiago pentsatu eta jakin, aldaketa sakonagoa izan dadin

-Ez galdu begirada hezkidetzailea

Amaitzeko, Barbhijaputaren testu honekin uzten zaituztet.Bertan aipatzen diren RAEko adibide askorekin argi gelditzen baita hizkuntza bat sexista izan daitekeela, hizkuntza horren araudiaz eta jasotzeaz arduratzen direnak sexista eta matxistak badira:

https://www.eldiario.es/barbijaputa/barbijaputa-rae-lenguaje_inclusivo_6_840325983.html

SEXISMOA HIZKUNTZAN

Gure gizartean berdintasunaren bidean nabarmen aurrera egin dugun arren, kultura sexista eta androzentrista batean hezi eta bizi gara, eta errealitate hori isladatzen dugu hizkuntzaren erabileran. Euskarak, “genero gabeko” hizkuntza izanda, erabilera sexistarik sortzerik ote duen eztabaidatu da sarritan. Ezbairik gabea da erantzuna: bai! Hartara, oraindik ere, asko daukagu egiteko hizkuntzaren erabileran sexismoa eta androzentrismoa saihesteko.

Jarraian, Amelia Barquínek idatzitako eta Emakundek 2008an argitaratutako Euskararen erabilera ez sexista izeneko gida oinarri hartuta*, generoari dagokionez euskararen erabileran egon daitezkeen arazoak tratatzeko proposamenak egiten dira:

Hitanoa: Erreatzeari utzi iezaiok EZ - Erreatzeari utzi BAI.

Gizon generikoa: Gizon EZ – gizaki, pertsona BAI.

Giz- erroa: Gizarte, izadia, gizabidea, gizabidetsua, gizalegea, gizabanakoa... EZ – Alternatibak: “pertsona”, “laguna”, “jendakia”; “jendartea” edo “sozietatea”, “gizon-emakumeak”; “belaunaldia”; “jendetasuna”...

Gizona hitz elkartuetan: enpresa-gizonak EZ - enpresa-jendea BAI.

Generodun hitzak: Zenbat seme dituzu? EZ - Zenbat seme-alaba / ume dituzu? BAI.

Jausi semantikoa: Gelako haurrek ere portaera hori daukate askotan neskekiko Ez - Gelako mutilek ere portaera hori daukate askotan neskekiko BAI.

Androzentrismoa: Frantziar iraultzaren ondorioz sufragio unibertsala ezarri zen EZ - Frantziar iraultzaren ondorioz gizon guztientzako sufragioa ezarri zen BAI.

Atsotitzak: “Ahuntzak jaten den mahastia eta andreak agintzen duen etxea, antzeko” EZ.

Asimetria: Erakusketan Rodinen bi eskultura eta bere maitalea Camille Claudelen eskultura bat ikusi ahal izango dira EZ - Rodinen bi eskultura eta Camille Claudelen eskultura bat BAI

UFFFA!!! Badago oraindik zer aldatu!!

*Erreferentzia:

http://www.ehu.eus/e-makumeak/docs/eusk_gida_eu.pdf

Iazko posten artean Artaldetik At!-ena aukeratu dut. Bi arrazoi medio:

1) Erreferentziatu zuen Gaztezulo aldizkariko artikulua interesgarria iruditu zaidalako: “Euskara, sexista ote?”.

2) Txertatu zuen Maialen Lunjanbioren bertso ederra.

GOMENDIOAK:

1. Bideoa.

Eta eztabaida sakonerako bideoa. Hizkuntza sexistaren aurrean RAE-ren erresistentziaren islada. Zergatik ez dira sexismoa ezabatzeko aldaketa linguistikoak azkarrago gauzatzen. Akademiaren argudioak: 

Puértolas, Soledad: “¿Sexismo en el lenguaje?”

2. Bideoa.

Aurrekoari erantzuna.  

Mercedes Bengoechea: "La RAE y el lenguaje no sexista"

HIZKUNTZA EZ SEXISTA

Hizkuntza ez- sexistetatik Emakundek aurten egindakoa aukeratu dut. Giz- erroaren ordez jendea, jendartea… kontzeptu hauei buelta bat ematen hasiko nintzateke, izan ere, egia da androzentrismoak egiten duen minaz eta hauxe dugu euskara adibide argi bat.  Nire garaian “Gizarte ingurumena” ikasgaia bazegoen batxilergoan adibidez, gizarte deitzen geniona…. Izen aldaketa behar al du?

Bestalde, noski, generoa daukaten izenen plural eta generikoei arreta jarri eta bi sexuak aipatu!! Seme-alabak, maisu-maistrak, aiton-amonak, gurasoak…

Interesgarria litzateke ere gelakideen izenak aztertzea eta Ponte izenak lantzea, izenen jatorria bilatzea hain zuzen.

Erabiltzen ditugun irainak…

Hemen uzten dizuet adibide anitzeko pdf-a.. oso interesgarria eta begiak irekitzen dituena.

Iazko blogen artean Haizea Egigurenena aukeratzen dut, hasieran gaia oso ondo laburbiltzen duela iruditzen zaidalako, eta aurrerago Puta hitzak duen oihartzuna, hitzaren inguruko hausnarketa eta  La Marcha de las Putas ezagutzen ez nuelako.

Kike Amunarrizek eta  Jone Miren Hernandezi egindako elkarrizketa ikustea asko gomendatzen dut, izan ere, emakumearen lana ez dela nabaritu, ikusiezina zen, eta ez da baloratu gizonezkoek lan hori hartu edo bereganatu dutenean : haurren-zainketa, sukaldaritza,…etab. Guzti honek ere kultura transmisioan eta hizkuntzan duen pixua norainokoa den azaltzen du.

Eskoletan, eta orain gabonak datozela kontuan hartuta, gabon-kantak aztertu eta zeintzuk erabili, zeintzuk moldatu daitezkeen has gaitezke. Irakas-materialen hizkuntza erabilera eta irudien azterketa (ez sexistak eta inklusiboak diren). GIZ- atzizkiaren erabilera neurtu, gutxitu arte. Eskolako langileek hizkuntza ez-sexista erabiltzen saiatzea. Erabilera ez-sexistako gidak irakasle gelan eskuragarri eta presente izatea…

EMAKUMEEK EZ AL DUTE EKARPENIK EGIN???

Ane Zurutuzak egindako posta aukeratu dut. "Emakumeak lehen lerroan" izenburuarekin, bertan bi alderdi garrantzitsu aipatzen ditu. Alde batetik, emakumeon ekarpena eta ikuspegia ezagutu eta txertatu beharra eta bestetik, ikuspegi eta praktika androzentistak desaktibatzeko premia.

Eremu hezitzaileetan eta jendartean lantzeko erronkak hauek izan beharko lirateke:

1. Historian zehar eta gaur egungo emakumeek egindako ekarpenak ikustarazi behar ditugu. Curriculumetan azaldu behar dira, ezagutarazi.

2. Hauek guztiak baloratu eta baloratzen erakutsi beharko genuke.

3. Hauek guztien ezkutaketa lortzeko erabiltzen diren estrategiak desaktibatu beharko genituzke.

Bukatzeko, emakume euskaldunen artean hauxe aipatu nahi dut

Emakumeak non daude?!?!?!

Aurreko ikasturteetako zenbait post ikusi eta irakurri ondoren, Iosune de la Peñak egindakoarekin geratzen naiz, bere akrostikoa oso aproposa eta egokia iruditzen zaidalako. 

Euskal emakume aitzindari moduan Concepcion Gangoiti aukeratu dut. Ez nuen ezagutzen baina Wikiemakumea-tik atera dut bere izena.

Concepcion Ignacia Gangoiti Agirre gerraurreko maistra eta irakaskuntza-ekintzailea izan zen, batzuetan “Señora de Uriarte” moduan ere aipatua izan zena. Irakaskuntzan eta eskola mailan lan eskerga egin zuen arren, agiri idatzietan oso ikusezina den horietarikoa denez zaila da gaur egun orduko datuak topatzea. Irakasle ikasketak egin zituen Bizkaian, Euskal Herriko Unibertsitateko Magisteritza Eskolako ikertzaileek Emakumeak Hitza eta Bizitza argitalpenean halaxe jaso dute.

Euzko Ikastola Batzako bultzatzailea izan zen, eta erakunde horretako lehendakariordea baita 1931-32 urteen artean. Era berean Belostikaleko eskoletako administrazio-taldeko kidea ere. 1932an Aberri Eguneko ospakizunetan parte hartu zuen.

1931ean Katalunian katalanaren irakaskuntzaren onarpena eskola eta ikastetxe guztietarako lortu zutenean Espainiako Errepublikaren aginduz, Gangoitik hainbat ekimenetan parte hartu zuen euskararentzat ere onarpen berdina lortzeko. Adibidez 1932an Euzko Gaztedi, Emakume Abertzale Batza eta Eusko Irakasle Bazkunak bultzatuta, Bilbon Euzkal Eskolen Federakuntza sortu zuten.

Eremu hezitzailean eta jendartean lantzeko erronka asko eta handiak daude, baina horretarako pausu batzuk jarraitu behar dira. Nire ustez, lehena, historian zehar egon diren emakume garrantzitsuak bisible egitea eta hori curriculum hezitzaile batekin lortuko zen.

EMAKUMEAK BISTARATUZ

Pasa den urteko Irati Aranguren Arrizabalagaren honako posta aukeratu dut; izenburutik hasi eta bukaeraraino benetan interesgarria iruditu baitzait. Gai hau zabaltzea falta dela aipatzen du Iratik, eta erabat ados nago horrekin. Izan ere, gaur bertan irakasle bati gaia aipatu eta arlo horretan (gaztelania, literatura) emakumerik ez zela egongo erantzun dit. Beharrezkoa iruditzen zait gaia zabaldu eta gizarteak gaiaren inguruko lanketa bat egitea. Gainera, Maurizia panderojole ezaguna aipatzen digu; euskal kulturan aipatu beharreko emakumea dela uste dut, plazara ateratako lehen emakumea izan baitzen. 

Aukeratu dudan euskal emakume aitzindaria Bizenta Mogel da, lehen euskal emakume idazlea baita. Mogelek Esoporen 50 alegia itzuli zituen euskarara. Nerea Azurmendik ongi dioen moduan,  "emakumeak ilunpean zeuden garai batean Bizentak ausardiaz eta naturaltasunez aprobetxatu zituen aukerak". 

Guzti hau eremu hezitzailean eta jendartean lantzeko erronkak ugariak direla uste dut, baina (benetako) kurrikulum hezkidetzailea da azpimarratuko nukeena (horrek dakarren guztiarekin, noski). 

DENON HITZA ENZTUN ARTE!

Hezkuntza esanguratxu eta oso bat izateko gizarte osoaren istorio, ikerkuntza, sorkuntza, ideia eta iritziak ikasi eta elkarbanatzea beharrezkoa da. Gizarte justuago baten beharrean gaudela argi dago eta aldaketarako bide egoki bat hauxe izango litzateke. Zenbat egi, istorio interesgarri eta talentu ixilean gelditu ote dira? Ba da garaia, egoera honi buelta eman eta gaur egungo haur eta gazteei merezi duten historia kontatzen eta erakusten hastekoa! Noski, horretarako, geuk ere lan polit hori egin beharra daukagu.




https://bertsoa.eus/bertsoak/14334-kristina-mardaras-bukaerako-agurra (Kristinaren bertsoa)


Honako, hau da, aukeratu dudan emakumea, Kristina Mardaras, Iurretan jaioa, 1948an. Bertso Txapelketa Nagusian parte hartu zuen lehen emakumea izan zen. Hainbat talderen sorrera parte hartu eta lan egin du: Durangoko Ikastola, AEK,EHE, bertso-eskola...

Azkenik, iazko lanetatik aukeraturiko lana honako hau izan da. Lan polita!

Trapu zaharrak atera

Emakume aitzindariak guregana ekartzeko lana egiterakoan, argi izan dut denbora osoan emakume famatu bat ez nuela ekarriko post honetara. Nire inguruan ditudan hainbat emakume niretzat erreferente dira aspektu askotan eta gaurkoan Julita aurkeztu nahi dizuet. Julita, Ataungo emakume bat zen, duela pare bat urte hil zena eta bere historiak entzuten nituenean, admirazioa sentitzen nuen. Historia bat kontatzearren hau kontatuko dizuet:

Julita Ataungo mendi goikaldeko baserri batean bizi zen. Gaztea zenean, herriko apaizaren inguruko zurrumurru bat zegoen, zeinak zioen, neska gazteak baserrietan bakarrik geratzen zirenean apaiza gauez joaten zela eta bertan neskatila hauek bortxatzen zituela. Julita gau batean bakarrik geratzen zela eta, berari berdina ez gertatzeko prestaketetan hasi zen. Hala ba, eltzekada ur irakiten jarri zuen eta nola ez, gauean apaiza bere etxera joan zen. Apaiza etxeko atarian zegoela, Julitak ur irakina hartu eta goiko lehiotik bota zion gizonari. Imagina dezakezue ondorioa ezta? Gizon hori ez zen berriro Julitaren etxera gerturatu eta espero ez gerturatu izana beste neska gazteen etxera gauez.

Historia honengatik eta beste hainbatengatik, Julita omendu nahiko nuke, baita bere tankerako emakumeak ere. Izan ere, kokildu beharrean, gertakari hauen aurrean indara atera eta erantzun zuzena emateko gai izan zen. Eta Julitarekin batera, gure arbaso izan diren emakume guztiak omendu nahi nituzke, eurak egin bait dute posible gu gaur egun hemen egotea, euren sukaldeko epel, elikadura, arropa eta zaintzak baimendu bait du gure presentzia hemen.

Aurreko edizioetako ikastarokide baten posta aukeratzean, F!ONAren posta aukeratu dut, bere akrostikoan emakumeen izan arruntak jartzen dituelako eta emakume "arruntak" ere bisualizatu behar ditugula iruditzen zaidalako. Eremu hezkidetzailean emakume arrunt hauek ikustarazteko lana zaila izango da, izan ere, ez dira inoiz legitimotzat hartu izan diren rolak, baina gure erronka begirada hau aldatzean dago.

Emakumeak protagonista

HASI GARA HISTORIA ALDATZEN!!!
POLIKI BADA ERE BAGOAZ!!

Bideo hau gure alabaren eskolako hezkidetza batzordean landu zen iaz. Aste honetan ikusi dugun bezela emakumeen presentzia eta ekarpenak ixilarazitakoak edo ezkutukuak izan dira. Aldatzeko unea iritsi da. 

Euskal emakume aitzindari bat aipatzeko orduan, bat baino gehiago izan ditut buruan baina Maurizia Aldeiturriaga panderojolea aukeratuko dut.

Zeberion jaioa,  erromerietan plazaz plazaz ibiltzen lehen emakume panderojolea izan zen. Ordurarte gizonen kontua zen plazarik plaza aritzea. Bere ahotsa eta kantakera izan zituen bereizgarri, gerra eta gerraoste garaiak ez ziren xamurrak izan baina beti aurrera egiteko kemena agertu zuen. Bere senar Benantzio Bernaola trikitilariarekin eta Leon Bilbao albokariarekin batera makina bat herritan ibili ziren erretiroa hartu arte. Duela 30 urte hil zen eta bera gogoratzeko irudi bikainez osaturiko bideo hau topatu dut youtuben. AUPA MAURIZIA!!!!!

Eremu hezkidetzaileetan eta jendartean lantzeko erronken artean besteak beste:

-  Kurrikuluma ikuspegi hezkidetzailetik birplanteatu, emakumeen ekarpenak azalaraziz.

- Formakuntza denontzat, hezkidetzan esku-hartzeko ezinbesteko tresna, baliabideak eskaini, inbertsio ekonomikoak...

- egindako lanaren ebaluaketa, hobetzeko.

Maria Jose Urruzola: "Emandako pausuen ebaluaketak akatsak zuzentzen lagunduko du, hutsuneak betetzen eta, batez ere, Eskola Misotik Eskola Hezkidetzailera gradualki hurbiltzeko eman behar diren pauso berriak definitzen"·

Iazko post-en artean Garazi Esnaolaren hau aukeratu dut:

http://hezkeh0506.blogspot.com/2017/12/hasi-gara-gure-historiak-idazten.html

Nire erronken osagarri hartuko ditut bereak.

Aste ona pasa,

Maria

 

PROTAGONISMOAK AITORTZEN

Emakume kolektibo oso zabal baten memoria berreskuratu nahi dut: Paleolitikoan bizi izan ziren emakume guztien memoria, hain zuzen ere. Gaur egun, oraindik, garai hari so egiterakoan, giza-talde ehizarien idea datorkigu gogora. Eta ideia horren baitan, gizonezkoen ekintzen garrantzia eta protagonismoa azpimarratzen ari gara. Emakumeak, haien funtzio, betebehar eta lanen oroimena albo batean utziz: fruitu-bilketan aritzea, janaria sukaldatu eta kontserbatzea, arropak sortzea, erditzea eta umeak elikatu nahiz hazten laguntzea, adinekoen zaintza... Paleolito garaiko giza-taldeen biziraupenerako ezisbestekoak ziren zenbait alorren garrantzia ahaztu egiten zaigu.

Eta horrela isladatzen da, oraindik ere, testu-liburuen bidez egiten den Historiaren kontakizunaren transmisioan.  

Goiko Memean adierazten dudan bezala, sarri asko, gizonei egozten zaizkie iragan urrunean egindako zenbait ekintzaren autoria: labarretako artea; suaren, lehen nekazal tekniken edota metalezko tresnen asmakizuna... Eta zergatik da hala, ez baldin badago horren ebidentzia historiko nahiz arkeologikorik?

Las mujeres en la prehistoria:

https://www.youtube.com/watch?v=0y8RRREPGBo

Hausnar dezun bada horren inguruan eta har ditzagun Historiaren kontakizuna parametro hezkidetzaileetara ekartzeko saiakera!