KALEAN BULTZATU EZEAN, LEGEAK PAPER BUZTIAK DIRA!!!

                  

                           

                           

Legeak egon arren, txarto aplikatzen badira paper buztia besterik ez daukagu, pasaden astean irlandan argitaratutako epaia argi uzten duenez.

                             LEGEAK IZAN BEHAR DIRA

                             ESKUBIDEEN ISLADA.

                             GIZONEZKOAK ZEIN EMAKUMEZKOAK

                             ELKARREKIN BIZITZEKO ARAUA.

                             LORTU DITUGUN ESKUBIDEAK

                     BENETAKO EGIA BIHURTU DIRELA ZIURTATZEKO

                                 NABARITU BEHAR DITUGU ETXEAN, KALEAN ZEIN LANEAN.

Aurreko urtetako lanen artean, orain dela bi urteko Goretti Eskalzaren sarrera aukeratu dut, titulua sakona da eta guztiz ados nago berarekin nire akrostikoan irakur dezakezuenez: LEGE BAT(ZU)EK SOILIK EZ DU(TE) BERDINTASUNA EKARRIKO.

Sarreran islatzen du egia borobil bat: legeak ez badira aplikatzen eta errealitatea bihurtzen ZERTARAKO BALIO DUTE?, eta  Marian Morenoren elkarrizketa argi uzten du aurreko pentsamendua.

Legeak lege, lan alferra egiten ari garela uste dut:

 Nola agertu gaitezke hezkidetza-arduradunok klaustro aurrean esatera heziberrik esaten duela hainbat ekimenei bultzada eman behar diegula, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailburu den Cristina Uriarte -irakasle zein ikuskatzaile guztion arduradun nagusia- Hondarribiko alarde tradizionalaren defendatzailea agertzen denean edo "sexuagatik segregatutako hezkuntzak ez duela diskriminatzen” adierazten duenean.

Heziberrin agertzen diren bi xede deigarriak dira niretzat:

• ·     236/2015 DEKRETUA, abenduaren 22koa, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculumeko 17. Artikuluan: Hezkidetza-helburuak arloetan eta ikasgaietan txertatzea.
• 1.– Hezkuntza-eskumenak dituen sailak hezkidetza-proiektuak egitea eta hezkuntza-proiektu eta curriculumetan hezkidetzako helburu hauek sar daitezen sustatuko du:
• c) Beharrezko jakintzak gehitzea, etxeko lanak eta pertsonen zaintza dela eta, neskek nahiz mutilek gaur egun dauzkaten eta etorkizunean izan ditzaketen beharrizanen eta erantzukizunen ardura har dezaten.

Ekonomia irakasgaian zaintza horiek ekonomia ortodoxak ez duela kon

tuan izaten azaltzen diegu ikasleei. Ekonomia feministak bai izaten du kontuan, baina ekonomia korronte hori ez dago kurrikulumeko programazioan islatuta. Harrigarria ezta?.

• ·    Genero indarkeriaren aurkako politikak:Egiaztatzen bada, edo susmo sendorik badago, neska-ikasleren bat tratu txarrak edo sexu indarkeria jaso edo jasotzen ari dela baita ikasleren baten ama bada, dagokien neurriak martxan jartzeko premia ziurtatu. Halaber, zerbitzu eta prestazioei buruzko informazioa eman.

Dagokien neurriak ez dira zehazten. Irakasleok, zuzendaritzak argi jakin beharko genuke susmo bat badaukagu Aurrera emateko pausuak zeintzuk diren. Informazioa eman behar diegu ikasleari? Bere amari? Guk ezbadakigu zer informazioa elkarbanatu dezakegu….berriro ere prestakuntza eza agerian

Beste aldetik, hezkidetza-legediarekin ikusten ditudan erronken artean hauek ikusten ditut:

1.- legeak errealitatea bihurtu.

 Legeak badaude baina gero legegileek interpretazio maliziosak egiten dituzte. Zertarako orduan denuntzia egin?.

Legeak badaude baina gizartean ez dira aplikatzen, zertarako orduan?

2.- 127/2016 DEKRETUA, irailaren 6koa, Batxilergoko curriculuma zehaztu eta Euskal Autonomia Erkidegoan ezartzen dueña, bere 25. Artikuluaren 5. Puntuan horrela dio: “ Euskal Autonomia Erkidegoan erabiltzen diren material didaktikoetan, hezkidetza-helburuak azalduko dira. Bestalde, hizkuntza ez da modu sexistan erabili behar, eta irudietan emakumeen eta gizonen presentzia orekatua eta estereotipatu gabekoa bermatu behar da. “

Ekonomia liburuetan  ( 4. DBH, 1. Batxilergo eta 2.batxilergo irakasgaietan) emakumeek egindako ekonomiako ekarpen batere ez da agertzen.

Noizko legea aplikatu? edo  Zertarako sortu legea bestela?

Amaitzeko, legeek berdintasunaren alde ari direla irakurri dut aste osoan zehar. Orduan zergatik bost urte izango ez duen neskatoak desberdintasunak daudela konturatu da?

Agian legeek bere lana ez dutelako egiten? Agian legeak betearazi behar dutenek bere lana ez dutelako egiten? Agian gizarteak ez dugulako behartzen legeak bete behar dutenei haien lana egin dezaten?

Bereizkeriak nabarmentzen

Eskerrikasko Yolanda, oso ekarpen ona iruditu zait material didaktikoa espiritu kritikoarekin aztertzeko jarri duzun galdetegia. Berez, Hezkuntza-administrazioen ardura bada ere, guk eskolan landuz, materiala hobeto aukeratzen lagun diezaiguke eta batez ere, ikasle eta irakasleoi BEREIZKERIAK NABARMENTZEN lagundu dezakeela iruditzen zait.

Sinplea da, baina aldi berean informazio interesgarria atera dezakegu, baita ikasleak ere.

Berriz ere, mila esker

legeak eraldatu dezakete gizartea...

Lan astuna da, legeak irakurtzea, are gehiago dena ulertzea, baina gehien harritu nauena, ia alor denak jada legeetan jasota daudela ikustea izan da: parekidetasuna; tratu onak; estereotipo sexista eta bereizkeriak ezabatzea; gatazkak modu baketsuan bideratzea; curriculum eta material didaktiko hezkidetzaileak izatea;  etxeko lanak, autozaintza eta pertsonen zaintza ezagutzea; pertsonalaren trebakuntza…

Argi dago legeak bere osotasunean beteko balira, honez gero bereizkeria eta tratu txarrak desagertuak egongo zirela gure inguruetan, baina zoritxarrez ez da hala gertatzen. Argi dago legearen babesa beharrezkoa dela eta zilegitasun handiagoa ematen dio parekidetasunaren aldeko borrokari, baina atentzioa ematen dit oraindik ze merke ateratzen den legea ez betetzea gai batzuetan. Eta zigorren aldekoa ez naizenez, zalantza daukat nola bete arazi dezakegun eta bururatzen zaidan bide bakarra ondorengoa da:

  Iazpo post-en artean, Patricia Oregin “Hezkidetza sustatzeko legedia” hautatu dut. “Piktochart” deritzon programa batekin oso erakargarria den murala osatu du, bertan barnebiltzen ditu hezkidetzan jorratu beharreko gairik garrantzitsuenak eta amaieran denbora behar bada ere, gaur egun egiten ari garen lanak, fruituak emango dituenaren esperantza azaltzen du. Bat egiten dut esperantza horrekin, inurri lanetan bagabiltza ere, gero eta inurri gehiago garelako bazter guztietan.

Egiari zor, ez naiz lege irakurle zalea, beraz ez nuen inongo artikulurik ezagutzen, baina oso esanguratsua egin zaizkit, 2005eko Euskadiko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legeak bere 28. artikuluan, Hezkuntza-politika publikoen helburuetan jasotzen dituenak:

“sexuaren araberako estereotipoak eta rolak baztertuko dituen garapen integrala eskaintzea, bereizkeria-mota oro baztertzea, eta generoak behartu gabeko orientazio akademiko eta profesionala bermatzea. Horretarako, emakumeen eta gizonen benetako berdintasuna bultzatuko da alor guztietan: curriculumean, antolaketan eta abarrean.”

Argi dago arazoa non dagoen identifikatua daukagula, irtenbidea nondik datorren ere bai, beraz nola heldu irtenbideari?  

Nire iritziz parekidetasun errealera iristeko dauzkagun erronka nagusiak ondorengoak dira:

1.- Eskoletan, irakasle eta gainontzeko langileek (jangelakoak, atezainak, hezitzaileak…) sentsibilizazio eta prestakuntza trinkoa jaso behar lukete. Nolabait denak sentsibilizatzea lortu beharko genuke. Nahiz eta gero eta pertsona gehiago izan jarrera baikorra dutenak, oraindik erresistentziak topatzen dira profesional batzuen aldetik. Gai hau ezin da izan, bakoitzaren borondatearen araberakoa edo momentuan suertatzen den zuzendaritza edo irakasle taldearen araberakoa. Administrazioaren aldetik bultzada indartsua behar da, eta esan bezala pertsona formatuekin. Formazioak  ere trinkoa izan behar du, gutxitarako balio du, urtean 4-8 ordu hezkidetzara bideratzea.

Etorkizunerako irtenbidea izan daiteke,  irakasle-eskola graduetan Hezkidetzan gehiago sakontzea, baina nola trebatuko dira, DBHra edo unibertsitatera doazen beste graduetako irakasleak?

2.- Material didaktikoetan, Hezkuntza-administrazioek dute estereotipo sexista eta bereizkeriazkoak ezabatzeren ardura. Errepresentazio orekatua eta ez estereotipatua ematea lan erraza ikusten dut, oraindik amaitu gabe egoteko. Behar izanez gero isunekin ere lagun daitekeela iruditzen zait, argitaletxeak mugitu eta materiala moldatu dezaten.

Era guztitara, ikasleen espiritu kritikoa eta bereizkeriak ikusteko betaurreko moreak, Yolanda Arton "legedia arakatzen" post-ean erakusten digun fitxategi errazarekin lortu dezakegu.

3.- Mundu honetan medioek zein indar handia duten ikusirik, administrazio desberdinek sexismoa, bereizkeria eta matxismoa zer den azalduz iragarki gehiago egin beharko lituzkeela iruditzen zait. Gazte eta ez hain gazteek, gehiegitan erreproduzitzen ditugu rolak eta tratu ez onak, zertan gabiltzan jakin gabe. 

Ondo izan

LEGEDIA ARAKATZEN

Aurreko edizioetako post bat aukeratuz gero Patricia Oregirena hautatuko nuke. Berak ematen dituen argudioekin ados egoteaz gain, “Piktochart" programarekin egindako aurkezpena oso erakargarria iruditzen zaidalako.

http://hezkeh0506.blogspot.com/2017/12/hezkidetza-sustatzeko-legedia.html

Niretzat lege gehienak ezagunak dira eta lan handia egin dut Hezkuntza-sisteman hezkidetza eta genero-indarkeriaren prebentzioa lantzeko Gida Planarekin. Abiapuntua izan zen nire eskolako Hezkidetza Plana egiteko. Gaur egun hori bukatu da eta II. Gida Planaren zain gaude.

Nire ustez bete ez diren hainbat puntu ikutuko ditut:

1. Curriculumaren transformazioari dagozkionak: lan handia geratzen da. Ikastetxe askotan aurrepausuak ematen ari dira, baina bidea oraindik luzea da: estereotipoak ezabatzea, curriculum ezkutua, erantzukidetasuna, hizkuntzaren-erabilera ez-sexista, ikasketetarako orientazioa…
2. Materialei dagozkionak: lan itzela. Hainbat lege aldaketen ondorioz materialak nahiko zahartuta daude eta Eusko Jaurlaritza ematen duen dirulaguntzarekin ez da erraza berriztea. Hala ere, buelta eman daiteke ikasleekin espíritu kritikoa lantzen horrelako galderen bidez:

	EMAKUMEAK		GIZONAK
	IRUDIA	TESTUA	IRUDIA	TESTUA
Zenbat aldiz izendatzen dira izen propioarekin?
Zenbat aldiz agertzen dira ekintza baten protagonista gisa?
Zenbat aldiz agertzen dira ordaindutako lanak egiten?
Zenbat aldiz agertzen dira ordaindu gabeko lanak egiten?
Zenbat aldiz agertzen dira erantzukizuneko postuetan?
Zenbat aldiz agertzen dira mendeko postuetan?
Zenbat aldiz agertzen dira zientziarekin, teknikarekin eta teknologia berriekin zerikusia duten esparruetan?
Zenbat aldiz agertzen dira aisiarekin (kirola, irakurketa, zinema, bidaiak…) zerikusia duten jardueretan?
Zenbat aldiz agertzen dira sexu-objektu gisa?
Zenbatetan aipatzen da aniztasun sexuala?
Zenbatetan agertzen dira heterosexualak ez diren bikote motak?
Zenbatetan agertzen dira “ohikoak” ez diren familia motak?

3.       Egiturak eta pertsonak:

• Eskola Kontseiluetan berdintasun arduraduna egon behar da. Irakaslea izanez gero, Berritzeguneek dituzten Hezkidetza mintegietan formakuntza jaso dezake, baina guraso edo beste partaidea izatekotan ez dute formakuntza jasotzeko aukerarik.
• Emakume eta gizonen presentzia orekatua ere zaila da gehiengoak emakumeak garelako.

4.       Prestakuntza:

• Hezkidetza ikastaro modalitate ezberdinak martxan jartzea: Unibertsitatea, Berritzegune, Prest Gara…
• Magisteritzan eta irakaskuntzarekin lotutako beste titulazioetan formakuntza hau derrigorrez sartuta egon beharko da.

5.      Ikuskaritza: orokorrean ez da asko inplikatzen gai honetan.

6.     Koordinazioa: praktika onak trukatzeko jardunaldiren bat egin beharko litzateke eta sare sendoak.

7.  Genero indarkeriaren aurkako politikak: 

• Ez da nahikorik legeak izatea, betetze maila jakitea ezinbestekoa delako; beraz, hori bermatzeko egituraren bat sortu beharko litzateke. 
• Hezkuntza Sailak protokolo asko abian jarri ditu, baina ikastetxeek ez dituzte ezagutzen. Hemen dituzue guztiak:

 https://sites.google.com/a/berrigasteiz.com/hezkidetzaaraba/protokoloak

Beraz, II. Plana ezagutzeko irrikitan nago. Ikusiko dugu!

Eskola benetan hezitzaile izateko erronka nagusiak hauxek izan daitezke:

-          Hezkuntza komunitatearen formakuntza, sentsibilizazioa, kontzientziazioa eta konpromisoa.

-          Gobernuak legeen betetze maila eta planaren ebaluazio sakona bermatzea.