Ikusiak ikusi, zer pentsatua eman dit gai honetan ikertu, behatu,
ikusi eta entzun dugunak. Neure buruaz hitz egiten hasiz, jakitun naiz
ikaskuntza prozesuan zehar emakume izen gutxi ikasi ditudala; horihorrela atal
honetako irakurgaia oso interesgarria irudituzait, eta aldi berean lotsa
sentitu dut dudan kultura faltagatik. Dena den, ni bezalatsu beste hainbat
herritar daudela esango nuke, gizon zein emakume. Gaur egun errazagoa deritzot
historian eragina izan duten emakumeei buruzko informazioa aurkitzea; geroz eta
sarriago eta toki gehiagotan entzuten
den gaia da. Dena den, nork bere interesetik ikertu eta abiatu beharra dagoela
uste dut oraindik ere. Azaleko informazioa soilik iristen zaigu, hau da,
emakumeek ere historian eregina izan dutela aipatzen zaigu, baina nor izan
ziren eta zer egin zuten jakiteko interesa behar da. Interesik ez dutenen gana
ez gara helduko azaleko informazio horrekin, interesa dutenak aldiz, informazi
hori jaso eta ikertzeari ekingo diote. Hori da nire inguruan sumatu dudana
bederen. Kontuak kontu, geroz eta entzunagoa den arren, oraindik ere
zabalkundea falta zaiola esango nuke gai honi.
Oso aurkezpen txukuna eta argia izateaz gain, hainbat baliabide
aurkezten ditu. Horien artean ezkutuko amandreei buruz azpimarra saioaneginiko solasaldia ageri da. Interesgarria
benetan!
Jarraiki, euskal emakume aitzindari bat aipatzekotan, Maurizia
Aldaiturriaga aipatuko nuke.
Maurizia plazan jardun ohi zen aurrenetariko
panderojole emakumea izan zen. 1904.urtean Zeberion jaio zen, eta txikitatik
ikasi zuen panderoa jo eta koplak abesten. Garai hartan plaza gizonena zela
esan ohi zen eta ez zegoen ongi ikusia emakumea herriz herri, plazaz plaza
panderoa jotzen ibiltzea. Urte haietan emakumezkoak panderojoleak soilik izan
zitezkeen, trikitilaria gizonezkoa izan ohi zen. Dena den, emakumeek etxean
panderoa jo arren, etxetik kanpo panderoa joz ibiltzea ez zen begi onez ikusten.
Maurizia ordea, kaleko musikaria zen, hainbat trikitilariri laguntzen ibilia
da. Gainera, “karakol” trikitilariarekin ezkondu zen, eta biak
ibiltzen ziren euren seme-albak hartuta batera eta bestera. Dirua lortzen zen
eta hori zen garrantzitsuena. Bere atzetik gehiago dira plazara atera ziren
emakumeak, hala nola Felisa Bermeosolo,
Francisca Antonia Irizar, etab. Beraiek gure aitzindari izanik, gaur
egun hamaika gara kalean gabiltzan trikitilari eta panderojoleak. Huntza
taldeak ere “ARRO GAUDE” emakumeen aldarria eginez ateratako abestian ere
presente ditu aurrez aipaturiko hiru emakumeak.
Aurrez aipatua ikusirik, oraindik ere zer
egina badagoela uste dut, hori horrela honako hauek lirateke hau guztia ermu
hezitzaileetan eta jendartean lantzeko erronkak:
-Gizartekideok barneratu behar dugu
egoera, guztiok bizi behar dugu kontziente. Oraindik ere Androzentrisk¡moa,
sexismoa, jabetza lapurketa..hor daudela ohartu behar dugu. Lanean hasteko lehenengo
urratsa betaurrekoak jantzi eta egoera horiek ikustea da.
-Hor daudela jabetu, eta aldatu NAHIA
sustatu behar dugu herritarrengan. Sarritan, konformismoa, interes falta,
beldurra, etab. tarteko alboratu egiten baitugu egoera hau.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina