Orientatzea ahalduntzeko

 

Aste honetan, berriz ere, planteatutako gaiari esker, konturatu naiz oso garrantzitsua dela eskoletan egiten dugun lana, gure ikasleak sistemak ezartzen duen genero-binarismotik libre hezi daitezen.

Zertarako eman askatasun hori?

Jendartearen erdiak, hau da, emakumeok, izaki oso gisa garatzeko aukera ugari galtzen jarraitzea eragiten duten eskemak ez errepikatzeko; horrela, enplegu jakin batzuk esleitzen zaizkigu oraindik, gure gaitasun guztiak garatzen uzten ez dutenak.

Nire lan-bizitza luzean, ordezko bezala, egiaztatu ahal izan dudan datuetako bat, ikastetxeetako zuzendaritzen osaera desberdina da. Egon naizen klaustro guztietan gizonak oso gutxi baziren ere, oso arraroa izan da zuzendaritzako kideetako bat gizona ez izatea. 

Horrek haserretu egiten nau, eta emakumeok porrotera garamatzaten beldurrarekin lotzen dut, baita lan jakin batzuk egiteko gai ez garela sentitzen erakusten digutenarekin ere; aldiz, gizonei ez zaie batere kostatzen lan arduratsuak onartzea.

Lana ez da batere erraza, eta landu beharreko faktoreak izugarri garrantzitsuak eta konplikatuak dira. Akrostiko moduan utziko zaituztet hemen ikasle guztiak gaituko dituen hezkidetza-orientazioa gauzatzeko ahaztu behar ez ditugun gakoetako batzuk.

Aitortu behar dut zuei gomendatzeko aukeratu dudan post-a begitik sartu zitzaidala, izugarri gustatzen zait Mariak bere posterako erabili zuen memea. Baina sarrera bat da, non datu ugari ematen dituen eta ondo aztertzen dituen. Agian nik gehiago zainduko nukeen irudi orokorra... zeozer esateagatik.

Nire ikuspuntutik, orientazio hezkidetzailea egiteko ditugun bi erronka nagusiak hauek dira: alde batetik, hezkuntza-komunitate osoren (familiak barne) lankidetza, eta, bestetik, zenbait estereotipo barneratuta dauzkagula.

Nire ustez, hezkidetza-orientazioa egiteko orduan ditugun bi erronka hauek dira: alde batetik, hezkuntza-komunitate osoaren (familiak barne) lankidetza, eta, bestetik, barneratuta ditugun estereotipoak gainditzea.

Gure emakumeen orientazio eta aukera akademikoak

 Astean zehar agertu eta nire ustez esanguratsuak diren datuen artean PISA txostena dago eta batez ere agerian uzten duena:

• Neskek matematika eta ingeniaritza ez aukeratzeko antzematen den arrazoi nagusia autokonfiantzaren falta da. Matematika problema baten aurrean antsietatea kudeatzeko arazoak izaten dute eta zientzialari bezala pentsatzeko eskatzen zaienean okerrago aritzen dira (pentsa dezagun ingeniaritza eta zientziekin loturiko esparruak direla ekonomia mugitzen duten esparruak).
• Neskek baieztatzen dute porrotari beldurra diotela maizago eta intentsitate handiagoz mutilek baino.
• Indarrean irauten diren genero-estereotipoak eta lanbide desberdinetan emakume eta gizonen erreferente parekatuen falta.

Azpimarratutako gakoak emakumearen ahalduntze prozesuko ardatz bezala hartuko nituzke eta txikitatik eskolan lantzeko eskatuko nuke. Nonbaiten emakumearen autoestimua puskatuta dago eta lehen bait lehen konpontze saiatu behar gara.

Orientazio hitzarekin egindako akrostikoa paint bidez egin dut, ea gustoko duzuen:

Aurreko edizioetako ikastarokideek egindako post hau aukeratu dut.

Aukeratutako estekak eta bideoak esanguratsuak dira. Gainera Elena simón Rodriguez-en esaldia ere aukeratu du. Irudiak ederki erabili ditu.

Orientazio akademiko hezkidetzailea lantzeko 3 erronkarik nagusienak hauek lirateke:

• Indarkeriarekin eta irainekin amaitzea: nire ikasleen artean egunerokoa da eta beraien artean erlazionatzeko era. Batez ere gizona eta homosexualitatea, beraien artean norbait baztertzeko edota iraintzeko marikoia erabiltzen dute.
• Emakumearen ahalduntze prozesua, gure neskak konfidantza eskura dezaten eta beraien grinak piztu, goraipatu ondo egiten dutena eta erronka berriak proposatu. “Lee Anne  Bellek  (1989)  New  Yorkeko  10  eskoletan  eginiko  etnografi  ikerketa  batean  ikasketen  errendimenduei  buruz  neskek zituzten sei arazo  multzo  identifikatu  zituen (37-39 orr.): arrakasta/adiskidetasuna, isiltasuna/harrokeria, porrota/perfekzioa, edertasuna/bazterkeria, pasibotasuna/agresibitatea, amore ematea/zigorrak jasotzea.”
• Lanbide-Heziketan orientatzaileak berreskuratu, beharrezkoak bait dira.

Iturria: https://www.serpadres.es/adolescentes/articulo/las-mujeres-eligen-menos-carreras-tecnicas-y-esto-afecta-a-su-futuro-laboral-211570625040

Bukatzeko animatzen zaituztet bideo hau ikustera

 

DESORIENTATZAILEAK

 

Beti entzun dugu desorientatzaileei buruz.

Desorientatzailea Batxilergoan eta DBHn egon ohi den figura hori da. Bulego batean egiten duena lan eta noizean behin soilik ikusten duguna. Are gehiago, erabaki ‘garrantzitsu’ bat egin behar den unea baino zertxobait lehenago soilik ikusten duguna. Bere presentzia bi gertaerekin lotu ohi dugu bereziki:

•        GALDETEGIA. Desorientatzaileak, galdetegi bat banatu ohi du eta bertan honako galderak ageri dira: Zer da zure denbora librean egitea gustatzen zaizun gauza? Zein da zure ikasketa gustukoena? Zein da hoberen ematen zaizun ikasgaia? Eta modu kuantitaboan eginiko galdera erdi-absurdoek diote… Tatxan! Magisteritza dela gehien gustatuko zaizuna.
•        ZITA. Desorientatzailearekin zita bat eduki ohi da ziklo amaieran. Batez ere, DBHko laugarren mailan, Batxilergoko zein adar aukeratu edo Batxilergoan zein ikasketarekin jarraitu erabakitzeko.

Horren ondoren, listo, egin duzu zure bizitzako erabakia.

Txantxak aparte, orientatzailearen figura ekarri nahiko nuke lerro artera. Orientatzailea baita askotan orientazio hitzarekin egiten dugun lehen kontzeptua.

Astean zehar landutako material guztia erabat interesgarria izan da orientazio gaia ardatz harturik, klabe ezberdinak ikusi eta horiek nola egituratzen diren jakitea. Hala nola, lanbiderako orientazioan irudi ez estereotipatuak aurkeztea, hizkuntza hezkidetzailea izatea, identitate eta bizitza eredu anitzak lantzea… Nik erronka bat proposatzen dut

Orientazioa zeharkakotasun moduan planteatu

Aste honetan ikusi dugun moduan “Orientazioak esku hartze kontzientea eta etengabeko prozesua izan behar du, hezkuntzaren esparru eta maila guztietan gertatzen dena, curriculumean integraturik egon eta hezkuntza-komunitate osoaren inplikazioa duena”. Hala, orientazio modu globalago bat bezala ulertzea klabe garrantzitsu bat dela uste dut. Eta zentzu honetan, uste dut orientazioak dakarren lan eta inplikazioa ez zaiola soilik orientatzaile figura horri egotzi behar.

Aldi berean, gizarte langileak hezkuntza komunitatean dute presentzia areagotzea ezinbesteko ikusten dut, bai eta beste profesional batzuk ere. Logopedak esaterako.

Bokazioa

Badirudi bokazioz aukeratzen ditugula goi mailako ikasketak, historikoki femeninizaturiko ikasketetan ordea, bertan jarduteko bokazioa, genero femeninoko emakumezkoena da batez ere. Hau da, bokazioa, laguntze nahian eta aldatze nahian zentratzen da, eta heziketaz bokazio hori emakumezkoari dagokiona da.

Ondorengoak dira, UPV/EHUko webgunean aurkitu dezakegun datu esanguratsu batzuk.

2013. urtekoak dira azken datuak, eta errebisio bat egin beharko litzateke eman diren aldaketak ikusteko, baina segregazioa ikusten da ikasketen arabera. Bokazioaren aurretik, hainbat faktore daude ikasketak aukeratzera eramaten duena pertsona oro, izan maila ekonomikoa, izan arraza…Eta generoa horietako bat da. Beraz, orientazio akademiko hezkidetzaileak “bokazioa” kontzeptua errebisatzeko erronka duela esango nuke.

NORANTZA DA ZAINTZA

 

 Aste honetan Jaso Z.E -ren ekarpena aukeratu dut bere hausnarketarekin bat natorrelako: norbanakoaren gaitasunak garatzeko eskuhartze hezkidetzaile bat nahitaezkoa delako.

 Gainera proposaturiko baliabideak interesgarriak egin zaizkit DBH-ko etaparako.

Orientazio akademiko hezkidetzaile bat lantzeko erronkarik zailenak honakoak direla uste dut:

Ø  Helduok ondo prestatzea: formazio sakon eta etengabea behar dugu gai honetan. Baina lehenik motibazioa piztu behar da. Benetako beharra sentitu behar du komunitate osoak.

o   Sarri betebehar bat bezala bizi dute irakasle askok Hezkidetzaren inguruko formazioa jaso beharra. Inposatutako zerbait bezala.

o   Betiko kontu bera entzungo dutela…

 

Ø  Eskola komunitatean eragile garen guztion ( Langile- familia-herriko eragile…) koordinazioa egotea.

o   Teorian hezkidetza landu nahi dugu eta pausoak eman nahi ditugu . Saiatzen gara pauso horiek ematen baina artikulazio handia behar duen gaia da. Zeharka eskola eremuan gertatzen den guztia bustitzen duelako.

o   Askotan plana idatzia dago bai baina teorian idatzitakoa benetan gauzatzea eta markatutako helburuak lortzeko egin beharreko irakasleen arteko artikulazio lana ez da teoriarekin fidela.

Ø  Gai honek behar den bezalako eragina izateko eskeini behar zaion denbora ez zaio ematen.

o   Eskola-jardunean ditugun hainbat gai garrantzitsuen arteko bat delako eta denbora denen artean banatu behar delako.

ISEI IVEI-ren  2017ko ikerketa hau ekarri nahi dizuet bertan ikerketa sakona egin   zelako gai guzti honen inguruan. Bukaera aldera dauden gogoetak interesgarriak dira. Nahiko bukaeran honakoa diote eta eman dit zer pentsatua: gauzak pixkanako lortzen direla. 

Eta mezu horrekin geratzen naiz pauso txikiak emanaz , geratu gabe,jendarte berdinzaleago baterantz joango garela.

ZAINTZA PAREKIDEA AUKERA-BERDINTASUNERAKO OINARRIETAKO BAT

 Hona hemen aste honetako gaian landutakoan oinarrituta sortu dudan akrostikoa:

Gauza ugari esan daitezke orientazioaren eta aukeren inguruan irakurgaian ikusi dugun bezala, baina ni zaintza partekatuan oinarrituko naiz; izan ere, iruditu zait gai honetako hausnarketarako (4. aukera) egindako elkarrizketetan ere alor horrek kale egiten duela.

Argi dago zaintza partekatuak bere bizitzako garrantzia duela. Jarraitzen badugu pentsatzen emakumeen kontua baino ez dela, emakumeak ezin izango dira lan-merkatuan sartu eta aukera-berdintasunarekin aritu bai lanaldi-motari dagokionez, bai lan-motari dagokionez… Eta horrek, dakigunez, beste ondorio batzuk dakartza: independentzia ekonomikorako zailtasuna, prekarietatea…

Egungo osasun-egoerak ondorio latzak ekarri(ko) ditu, eta zaintzaren alorrean ere nabaria da. Hona hemen adibide xume bat:

Eta horri aurre egiteko edota egoera arintzeko proposamen bi:

https://www.emakunde.euskadi.eus/contenidos/informacion/emakunde_covid19/eu_def/adjuntos/2020.07.berdintasuna_pandemia_garaian.pdf

https://www.emakunde.euskadi.eus/gizoneus/-/gizonduz-covid19/

Bestalde, aurreko edizioetako post hau gomendatuko dizuet goian esandakoarekin lotuta dagoelako. 

Baina, era berean, beste hau ere gomendatu nahi dizuet; izan ere, bertan agertzen den materiala oso interesgarria iruditu zait. Gainera, niri ez zidaten horrelakorik pasatu DBHko 3. mailako tutorea izan nintzenean.

Horrekin lotuta, orientazio akademiko hezkidetzailea lantzeko lehenengo erronka landuko dut. Foroan ikusi genuen nerabezaroan hasten direla neskak autoestima galtzen; eta, aipatu berri dudan bezala, nik ez nuen orientaziorako materialik jaso 3. mailako tutorea izan nintzenean. Kontua hartuta neska-mutilek estereotipoak lehenago jasotzen dituztela, egokiago deritzot honi heltzea hain berandura arte itxaron barik.

Bigarren erronka, ostera, dagoeneko aipatu dut: zaintza partekatuari bultzada ematea.

Azkenik, gogoratu nahi dut ostiralean Emakume eta Neska Zientzialarien Nazioarteko Eguna izango dela, eta hori gai honekin ere lotuta dagoela. Hona hemen Saninazion eta Deuston egingo duten ekimenaren berri:

https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2021/02/08/deusto-san-inazio-homenajean-mujeres/1097738.html

BALIABIDE DIDAKTIKOAK HEZKIDETZATZEN

Heziberri 2020 Hezkuntza eredu pedagogikoaren markoan, hezkidetza behin baino ez da aipatzen. Hortaz, Euskal Autonomia Erkidegoko Curriculum Dekretuetan izaera hezkidetzailea txertatzen ez bada, sistema patriarkalaren mezuak zein jakintza naturalizatuak erreproduzitzen eta helarazten jarraituko da. Hezkuntza-curriculumak  hezkidetzaren ikuspuntutik egiteko, iturburu soziologikoa, psikologikoa, pedagogikoa eta epistemologikoa kontutan hartzea ezinbestekoa da, non gizarte antolamendua nola dagoen banatuta aztertu, teoria psikologiko legitimitatuak zalantzan jarri garapen integrala eta nortasunaren garapena mugatua gera ez dadin, hezkuntza ereduak berreraiki eta emakumearen jakintzak, jakintza akademikoaren baitan egituratu beharko diren.

 

 Mundu ideal batean pentsatzen hasita, pertsona askeak dituen jendarte bat aurkituko genuke. Genero rol eta estereotipoen aginduetatik at aniztasuna oinarri duen eredua. Norbanakoen gaitasunen eta bakantasunaren aitortzan oinarritutakoa, pertsona guztiak parekidetasunean eta diskriminazio ezan heziak. Hierarkizazioa eta menperatze harremanik eraikitzen ez dituen jendartea, ezberdintasunetik berdintasunean heziko lukeena. Pertsona guztien trebetasunak garatu eta estereotipo eta aurreritziak deuseztatuko lituzkeen ereduan, bakoitzaren ezberdintasunak eta ezaugarri pertsonalak baloratuko liratezke. Hezkuntza ereduak, hezkidetzan oinarritutako curriculum eta baliabide didaktikoak aurrera eramango lituzke eta eskola litzateke guzti hori bermatuta utziko lukeen egitura sozialaren eremu garrantzitsu bat. Horretarako diskurtso androzentrikoa deuseztatua legoke, hezkuntza komunitate osoa gaiarekiko sentsibilizatuta agertuko litzateke  eta curriculum hezkidetzailearen tresna ezinbestekoa litzateke. Irakaslego formatu eta konprometitu batetik hasita, material didaktiko zein jarduera hezkidetzaileez lagunduta eta genero ikuspegia txertatuta izango lukeen espazio zein praktikekin osatua.

 

 

 

Hala ere, utopikoa da oraindik aurretik aipatutako ideal hori. Sistematikoki curriculum-a eta baliabide didaktikoak egun hezkidetzaturik egotea zaila baino ia ezinezkoa da oraindik. Sistema patriarkal batean bizi gara eta horrek bizitzaren alderdi guztiak hartzen ditu bere baitan. Hezkuntza gainera, sozializaziorako parte garrantzitsua den aldetik ez dio oraindik ihes egin aginte sistemak markatutako ildoari. Teoria egokia zein den jakinik ere, praktikan galdu egiten du beharko lukeen izaera hezkidetzailea, izan ere, patriarkatua sistema osoaren egituran dago eta curriculum-a sistema hori sostengatzen duen duen beste elementu bat da. Artikulu honetan ere argi adierazten da eskola berdintasunean hezteko bidean urrun dagoela oraindik.

 

Gainera ez da nahikoa legeak aldatzearekin, hauek aurrera eramateko eta betetzeko borondaterik ez dagoela iruditzen zait. Hitz politak paper gainean idaztea baino errazagorik ez dagoelako, baina horiek gauzatzeko baliabide pertsonal eta ekonomikoak ezinbestekoak dira. Hezkuntza komunitatea osatzen duten profesionalak sistematikoki formatu beharko liratezkeela iruditzen zait. Egun, bakoitzak bere kabuz eta interesen arabera, hautu pertsonal gisa gauzatzen du formakuntza hau eta nekez bihurtuko dugu eskola mistoa hezkidetzaile ez bada sistematikoki formakuntza feminista jasotzen. Intentzioa izatea ez delako nahikoa, jakin egin behar delako, bestela praktika burutzerakoan irakas prozesuan akatsak egiten jarraituko da. 2015ean Europako Parlamentuak, genero berdintasunean heztea eskatu bazuen ere, ez da oraindik formakuntza hezkidetzaile eta feminista sistematizatu.

 

Gainera, Berdintasun legea onartu zenetik 10 urte bete diren honetan eta hezkuntza lege ezberdinetan, emakumearen berdintasuna aitortzeko hainbat aldaketa emanda ere, ez Hezkuntza Minsiterioak ezta Autonomi Erkidegoek ere, ez dituzte beharrezko urratsak eman, textu liburuetan esaterako, emakumeen presentzia ziurtatzeko. Eta oraindik okerragoa dena, ez dute uste beraien konpetentzia denik ere, beraien eskuduntzatik ihes dagoela adierazten dute argitaletxeei errua egotziz. Batzuk besteei pilota pasatzen jarraitzen duten bitartean inork ez du esku hartzen hain garrantzi handia duen gai honetan.

 

Hortaz bai eremu hezitzaileetan baita jendartean ere, baliabideetan hezkidetzan oinarrituriko begirada sustatzeko estrategia betegarri garrantzitsuena formakuntza dela iruditzen zait. Hezkidetzak duen garrantziaz kontzientzia hartu ezean, gaiarekin sentsibilizatutako jendarte bat izan ezean, feminismoa sistematikoki irakatsi, ikasi eta praktikatu ezean, eskola zein gizartea nekez izango baita hezkidetzaile. Irakas prozesu feminista ezinbestekoa da, hasiz hezkuntzaren esparruan poliki jendartera zabaltzeko. Horregatik hezkuntzan dihardugun profesionalok gure buruak formatu behar ditugu eta baliabideak hezkidetzatzen joan. Gainera, erakunde publikoek bere gain hartu beharko lukete sortutako legeak betearazteko borondatea, baina horretarako lehendabizi beraiek ere beraien burua formatu beharko lukete, dagozkien esku hartzeak egoki bete ditzaten. Feminismoan jakitun eta sinesdun diren agintariak izan ezean, paperean idatzita geratzen jarraituko baitute berdintasunaren izenean sortzen dituzten legeriak, curriculum-ak, etb. Ideia hauek guztiak biltzen ditu Marian Moreno-k ere bideo honetan.

 

Hala ere, gure esku dauden neurriak hartzen jarraitu beharra dagoela iruditzen zait, gu baikara hezkuntzan dihardugunak eta berau aurrera eramaten dugunak. Horregatik, norbera bere esparrutik, diagnostikoak egiten has gaitezke, materialak hezkidetzaile bihurtuz (moldatuz, osatuz, ordezkatuz, sortuz, sareratuz eta partekatuz) emakumeen presentzia geletara ekarriz, emakumezkoarena den jakintza akademizatuz, hezkuntza ereduak berreraikiz, naturala izan dena desnaturalizatuz,  jendarte antolamendua zalantzan jarriz, etab.

 

Adibide bat aipatzekotan, ABOKATUAREN DEFINIZIOA begiratu dut GAZTELERAZ:

Abogado (del latín: advocatus, ‘llamado en auxilio’) es aquella persona que ejerce profesionalmente la defensa jurídica de una de las partes en el juicio, así como los procesos judiciales y administrativos ocasionados o sufridos por ella. Además, asesora y da consejo en materias jurídicas. En la mayoría de los ordenamientos de los diversos países, para el ejercicio de esta profesión se requieren estudios universitarios en Derecho —licenciatura en Derecho—, estar inscrito en un colegio de abogados o bien tener una autorización del Estado para ejercer.

El abogado que ejerce de forma altruista por causas públicas es un abogado pro bono, también llamado ad honorem; y el que defiende a los ciudadanos sin recursos es el abogado de oficio o de turno.

BERTSIO BIRZIKLATUA:

Las personas  que se dedican a la abogacía ejercen profesionalmente la defensa jurídica de una de las partes en el juicio, así como los procesos judiciales y administrativos ocasionados o sufridos por dicha parte.  Además, las personas que practican la abogacía asesoran y dan consejo en materias jurídicas. En la mayoría de los ordenamientos de los diversos países, para el ejercicio de esta profesión se requieren estudios universitarios en Derecho -licenciatura en Derecho- y estar inscrita o inscrito en un colegio de abogadas y abogados, o bien tener una autorización del Estado para ejercer. La abogada o el abogado que ejerce de forma altruista por causas públicas es una abogada o un abogado pro bono, también llamada o llamado ad honorem; y la abogada o el abogado que defiende a la ciudadanía sin recursos es la abogada o el abogado de oficio o de turno.

NOLA EGIN, NOLA ESAN TA ZER IZAN...EZ DIGUTE ESANGO

 

 

"Tradizioak traizionatzean
Ileak puntan jartzean
Erratzak utzi ta mikrofonoak hartzean Hegan egitean... ez digute esango!

Zer egin, nola esan, nola egin (e)ta zer izan
Zer egin, nola esan, nola egin, zer izan

Nacimos preparadas
Más fuertes en manada
Se acabó tu juego
¡Ya no tenemos miedo!

Entre hechizos y runas
Organizadas verás a las hijas del agua
Entre sombras y lunas, su poder

Zer egin, nola esan, nola egin (e)ta zer izan
Zer egin, nola esan, nola egin (e)ta zer izan
Ah-ah

Tremenda Jauría, Huntza, Mafalda
País Valencià, Madrid, Euskal Herria

Como una enredadera que te atrapa aunque no quierasCumbia, reggaeton, auto-tune y carretera

Como una enredadera que te atrapa aunque no quieras
Seguimos salvajes, rompiendo barreras

Siguiendo los pasos que otras andaron…

 

 

Gai honetan  HUNTZAren abesti honekin hasi nahi izan dut. 

Abestiak  oso argi uzten digu, emakumeei , tradizioz  zer izan behar ziren esan zaiela. Zein izan behar den bere orientazioa, zeintzuk  diren haiekiko espektatibak... jendarte honetan ze paper bete behar duen. 

Beraz, egun hauetan irakurritako datuek eta ikerketen datuek logika horretara erantzuten dute. 

  Orientazioan sakontzen, Pisa txostenak emandako datu ezberdinak arreta deitu didate.

 Pisa txostena:

• Neskek matematika eta ingeniaritza ez aukeratzeko antzematen den arrazoi nagusia autokonfidantzaren falta da. Matematika problema baten aurrean antsietatea kudeatzeko arazoak izaten dute eta zientzialari bezala pentsatzeko eskatzen zaienean okerrago aritzen dira.
• Neskek baieztatzen dute porrotari beldurra diotela.
  
• Irakasleen aurreiritziek kalifikazioetan eragina dute.
• Familien espektatibek islatzen dute genero eragina.
• Mutilen errendimendu baxuagoa da. Mutilek neskek baino denbora gehiago pasatzen dute ordenagailu-jokuetan; denbora gutxiago ematen dute ikasten; mutilen kopuru handiagoak kontsideratzen dute eskola denbora galtzea dela (jarrera) eta neskek dibertsioagatik gehiago irakurtzen dute. 

 

 Baieztapen hauen artean gehien arreta deitu didana ondorengoa da:

 

• Neska eta mutilen errendimendu desberdina matematiketan Indize Sozio Ekonomiko Kulturalak (gaztelaniaz, ISEC) baldintzaturik agertzen da: gero eta baxuagoa, orduan eta genero-arrakala txikiagoa (PISA 2018, 126. or.).  

Nik uste nuen aldrebes izango zela, gero eta ISEC a baxuagoa , genero-arrakala handiagoa izango zela.

 

Eta beste alde batetik:

• Gaitasun handiko umeen detekzioaren aldea nesken eta mutilen artean.

 

 Honetan pixka bat  sakontzen ondorengo artikuluak topatu ditut:

Mujer y Alta Capacidad: Doble excepcionalidad

 Azken datuei dagokienez, sexuaren arabera bereizitako ehunekoak alderatzen baditugu, nesken % 0,05 identifikatzen dugu, eta mutilen artean, berriz, % 0,1.

La 'invisibilidad' de las niñas superdotadas

 

 

 

Normala da, emakumezkoen aukeraketa zaintzako lanetara bideratzea eta arkitektura, ingeneiaritza, teknologia... lanak ez aukeratzea. Txikitatik horretara bideratzen ditugu eta. 

Egia da, egun gauzak aldatzen doazela baina aldaketa oso astiro dator.

 

 

Aurreko urteetako posten artean ondorengoa aukeratu dut:  

 

BAKOITZAREN BURUA ORIENTATZEKO GAITASUNAK GARATZEN LAGUNTZEN

Orientazioaren inguruan egiten duen definizioa gustatu zaidalako.

Beste alde batetik GPS proiektua aurkeztu du eta interesgarria iruditu zait. 

 

Nire ustez, orientazioa akademikoan lantzeko  erronka garrantzitsu bat txikitatik neska zein mutilei dauden aukera ezberdinen adibideak ematea da. Erreferenteak ematea, alde batetik mutilek gutxien aukeratzen duten lanbideetan gizonezkoen erreferenteak ematea. Eta neskekin gauza bera.

Eta beste alde batetik, hezitzaileok ditugun aurreiritziak alde batera utzi behar ditugu eta espektatiba handiak izan gure ikasleengan. Eta ideia hau, ikasleen familiarekin konpartitzea garrantzitsua da nire ustez.

Erronka errazak dira, baina hauek kontutan hartu ezkero, neska-mutilen orientazioan eragin handia izango zuela uste dut.

#ALAITZ# ORIENTAZIOA

EMAKUME GOBERNUBURUAK ETA KORONABIRUSA

 Arantxa Elizondok Berrian idatzitako artikuluan ematen duen informazioarekin infografia hau osatu dut:

(kalitatea ez da oso ona zatika sartu behar izan dudalako, sentitzen dut)

 

 

ZAINTZA DA BIDE BAKARRA

 

Egun, haurren zaintza betetzeko lan utzialdien %92koa emakumeek eskatzen dituzte. Senitartekoen eta adinduen zaintzaren lan utzialdien %79 emakumeena da. Emakumeen batez besteko errenta, gizonezkoen %60,33koa da (Batera 2030). Zenbait estimazioen arabera, Europako Batasuneko BPGren %36,8 ez-ordaindutako zaintza lana da. Ekonomia feministak hauxe bera salatzen du, pertsonen ongizatea jarri nahi baita gizartearen erdigunean, kapitala alde batera utzita.

Zifra horien atzean bi gatazka eremu daude. Alde batetik, “herrialde garatuetako” emakumeek 80ko hamarkadatik aurrera bizitako enplegu bikoitz fenomenoa (etxeko ordaindu gabeko zaintza lana eta maila produktibokoa den eta etxetik kanpo egiten den soldatapeko lana); eta, bestetik, aurretik aipatutako emakumeek enplegu bikoitzaz nazkatu eta munduko zaurtutako beste herrialde batzuetako emakumeek zaintzaile rola betetzea. Azken hau Amaia Perez de Orozco ekonomialari feministak zaintza kate globalen fenomenoaz bataiatu zuen (cadenas globales de cuidados gazteleraz). Cuidar, migrar, cuidar. Cadenas globales de cuidados y extractivismo hitzaldian sakon aritzen dira horretaz.

Iturria: Pinterest

 

Soldatapeko zaintza lanen barnean ere, bi fenomeno garbi banatzen dira. Alde batetik, kontratupeko eta antolatutako zaintza langileak (egoitzetako langileak, kasu). Hauek lan baldintza txarrak izan arren, sindikatzeko eskubidea, lan kontratua eta gizarte segurantzako babes minimoa izan ohi dute. Bestetik, batez ere Latinoamerikatik etorritako emakumeek orduka edota interna moduan egiten duten erdi-esklabutzako zaintza lana. Azken hauek dira guztietan zaurgarrienak. Bidez Bide GKE hamaika bider salatu du, amaigabeko zaintza lan horien barnean, askotan, sexualki esplotatuak ere izaten direla emakume hauek, migrazio prozesuetako trabak direla media duten egoeraz aprobetxatuta.

Feminismo txuri hegemonikoaren hanka sartze handienarekin egiten dugu hemen topo. Zaintza lanek beraiei suposatutako esklabotasunetik alde eginez, lan hauek generoen artean banatu eta baliotu beharrean, muzin egin eta beraiek baino egoera zaurgarriagoan zeuden emakumeez baliatzea. Pisuzko arrazoia zuten feminista beltzak intersekzionalitatea kontzeptua sortzeko, dudarik gabe.

Borroka feministaren epika emakume internazionalistaz betetzeko hastapenak egiten gabiltza, hala ezpada, ez du zentzurik izango. Hori hala izan dadin, gizon zaintzaileak agertu beharko dira, zaintza lanak demokratizatu ezean herrialdeen arteko ahizpatasun-lankidetza gero eta urrutiago egongo delakoan bainago. Horren harira, hauxek dira, nire ustez, erronka nabarienak:

• Orientaziotik eta eskoletatik badugu zer landu zaintzaren etika eta garrantziaren inguruan eta azpimarratu liburuetan dauden ezagutza ororen atzean zaintza lana dagoela, besterik ez litzatekeela, ez zientzia, ez matematika, ez arterik izango.
• Bestetik, jakintzaren sorrerak eta transmisioak duen arrazionaltasun indibidualistari mozorroa kentzen hasteko garaia da.
• Azkenik, lan munduaren irakurketa estereotipatua alde batera utzi eta aukeraketak egiterako garaian hausnarketa kritikoa bultzatu beharko litzateke. Hausnarketa honetan hezkuntza komunitatea osoak hartu beharko lukete parte, unibertsitateak barne.

Hau ez da egun batetik bestera gertatuko, sistema kapitalistaren lanaldiak eta metatze primitiboaren itsutasuna ere jarri beharko baitugu jomugan. Silvia Federicik (2018) Mundua berriz liluratuz. Feminismoa eta komunen politika Katakrak argitaletxeak euskaratutako liburu apartean, aipatutako ideiak aurrera eramateko estrategiak eta zergatiak proposatzen ditu. Genero estereotipoez askatu eta bizitza ona erdigunean izango duen bizimodua eraikitzeko, hankaz gora jarri behar dugu dagoena. Ez etsi, Federicik maistraki azaltzen ditu dagoeneko egindako lorpenak, berriz liluratu gaitezen. 

Amaiatzeko, duela urte batzuetako Amaia Chuecaren Non gogoa, han zangoa post-a gomendatzen dut. Bertan, hausnarketa aberatsa garatzeaz gain (batez ere unibertsitate aukeraketen nguruan), hezkidetza lantzeko baliabideak ere plazaratzen ditu.

Zaintza da bide bakarra!

IZAN ZAITEZ ZU ZEU!!

 

    

 

Orientazioz eta aukera akademikoez hitz egiten dugunean, Bigarren Hezkuntzan pentsatzen dugu. Haurra jaio bezain pronto hasten gara, ordea, aukerak mugatzen eta estereotipoz zipriztintzen. Argi ikusi dugu hori foroetan eztabaidagai izan ditugun bi bideoen bitartez. Jaioberriak ez ditugu berdin tratatzen neska edo mutil izan, eta nesken garapenaren momenturen batean auto-konfiantza jaisten hasten da. Zer esan nahi du horrek? Ba, Bigarren Hezkuntzan ikasleek aukera akademikoa egin behar dutenerako, baldintza asko ezarri dizkiegula jada!!  Ondorioa? Desberdintasun nabariak nesken eta mutilen ikasketa-aukeran. 

Begira zer bideo egin duten EHUko Kultura Zientifikoko Katedrakoek:

Horri buruzko datu ugari dago EUSTATen “Emakume eta gizonen artekoberdintasuna Euskal AEn 2018” txostenean.  Bertan esaten direnen artean, hezkuntzari buruzko hauek nabarmentzen ditut:

• Ezagutzaren alorrean ezberdintasun handiak daudela sexuaren arabera. Hala, unibertsitate-irakaskuntzan, emakumeek ia ez due ingeniaritza selektibbitate ondoko aukeren artean hautatzen, hezkuntzaren zientziak eta osasunaren zientziak hautatu ohi dituzte, eta ondoren gizarte- eta zuzenbide-zientziak.