Irakasleoi askotan betaurreko more berriak erosi beharrean
gaudela esatea asko kostatzen zaigu. Egunerokoan lanez gainezka eta ebatzi
beharreko hainbat arazo eta gatazka ditugu. Zer zaila den akatsak egiten
ditugula onartzea, eta akats hauetatik ikastea. Baina, aldaketarako aukera
akatsa onartzean dago.
Aste honetako
gaitegia “orientazio eta aukera akademikoak” dela jabetzean, aztertzeko eta
hausnarketa burutzeko interesik gabe egon naiz. Izan ere, ni Lehen
Hezkuntzako irakaslea naiz eta gai hau niretzat ez dela guztiz aberasgarria
uste nuen, Bigarren Hezkuntzako eta Batxilergoko orientatzaileen lana dela
barneratuta bainuen, eta beste norbaiten esku-hartzea garrantzitsua izatekotan
tutorearena dela uste bainuen. Gainera, gai hau hezkidetza ikuspegitik
aztertuta nuela uste nuen.
Gaitegia aztertzean,
ordea, ondorengoaz konturatu naiz: “Nire betaurreko moreak zuloak dituzte. Orientazio
eta aukera akademikoetan generoak eragindako hainbat desberdintasun antzematen
banituen ere, hauen jatorria ez dut identifikatu. Nolatan gertatu zait hau?
Orain dela hilabete batzuk haurrekin nagusitan zer nahi duten izan ametstu eta
beraien aukerak aniztasunera eramatera saiatzen nintzen. Aste honetan, ordea,
partaidetzan ematen diren desberdintasunekin, espazioaren eta denboraren
erabileraren desberdintasunekin, curriculum balidabide sexistekin… kezkatuta
egon naiz eta ez naiz gai izan honek guztiak orientazio akademikoan duen
garrantziaz jabetzeko. Gainera, Bigarren Hezkuntzako eta Batxilergoko
orientatzaileen esku utzi dut orientazio akademikoa hezkidetzailea izateko
presioa, honetan tutoreek ere eragina dutela jabetuz. Baina, beraien hezkuntza
prozesuko beste irakasle, familiak, jendarteak, publizitateak… duten eragina ez
zait bururatu. Beraz, gaitegia irakurri
ostean orientazio eta aukera akademikoak txikitatik jasotako heziketak eta
hezkuntzak baldintzatuta daudela jabetu naiz, prozesu honetan parte hartzen
duten pertsonek bertan eragiten dutelarik.”
Honez gain,
irakasleok kalifikatzen gure espektatiben arabera neska eta mutilekin ez dugula
berdin jokatzen jabetzean kezkatu ere egin naiz. Izan ere, nire kalifikatzeko
moduari erreparatu diot eta egia esan zalantzak sortu zaizkit.
Ondorioz, gai honen
garrantzia zehaztean ondorengoa esango nuke, hezkuntza eragileok
genero-ikuspegiaren betaurrekoak kendu gabe aztertu behar dugu zer gertatzen
den, zergatik, zer egin eta nola. Beraz, orientazioa eta aukera akademikoak ere
genero ikuspegitik ikertu, pentsatu eta planifikatzea funtsekoa da.
Iazko ikastarokideen
artean, Marivi Fernándezen “orientazioa eta aukera akademikoak” eta Agurtzane
Goitia Lopezen “orientazioa eta aukera akademikoen inguruan hausnartzen” postak
gomendatu nahi nituzke. Aurteko ikastarokideen artean, Ane Lenizen “orientazioaeta aukerei buruz hausnartzen”, Amaia Chuecaren “non gogoa, han zangoa” eta Maite
Magisteritzaren “ikasketak erabakitzeko eta lanerako bidea aukeratzeko ahalmena”
postak aukeratu ditut. Izan ere, posta hauetan datu eta baliabide
interesgarriak aurkitu daitezke
- Hamar neskatilatik zazpik interesa erakusten du zientziarekiko, baina HAMAR HORIETATIK SOILIK BIK BURUTUKO DUTE ZIENTZIEKIN ERLAZIONATUTAKO KARRERAREN BAT .
- Curriculum berdinaren aurrean, lan kontratazio tasa %20 ALTUAGOA da gizonezkoen alde.
Bukatzeko, hona hemen orientazio akademiko hezkidetzailea lantzeko erronkak:
- Hezkuntza komunitate osoaren formakuntza.
- Emakumeen ekarpenak eta emakumeak garatutako konpetentziak baloratu.
- Emakume eta gizonen errepresentazio orekatua isladatu
- Heziketa afektiboari garantiza eman.
- Nesken ahalduntzea sustatu
- Emakume izateko eta emakumeen egoteko erak baloratzea.
- Generoarekin erlazionaturiko aurreiritzien kritika: neska eta mutilentzako estereotipo eta aurreiritziak gainditzen dituzten identifikazio ereduak garatu.
- Berdintasunezko hezkuntza afektiboa garatu
- Elkar ardura eta zaintza lantzea
- Parte hartze parekidea sustatzea
- Lanbidea izatearen garrantzia indartzea eta lanbide anitzen eredu ez-estereotipatuak aurkeztea.
- Hizkuntza hezkidetzailea erabili, estilo agresiboa kolokan jarriz.