FEMINISMOA ETA HEZKIDETZA EMAKUMEEN EZINTASUNAREN KONTRA

Emakumeen historia ikusezintasunaren historia da, anonimatuaren historia da.

Virginia Wolfen aipu ospetsuak dioenez, “historia gehienarentzat, Anonimo emakume bat zen”.

Emakume ikusezinak ez dira existitzen; anonimatuan bizi dira; ez dute eskubiderik, ez askatasunik; ez dira ez norbanakoak, ez pertsonak; gizonek haietaz pentsatzen dutena dira. Hori izan da emakumeen errealitatea historian zehar.

Feminismoaren historia emakumeen borrokaren historia da, ikusgai izateko, pertsonak izateko, baloratuak izateko, eskubideak izateko, berdinak izateko eta askeak izateko.

Emakume askoren hiru mendetako borroka, lorpen asko..., baina feminismoaren historia eta horren erreferenteak ez dira gure kulturaren eta gure hezkuntza-sistemaren curriculumaren zati. Hori erakusten du nire inguruan egin dudan inkestak. 

Guztira 20 eta 65 urte bitarteko 24 pertsonari galdetu diet ea feminismoa ikasi duten beren prestakuntza akademikoan curriculumaren zati gisa. Eta erantzuna baiezkoa bada, nork, noiz eta zein testuingurutan aipatu zuen.

21 urteko bi pertsonak bakarrik diote eskolan feminismoa landu dutela. Horietako bat gizarte-zientzietako eta historiako eskoletan izan zen, eta, horrez gain, zenbait kolektibok hitzaldiak eman zizkioten feminismoarekin lotutako gaien inguruan. Besteak dio bere historiako irakaslea zela eskolan zegoen talde feministaren arduraduna eta, horregatik, feminismoarekin lotutako jarduerak egin zituela.

Beste hiru pertsonari unibertsitatean gaia gainetik aipatu diete baina ez curriculumaren parte gisa.

Emakume askoren hiru mendetako borroka, lorpen asko..., baina emakumearen ikusezintasuna ez dago oraindik erabat gaindituta, eta hori gertatzen da hainbat esparrutan.

Emakumeen ikusezintasuna bideo-jokoetan.

Emakumeen ikusezintasuna kiroletan.

Marian Morenok, feminismoaren erreferenteak, bere artikuluan “la historia de la humanidad en femenino” dio: “Gizateriaren historia, oro har, maskulinoan kontatu da; izan ere, Gizonezkoaren Historiaz hitz egin ohi da gizateria osoari buruz hitz egiteko. Gerra, botere, konkista, inbasio, aberriaren guraso eta abarren historia izan da. Badira urte batzuk unibertsitateko emakumeek historia femeninoan ere kontatzea erabaki dutela, eta, horiei esker, testuliburuen historian erabat isildu diren emakumeak aurki ditzakegu.”

Artikulu honetan, emakumeak protagonista hartuta, gizateriaren historian zehar ibilbidea egitea proposatzen du.

Marian Moreno hezkidetzaren erreferente onenetakoa da niretzat. Emakume eta neskentzako hezkuntzari buruzko UNESCO saria jaso du Skolae programarengatik. Egindako estekak bere webgunera bidaltzen du. Hor, berak argitaratutako lanak, hezkidetari buruzkoak barne, eta egindako hainbat elkarrizketa eta hitzaldi agertzen dira.

Unaik bere blogeko ekarpenean dioenez, "Feminismoak eta hezkidetza, elkarri estu-estu lotuak".

Konbentzituta nago hezkidetza dela emakumea ageri egiteko bideetako bat, ezkutukoa esplizitua eginez, emakumeak curriculumean integratuz, txikitatik desberdintasunak eta diskriminazioa saihesten landuz. Eskola hezkidetzaileak gizarte-eredu bidezkoagoa eta berdintasunezkoagoa sortzen lagun dezake.

Azkenik, pertsona “anonimo” batek egindako ekarpena gomendatu nahi dut. Oso ongi egituratua azaltzen du feminismoak lortu duena, lortu ez duena; eta hezkuntzaren bidez aurrera egiteko hainbat proposamen egiten ditu.

Irudien eta bideoen iturriak

Irudia

Irudiak

1.  Bideoa

2.  Bideoa

3.  Bideoa

4.  Bideoa

5.  Bideoa

6.  Bideoa

FEMINISMOAK

Informazioa hainbat webgunetan bilatu ostean, Mari Luz Estebanen honako aipu hau aukeratu dut feminismoari buruzko kartela egiteko.

Edozelan ere, argitu beharra dut hasieran orokorragoa zen besteren bat aukeratzeko gogoa izan dudala. Eta, foroan parte hartzeko ikusitako Mari Luzen hitzaldiaren haritik, beste hau egitea bururatu zait.

Bestetik, emakume feminista bat aukeratzeko eskatu zait, eta aurrekoa astean, kasualitatez, frantsesa praktikatzeko ikusi nuen bideoa etorri zait gogora. 

Nik ez nuen Camille Claudelen istorioa ezagutzen, eta nahiko harrigarria iruditu zait: Rodinekin zuen erlazioa, egoitzan pasatu zituen 30 urteak, beste batzuek (Mirabeauk, esate baterako) hari buruz esandakoa, inspektoreekin izandako guda… 

Bideoaren hasieran esaten du emakume artisten inguruan galdetuta, beti jasotzen duela Claudelen izena Frida Kahlorekin batera. Eta ni pentsatzen hasi nintzen ea nor aipatu nezakeen. Orduan, gogora etorri zitzaidan IRALEn azaltzen genuen Ignacia Zabalo, Nornai. 

Hona hemen Josune Muñozi egindako elkarrizketa eta Nornairi buruzko informazio gehiago.

IRALEren R600eko Euskalgintzaren ikastaro horretan, Nornaiz gain Elbira Zipitria ere azaltzen genuen. Eta horregatik, post hau gomendatuko dut. Irakurtzen hasi baino lehen ezagutu ditut haren marrazkiak. 

Elbira Zipitriak lan handia egin zuen irakaskuntzaren alorrean: euskaraz eman zituen eskolak klandestinitatean bere etxean (euskaraz egitea debekatuta zegoen garaian), neskak eta mutilak batera izan zituen klaseetan, garai hartako pedagogiarik aurreratuenak erabili zituen ia baliabiderik gabe... Horretaz gain, Emakume Abertzale Batzakoa ere izan zen. 

Baina horrekin batera, beste hau ere gomendatu nahiko nuke karteletan jarritako aipuekin bat egiten duelako. Gainera, feminismoari esker lortu diren hainbat kontu aipatzen dira. Eta garrantzitsua iruditzen zait horiek balioestea askotan feminismoak beste zentzu bat hartu duelako. Azkenik, Onintza Enbeitaren ekarpenak oso onak iruditu zaizkit. 

Eta postarekin bukatzeko azpimarratuko dut nire inguruan galdetu dudala eta inork ez duela inoiz jaso feminismoa curriculumean eduki gisa sartzeko aipamenik. Espero dut nire alabek beste zerbait erantzutea urte batzuk barru.

FEMINISMOA ZAPALKUNTZAREN KONTRA

 

FEMINISMOA ZAPALKUTZAREN KONTRA

 Feminismoa, zer da feminismoa? Honi buruz hitz egiterakoan bi emakume aipatu behar ditut Nuria Varela eta Irantzu Varela. Feminismoa zer den ulertzen eta hau aurrera nola eraman daitekeen lagundu didate.

 Nire ustez, gizartean, batzuen intereserako desinformazio haundia dago. Honen ondorioz, desikasi haundia egin behar da. Askok horrela usten dutelako edota interesatzen zaielako feminismoa matxismoarekin parekatzen dute. Zergatik? Berdin bukatzen direlako edota parekotasuna, berdintasuna,… beldur direlako? Nire ustez, batez ere gizonen artean, kontrako informazio haundia dago eta hauen interesak arriskuan ez egotearren, informazio erreala jasotzeko beldur dira.

Normala, nork nahi du emakume askoren parean jarri? Nork nahi du emakume askok bizi duten bizimodua eraman? Nork nahi du horrelako zapalkuntza izan? Nork nahi besteen menpe bizi? Nork nahi du egunero norbere autoestimua zapalduta izatea? Inork. Beraz, ondorioz, zenbat eta informazio gutxiago izan edota okerreko informazioa izan hobeto biziko dira, ezta?

Badakit gizarte honetako zapaltzaile askorentzat ez dela beraien interesekoa, baina hor doa nire gomendioa

Nire inguruko lagun, lankide eta familia, inork ez du gogoratzen feminismoa curriculum eduki gisa. Gaur egunean ere berdin jarraitzen dugula esango nuke. Izan ere, aurten hezkidetza taldekoentzat erronka bat da. Gure helburua mintegika curriculuma kontutan izanik, feminismoa programazioa eta edukietan txertatzea da.

 Bestalde, Irantzu Varelak “ Público TV-ren La Tuerka programan egin izan duen elkarrizketaz aparte, bere saioen artean hurrengo hau aipatu nahi dut:

 

Guztiz ados nago. Justizia? Non dago justizia? Estatu honetan justizia batzuen interesa, indarkeria eta autoritateen arabera idatzita dago, baina egoera alderantziz izango balitz? Zer gertatuko litzateke? Nola jokatuko luke justiziak?

Beste urteetako hausnarketen artean, Rosanak egindako aipatu nahi dut. Hausnarketa polita eta hunkigarria iruditu baitzait

https://hezkeh0506.blogspot.com/search/label/FEMINISMOAK?updated-max=2019-11-16T16:12:00%2B01:00&max-results=20&start=5&by-date=false

 

Bukatzeko Adriana Andoliniren esaldi batekin bukatu nahi dut

Gertaera matxista gertatzen denean “denak ez direla berdinak” esaten dute eta egia da denak ez dira berdinak, baina denek jarrera, jokaera,… matxista izan dute. Bestela, hurrengo artikuluak irakurri ondoren, nor ausartzen da kontrakoa esaten?

https://www.womennow.es/es/noticia/los-comentarios-mas-machistas-mujer-feminismo/

Denak ez dira berdinak, baina aurretik esan dudan bezala denek esaldi berberak errepikatzen dituzte.

https://smoda.elpais.com/feminismo/los-ayudadores-yomeocupo-viral-carga-mental-femenina/

Azken artikulu hauek irakurri ondoren, Jennifer Lopez-en abestiarekin erantzun nahi diet

 

 

 

 

 

 

ESPAZIO LIBRE ETA ANONIMOA

 

Feminismoari buruzko informazio gehiago Interneten bilatu nahian, aurkitu dut ikerketa feministak Antropologiaren arloan egindako ekarpenak, hainbat ikuspegitatik faktore kulturalen ulermena hobetzeko aukera ematen baitute. Ikuspegi horrek hobeto ulertzen laguntzen du emakumea egiten dela eta sexua eta generoa eraikuntza sozial eta historikoak direla.

Aste honetan gomendatzen dizuet post hau, ITXAROPENA BADAGO!

Gustatu zait hezkuntza-sisteman eta errealitatean eraikitzeko bideari buruzko hausnarketa delako. Ados nago azaltzen denarekin, hausnarketa kritikoak eta sakonak egin behar ditugu, ezinbestekoak dira momentu honetan.

Hezkuntza-sisteman aukera onena dugu nesken eta mutilen errealitatea ezagutzeko eta ulertzeko. Berdintasunerako zubi bat eraikitzeko aukera dugu. Horretarako, aktiboak izan behar dugu benetan gizarte kritiko bat eraikitzeko.

Nire inguru hurbilean prestakuntza akademikoan zehar feminismoa curriculum eduki moduan ez da existitu, ez da inon egon. 

Luisa Spagnoli emakume feminista aipatuko dut. Aste honetan, kasualitatez, telebistan ikusitako bi ataletako serie baten protagonista. Nolakoa zen? Emakume aske eta indartsua.

Seguru nago, feminismoan aitzindaria izan zela, bere garaiko gizartean eragin handia izan behar zuelako. Nabarmena da bere sexu femeninoko langileak lan- eta gizarte-baldintza onetan izateko egin zuen apustua, lehiak eta oztopoak emakume izateagatik jasan behar izan arren.

Mundu guda bete-betean langileentzako onurez gain, haurtzaroko lorategi bat ezarri zuen fabrika barruan. Emakumeen edoskitzea eta lana bateragarri egitea aldarrikatu zuen. Halaber, ikusgarria bere emakume langile baten genero-indarkeriari aurre egin behar zionean izandako jarrera.

Gizonezkoen botereari aurre egin behar izan zion emakume eta zuzendari izateagatik, baina beti borrokatu zuen emakumeen independentzia bermatzeko.

“Brindemos por las mujeres que nunca se rinden”.

“Nosotras nos organizamos de manera diferente a como se ha hecho siempre”.

“Lo lograremos, estoy segura, trabajando todas juntas como una sola persona”.

“...erre zenituzten sorginen oinordekoak gara gu...”

 

Feminismoa, emakumeek eta gizonek eskubide eta aukera berdinak ditugun pertsonak garela sinestea bezain gauza sinplea da. Feminismoak, patriarkatuarekin suntsitzea eta emakume eta gizonen arteko aukera berdintasuna lortzea izan du helburu. Baina hori lortzeko izan duen ibilbidea urteetakoa izan da. Historiari begiratzen badiogu, ikusi izan dugu Frantziako Iraultzan sortu zela mugimendu hau, eta orduztik hona fase ezberdinak izan dituela:

 

 

- Feminismo Ilustratua: emakumeon  hiritartasuna eta hezkuntzaren beharra, formatzen jarraitu ahal izateko eskubidea, aldarrikatzen zuena.

- Feminismo Liberal Sufragista: emakumeon bozka eskubidearen alde borrokatu zuena.

- 60-70. hamarkadan ezkerreko mugimenduak sortu zuen “pertsonala dena, politikoa da”: lege-aldaketaz gain, ordura arte pribatutzat jotako gaiak arlo juridikoan sartzea lortu zuen.

 

Rosario Carrasco eta Ana Cubilloren hitzetan, “feminismoa gaur egun oraindik agintzen duen gizarte sistema, patriarkatua, salatu eta hautsi nahi duen mugimendu sozial, politiko, ekonomiko eta kulturala da”. Bere bilakaera ez da batere estatikoa izan, gizartean ematen diren aldaketekin bilakatuz joan da. Izan ere, planetako kokapenaren arabera, feminismoak egin duen ibilbidea desberdina izan baita. Adibidez, ez da berdina izan hemengoa eta latino Ameriketakoa.

 

Gaur egun, feminismoaren beste bilakaera bat aurki daiteke. Intersekzionalitatea, feminismotik haratago doa eta Transfeminismoa indarra hartzen ari dela dio Josebe Iturriozek. R. Lucas Platerok honela dio: “Intersekzionalitatea feminismoaren emaitza da. Ideia feminista bat da, feminismoa ohartu delako emakume guztiak ez direla berdinak”. Feminismo berriak, gaur egun dagoen aniztasunaren isla dira eta aniztasun honetan, 3 faktorek nolabaiteko eragina izan dutela azpimarratu beharra dago:

- Belaunaldi-aldaketak. Ziberfeminismoa.

- Emakume etorkinak. Kultur-aniztasuna.

- Trans-errealitatea. Heteronormatibetatik haratago dauden existentziak.

 

Feminismoa entzuten dudanean, sorginekin lotzen dut maiz: feminismoa=sorginak. Izan ere, niri sorginak taldeak erakutsi zidan zer zen feminismoa eta berari esker dakit nik gaur egun dakidana. Sorginek bere garaian izan zuten indarra, kemena eta ausardia brutala izan zela ez dago aipatu beharrik. Niretzat abesti honek dioen moduan... ”erre zenituzten sorginen, oinordeak gara gu” (Xabier Solanoren abestia).

 

XABIER SOLANOREN ABESTIA

 

Aurreko urtetako postetan saltzeatzen aritu naiz, eta Ane Leniz asko gustatu zait. Feminismoaz hausnartzeaz gain, eraldaketarako erabili duela azaltzen du eta hori da guk geuk hezkuntzan egin nahi duguna. Feminismoaren inguruan hausnartzeaz gain, praktikara eramatea. 

 

Horretarako, guztiok batera betaurreko moreak janzteaz gain, honako hezkuntza esparru hauek berrikusi, eraldatu eta konkistatu behar ditugu, hezkidetza feministako lehenengo topaketan aipatu zen moduan: 

 

- Ikastetxeetan hizkuntza inklusiboa eta ez sexista erabiltzea, bai ahoz baita idatziz ere.

- Gelan interakzio orekatua lortzea neska eta mutilei ahots bera emateko.

- Ikastetxeetako gune klasikoak, patioa gehienbat, diseinatzeko eta kudeatzeko begirada kritikoa eta irudimenez beteriko bestelako aukerak edukitzea, neskek eta mutilek baldintza berberak izan ditzaten.

ASKE IZAN NAHI DUT

Zenbat gau lo egin gabe pentsatuz zer egin dudan gaizki hau merezitzeko, zergatik neri gertatzen zaizkit horrelakoak? Denboraren poderioz konturatzen naiz ez naizela bakarra eta ni bezala emakume gehiago daudela. Estatistikak argi husten bait dute: "Emakumeen hirutik batek sufritu du Europan indarkeria matxista" Lanbide Heziketako irakaslea naiz eta egunero klasera sartzen naizenean indarkeri matxista sufritzen dut. Emakume izatea eta ogibide "maskulinizatuetan" klasea ematea ez da bat ere erraza izaten, egunero frogatu behar dudalako klasea emateko gai naizela eta eduki guztiak menperatzen ditudala eta gainera baten bat bizkarra eman ez gero bazilatzeko prest azaltzen da. Kuriosoa da nola gizonen kasuan harek oihu bat bota eta ikasle guztiak zuzen jartzen dira eta nik ordea ahotsa utzi behar isilarazteko. Honek erakusten dit lan asko egiteko dagoela eta hau ikusten ez duenak betaurreko moreak jarri beharko lituzkeela. Emakumeak hainbestetan indarkeria sufritu dugu non normaltzat jotzen dugu bizitzen dugun egoera eta ez dugu ikusten atzean ezkutatzen diren mekanismoak. Berdintasuna nire eskolan apenas lantzen da, nik nire ikasleekin lantzen dut. Urtero bideo berdina jartzen dut, Pamela Palencianoren "No sólo duelen los golpes"

Bideo honek eztabaidarako joku asko ematen du. Posta hau aukeratu dut: "GUZTION ARDURA DA, INDARKERIA MATXISTA GAINDITZEA" Oso konpletoa iruditu zait eta bat nator azaltzen duenarekin. Indarkeria gure egunerokotasunean bizi bait da. Hartu zure erantzunkizuna eta borrokoatu!

Susmoaren Filosofia

 

Genero indarkeriaren inguruan aritu garen honetan NORMALTASUN osoz zenbat indarkeria jaso izan dugun konturatu naiz.

Norbanakook gizarteak ezarritako patroi estanko horietan mugitzera jotzen dugu hatzarekin seinalatuak eta baztertuak ez izateko beharragatik.

Estereotipoen kartzelan sartzen gara eta hortik ateratzea zein zaila den!! Ez bait gara konturatu ere egiten zer sasitan sartuta gauden!

Lodifobia adibidez ez nuen genero indarkeriarekin lotzen baina bai, aste honetako lanketaren ondorioz logika oso baten barruan kokatzeko gai naiz gaur egun.

Nuria Varelaren hitzaldia ikusi dut eta egia esan oso aberatsa izan da niretzat . Bertan  indarkeria sexualari buruz dio hain normalizatua dugula ez dugula den bezala bizitzen  eta gure artean hitz egiteko ere gai ez garela . Samina eta etsipena sortu dit honek guztiak horrela dela jabetzen naizelako tamalez.

Varelak animatzen gaitu “susmoaren filosofía “praktikatzera: normaltasunari begiratzeko modua litzateke. NORMALA den hori begiratzean gure buruari galdetu beharko genioke ea zeinek sortu duen, zein den onuraduna eta zer botere dagoen atzean.

Varelak dio emakumeak  historian zehar berdintasunerantz aurrera pausoak eman  ditugun bakoitzean patriarkatuak erantzun egiten duela. Horregatik gaur  egun hain biolentzia handia bizi dugula.

Varelak Yolanda Dominguez aipatzen du hitzaldian. Honek lan asko egin duelako publizitateak estereotipoak nola erabiltzen dituen salatuz.

Yolandaren hitzaldi hau bilatu dut eta oso interesgarria egin zait ulertzeko zein estereotipo absurdo pila bonbardeatzen dizkiguten egunero.

Hezkuntzan hezkidetza planak daudenez gutxi edo gehiago gai hauek lantzen direla uste dut. Baina hain sakona da gizartean patriarkatuak duen boterea gela barruko lana hutsaren hurrengoa geratzen denaren susmoa dudala.

 Geletatik haratago joateko beharra dagoela uste dut, errora, sustraietara joan behar dela benetan zerbait esanguratsua lortu nahi badugu.

Iazko post-ak begiratzen egon naiz eta Jarrillera-ren hau gustatu zait. Indarkeriaren sorburua non egon daitekeen argudiatzen duelako eta jarraian eskoletan lantzeko proposamen zehatzak egiten dituelako

https://hezkeh0506.blogspot.com/2019/11/mundu-berri-bat.html

 

Badugu lana aurretik!!

Konta ezazu! Konta dezagun!

 Datuetatik haratago pertsonak gaude!

Zenbakietan erortzea oso ohikoa da eta askotan indarkeriaren aurrean hartzen diren neurriak horixe bera da soilik: zenbaki bat.  Hala ere, onartu beharra dut zenbakiak direla askotan gizartearen begiak zabaltzen duten tresna bakarra. Hona hemen datu esanguratsu batzuk:

• mundu osoko emakumeen % 35ek bikotekidearengandik indarkeria fisikoa eta/edo sexuala edo sexu-indarkeria jasan du bikotekidea ez den beste pertsona batengandik (zifra horietan ez da sartzen sexu-jazarpena)
•  % 70ek bikotekide sentimental baten indarkeria fisikoa eta/edo sexuala pairatu duela bizitzan zehar. (Espainiar Estatuko datua)
• indarkeria fisikoa edo sexuala jasan duten emakumeek:
•  depresio-tasa handiagoak eta abortua izateko edo GIBa hartzeko aukera handiagoak dituztela indarkeria-mota hori izan ez dutenek baino.

Iturria: ONU Mujeres

Hortxe ahoak ixteko datu kezkagarri bezain beldurgarriak!

Biolentzia edonon dago eta donon topatzen dugu emakume garenok. Aste hontako gaiak gogorra ekarri dit 2018an Twitterren bolo-bolo egon zen gai bat:

Ane Labaka Mayoz bertsolariak piztu zuen sua orduan idatzitako bertso batengatik:

1.Zazpi bat urteren jiran
zer ikusten zuen nigan?
Herriko plazan mutiko
batek gona altxa zidan.

2.Eskolako baloreak
mutil haien adoreak;
jolasa zen askatzea
guri sujetadoreak.

3.Lehen parrandetan nahita
etxea geneukan zai ta
gizon bat sentitu nuen
portaleraino jarraika.

4.Mendi bide batean fin
norbait atzetik, nirekin;
bizitzan ez dut sekula
hain azkar korrika egin.

5.Kuban eguzkitan sutzen
hondartza baten, hain zuzen,
gugandik metro erdira
masturbatzen aritu zen.

6.Behin Etxarrin topatuak
gaupasaz gerturatuak:
“Titiak zureak dira
edota operatuak?”

7.Zarautzeko gaztetxeko
bertsokideak antzeko:
“benetan ederra zaude
atzetik begiratzeko”.

8.Belarri ertza lerdez, lohiz,
esku bat ipurdian goiz…
Hainbestetan gertatu zait
ez dakidala non ta noiz.

9.Sistema da ez zara zu,
zure egia dakarzu…
Askok sinisten dizugu
zuk ere #kontaezazu.

Iturria: Bertsolari.eus

Segituan emakume txiolari askok (ni barne) gure testigantzak idazten eta partekatzen hasi ginen. Testigantza guztiak #Kontaezazu traola zeramaten. 

Agerian geratu zena zen emakume askok pairatu eta pairatzen jarraitzen dugula biolentzia modu eta forma askotakoa; eta agian, nire kasuan gertatu zitzaidan moduan bere garaian ez nuela errekonozitu "gertaera" indarkeria bezala.  

Hemen nire txioa: 

Bese urtetako post bat: 

Indarkeriaren aniztasunak, interbentzio globala eskatzen du

Post hau hartu dut oso bat egiten dudalako bertan azaltzen denarekin. Iruditeri bat egin dugu biolentziaren inguruan (bai zenbakiak direla: erahildako emakume kopurua edota 016 telefonoa... ) eta bertan ematen dituen esku-hartzeekin oso bat egiten dudalako ere. Azken hauek baitira nik buruan nituen ERRONKA.

Erronka

Bizefaloa da:

• BAtetik, nekak ahuldundu egin behar ditugu. Indarkeria(k) identifikatzeko tresnak eman eta AUTODEFENTSA FEMINISTA eskoletara ekarri behar dugulakoan nago. 
• Bestetik, mutilei eredu positiboak eman. Indarkeriak hitz egin eta haien erantzunkizuna plazaratu: arazoaren parte aktiboa baitira

Egiteke asko dago baina bien bitartean: erasoen aurrean, autodefentsa feeminista!

PRIBATUA POLITIKOA DA

 

Aspaldidanik jakina da ematen diren indarkeria matxisten kasu gehienak emakumearen hurbileko norbaitek gauzatzen dituela. Datu hauek ikustea besterik ez dago. Historikoki, esaerak dioen bezala trapu zikinak etxean garbitu izan dira, etxe bakoitzean gertatzen zenak gainontzekoei arduratu behar ez baligu bezala. Edurne Jabat eta Lohitzune Zuloagak (NUP-eko soziologia saileko irakasleak) Berria-n idatzitako iritzi artikulu honetan ondo azaltzen duten bezala, genero indarkeriari buruz diskurtso ugari eraiki eta zabaldu dira gure gizartearen esparru publikoan. Orokorrean denek arbuiatzen dugu emakumeenganako indarkeria, ez dugu onartzen. Baina arazoa enfokatzeko ikuspegiak dauka garrantzia:

“Arazo hau beste pertsonen arazoa dela pentsatzen dugunean, babesik gabe uzten ari gara geure burua. Indibiduo zehatzen kontua dela uste badugu, galtzen ari gara guregan arazo bera antzemateko gaitasuna. Horrela pentsatzen dugunean, gure buruari lapurtzen diogu mespretxu egoerak, jasandako kontrola edo errespetu faltak identifikatzeko aukera”

1960ko hamarkadan hasi ziren feministak gaur egun ezaguna den lelo hau garatzen: pribatua politikoa da. Haiek argi zeukaten arazoa publiko egiten denean lortzen dela arazoaren sozializazioa, sentsibilizazioa eta gizarte osoaren (instituzioak, komunikabideak, erakundeak, mugimendu sozialak, herri mugimendua...) interpelazioa. Eta batez ere, gizonok interpelatuak izateko, hurrengo esaldia: 

 

Nire inguruan ideia honetan sakontzeko asko geratzen zaigula esango nuke. Lehen aipatu bezala indarkeria matxista errefusatzen dugun arren, enfoke aldaketa baten beharra dagoela konturatzen naiz. Mutilak diren nire hurbileko gehienak, ni barne, lehen erreakzioa haserretzearena izango zen erasotzaileak garela, izan garela edo izan gaitezkeela esaten badiguzu. Gaia landuta izan edo ez izan, eta gehienetan bigarren kasua izaten da. Beraz, erasoak egiten ditugun kolektiboaren parte izanda: nik horrelakorik inoiz ez... bezalako ideiek ez dute arazoa konpontzen laguntzen. Lanketa handia daukagu aurretik atzean geratu nahi ez badugu.

Aurreko urteetako sarreraren bat aipatzekotan #Irati Mendiguren -ek egindako sarrera aukeratuko nuke. Indarkeria matxistei aurre egiteko proposamenen artean maskulinitate eredu berriak lantzea da bat. 

 

Amaitzeko Gasteizen eman zen gertaera baten inguruan Eleak mugimenduak egindako gogoeta bat utzi nahiko nizueke.

Enfrentando cotidianidades 

 

Konfinamendua eta indarkeria matxista

 

Genero-indarkeriak milaka aurpegi ditu; izan fisikoa, izan psikologikoa. Emakumeak garenok adibideak izango ditugu ziurrenik jasan ditugun indarkeria matxista ezberdinak azaltzeko. Lan esparruan, unibertsitatean, lagun artean, jai giroan…              

Gazteen Euskal Behatokiak urtero txosten bat atera ohi du gazteriaren erradiografia bat eginez. Hala, indarkeria matxista ataletako bat izan ohi da eta emakume gazteek pairatzen dituzten indarkeria matxistak ageri dira. Argitaratutako azken txostenaren arabera hauek dira datuak:

•      Emakume gazteen aurkako indarkeria tasa globala 8.4ra iritsi zen gazterian (gainerako emakumeena bikoiztuz).
•      1000 emakume gaztek baino gehiagok egin dituzte salaketak indarkeria jasateagatik, kontuan izanda familia barruko indarkeria, askatasun sexualaren aurkako delituak eta bikote eta bikote ohiengandik datorren indarkeria. Azpimarratzekoa da azken indarkeria mota hau gailentzen dela salatzaileen artean.
•       Emakume gazteen %34,2ak adierazten du beldurra ematen diola kaletik gauez bakarrik ibiltzeak, gizonezkoen ehunekoaren laukoitza lortuz. Gainera, zifra honek gora egin du neurtzen hasi zenetik 2000an.

Datuak, kezkagarriak dira, eta uste dut emakume gazte zein helduetan errepikatzen direla (bakoitza bere ezaugarri bereiziekin). Horren adibide, gaur, Emakundek atera duen adineko andreen indarkeriaren aurkako kanpaina.

Hala ere, bada, datu bat oso kezkagarria egiten zaidana, Berriako Zaurien Mapan azaltzen dena hain zuzen ere. 2005az geroztik, 13 emakume gazteetatik 9 euren etxeetan erailak izan ziren. Etxeetan, konfinatuan izan garen eremuan hain justu.

Maitena Monroy autodefentsa feministan adituak, aurreko konfinamenduan, hainbat gako eman zituen egoera honen aurrean esku-hartzeko: salaketa egitekotan ez adierazi asmoen berri erasotzaileari, eta ez egin aurre gizonari ez bada etxetik ateratzeko; dei ezazu 900840111 telefonora edo konfiantzazko bizilagunen etxera joan. Zer gertatuko da, ordea, oraingo konfinamenduan? Nola kudeatuko dugu arazo hau?

Uste dut, hezkidetzatik erronka nagusia maitasun erromantikoaren lanketan dagoela. Izan ere, maitasun erromantikoaren ereduak berdintasunean oinarritutako bikote-harremanak zapuzten ditu, genero-rol tradizionalak gogor indartuz eta gizartean oraindaino dagoen gizon-emakumeen arteko parekidetasun ezak sakonduz.

Aldi berean, erabat ados nator  Irati Mendiguren Cosgayaren hausnarketarekin. Uste dut, hezkidetzak maitasun erromantikoa lantzearekin bat, maskulinitate ereduekin lan egin behar duela. Izan ere, emakumeak ahalduntzearekin bat, gizonek ere euren maskulinitatea birpentsatu eta deseraiki behar dutela uste dut. Hala, Jokin Azpiazu Carballoren liburua ekarri nahiko nuke lerro hauetara, hausnarketa gisa.

 

 

ITXAROPENA BADAGO!

 

Genero-indarkeria hausnartzen buru-belarri egon gara aste honetan. Gaiak aukera eman digu hainbat gauzatan pentsatzeko:

Alde batetik urteetan zehar genero-indarkeriaren gorakadan, gizon erasotzaile adingabekoen bilakaran, sexu- genero estereotipoetan eta bortxakerian, gizarte patriarkatuan eta podereetan. Bestetik aktibismoan ere pentsatzeko aukera izan dugu: genero-indarkeria identifikazioa, deseraiki-eraiki prozesua, zaintza, konplizeak bilaketa.

Ideia nagusi batekin atera naiz. Indarkeritik at izateko bidean gaudela. Eskolan irakasleek umeak eskutik eramango dituzte bide zidor horretatik. Etxean eraikinaren oinarria familiatik eta ingurunetik jasotzen dugu. Hau da, gizarte eta familien mandatuak dira. Hauek ez dira mugiezinak. Bizitzan zehar kapazitateak, abileziak, jarrerak eta morala eraikitzen ari gara. Badugu bide luzea errealitatea eraikitzeko hezkuntza sisteman eta gure errealitatean. Hausnarketetan gogor egin behar dugu. Gure motxiletan eramaten duguna.

Hezkuntza sisteman eta eskoletan aukerarik onena dugu neska mutilen haien errealitatea ezagutzeko eta ulertzeko. Aukera dugu nesken eta mutilen berdintasuneko zubia eraikitzeko. Hori dela eta aktiboak izan behar garela eta pausu txikien bidez indarkeritik at gizartea eraiki.

Nola egingo ote dugu?

Eskola konfiantzako eta segurtasun handiko espazioa bihurtzen

Eraso sexistarik gabeko esparrua izateko hausnarketa sakona egiten

Zaintzaren etika garatzen

Genero-indarkeria digitalean begirada ipintzen

Erresilientzian begirada ipintzen

Konplizeak bilatzen

Konpartitzen dut aurreko edizioetakoa:  https://hezkeh0506.blogspot.com/search/label/Genero-indarkeria  Josunerena da

Nelson Mamdelaren esaldi polita aukeratu duelako bere blogean ipintzeko

" Hezkuntza da erabili ahal dezakegun boteretsunea mundua  aldatzeko"

GAZTERIA, ERALDAKETARAKO GAKOA!

Genero indarkeriak gazteen kolektiboa kolpatzen zuela banekien, baina inolaz ere ez nituen espero agertzen diren zifrak. Ines alberdieren ustetan, gazteen artean indarkeria mota honek gailentzeak bikotekide izatearen gainbalorazioarekin eta maitasun errromantikoarekin zer ikusi handia du. Orain dela bost urte, prebentziorako taiker ezberdinak dinamizatu ditut gazteekin eta ondorioz, Alberdirekin guztiz ados nago. Maitasun erromantikoak, tratu onetan eta zaintzan oinarrritutako harremanak alboratu eta botere harremanetan eta indarkerian oinarritutakoak transmitu ditu.

Irakurgaian oso interesgarria iruditu zaidan beste atal bat genero indarkeria definitzen duena izan da. Honen arabera, genero indarkeria emakumeek emakume izate hutsagatik jasaten dituzten tratu txar psikologikoak, abusuak, agresio fisikoak eta ustiapen sexualak dira. Adierazpenaren arabera, indarkeria sibolikoa edo egiturazkoa izan daiteke eta manifestazioa oinarritzat hartuta, aldiz, psikologikoa, ekonomikoa, mikromatxismoak, fisikoa, sexuala eta digitala. 

Aurreko paragrafoan landutakoa oinarritzat hartu eta gazteei begirako esku hartze bat definituko banu, horrela landuko nuke:

• Indarkeria sinbolikoaren baitan, gorputzei atxikitzen zaien edertasun kanonak landuko nituzke.

  
  
  

• Egiturazko indarkeriari dagokionez, gune beltzak landuko nituzke. 

https://www.eitb.eus/es/pueblos-ciudades/videos/detalle/5727633/video-fiestas-santurtzi-2018-servicio-acompanamiento-mujeres-casa/ 

• Indarkeria psikologikoan sakontzeko, “La escalera de Pepa y Pepa” oso egokia da.

  
  
  

• Indarkeria ekonomikoari dagokionez, sarrera txikia egingo nuke.

  
  

•  “Querido papa”-k bideoa mikromatxismoen lanketa ahalbidetzen du.

  
  

• Indarkeria fisikoan sakontzeko laburmatraia hau aproposa da. EL ORDEN DE LAS COSAS - Corto contra la violencia de género

• Indarkeria sexuala egunerokotasunean presente dagoela hausnartzeko bideoa. 

indarkeria sexuala 

• Indarkeria digitalari dagokionez, prebentziorako bitartekoak ezinbestekoak dira. 

Amaitzeko, nire ustez genero indarkeria den izurriteari aurre egiteko, hezkidetzaren erronka komunitate hezitzailearen parte diren elkarte eta eragile guztiak norabide berdinean lerrokatzea izan beharko litzateke. Azken finean, hezkuntza bizitzetako eremu guztietan oso presente dagoen elementua da eta indarrak batuz jendartea errotik iraultzeko ahalmen handiagoa izango genuke. Gainera, belaunaldi berriengan eredu berriak transmituz eta ikasitako guztiak desikasteko baliabideak emanez, aldaketarako ateak zabalduko genituzke.