RUANDAKO DANBORRAK

 

HAUSNARKETA__________________________________________________________

Errepresentazioa eta denboraren erabileraren inguruan ikusitakoari buruzko Husnarketa egin ondoren konturatu naiz gauza batzutaz. Adibidez, eta errepresentazioari dagokionez, ez dela batere erraza aurreko ariketan eskatu diguten figura ez estereotipatuak bilatzea filma edota eleberritan. Aurkitu ahal dira, baina benetan egin behar dela arakatze bilaketa bat. Bestalde, eta seguruenetik atal larriena ez bada ere, oso nabarmena da mutikoek orokorrean pasatzen duten denbora guztia bideojokuetan. Esan beharrik ez dago bideojoku horietan indarkeria nagusi izaten dala.

 

Pasa den ikasturteko posta hau aukeratu dot:

https://hezkeh0506.blogspot.com/2021/01/kolektibotasunetik-aurre-egin.html

 

Aukeraketaren zergatiak hurrengokoak dira: lehen atala, pixaren gaia, kuriosoa egiten zait baina ez dut ulertzen non dagoen arazoa. Arrazoiak praktikoak dira, besterik ez. Xehetasun gehiegi eman gabe ere begi bistan dago sexu bien postura desberdinek bideratzen dutela modu errazago batetan operazio fisiologiko hau. Dena dela, kontrako posturak frogatzea zabalik dago.  Horrela erakusten diegula guk gure seme alabei? Niri horrelakorik egitea ez zait inoiz okurritu ere ez. Edozein kasutan, gai honetan ere azkenean denok buzti beharko gara…

Bigarren arrazoia post hau aukeratzeko Ruandako emakume danbor joleen aurkezpena izan da. Bideoa bera zoragarria da, espektakulu hutsa da afrikar emakume hauek ikusi eta entzutea danbor izugarri horiek kolpatzen. Dena dala, eta sakonago aztertzen badogu gaia, ulertzekoa da guztiz nola bukatu duten emakume hauek herrialde honetan egondako genozidioaren ondoren, gizonek betetzen zuten rola egiten. Ruandaren gizarteak jasan zuen sarraskia 90eko hamarkadan eta ondorengo gizarte suntsiketa ikaragarria izan zen, eta hala eta guztiz, horrelako proiektu bat azaleratzea benetan hunkigarria da. Esan beharra dago ere, musika tresna joleen banaketa generoaren arabera fenomeno unibertsala dela. Horrek ez du esan nahi zilegizkoa denik. Bakarrik azaltzen ari naiz kultura pauta bat oso ohikoa dena kultura guztietan zehar, ez berau justifikatzen. Baina kontuz, begiratu deigun gure gizartea bera: zenbat mutilek aukeratzen dute arpa, pianoa, edo zeharkako flauta? Eta zenbat neskek aukeratzen dute gitarra elektrikoa, bateria eta tronboia? Eta gure arbasoen garaietara bagoaz, zenbat albokalari emakume zeuden eta zenbat pandero-jole/abeslari gizonezko zeuden? Hortaz, beste kulturak zorrotzegi kritikatu baino lehen arakatu dezagun gurea.

Gai erakargarri honen ildoan, UNESCO-ren bideo hau esegitzen dot, bertan Aka pigmeoen kantu polifonikoa,  kultura pautak, eta kantu-dantzetan dituzten musika rol desberdinak generoaren arabera azaltzen dira:

Sentsibilizaziorako interesgarria izan daitekeen datu/ikerketa bat____________________

 

 

2011-12ko ikasturtean Associació Valenciana de Musicologia-k egindako ikerketa bat nator hemen plazaratzea. Gorago komentatutako gaiaren inguruan hain zuzen ere, musika tresna eta espezialitateen banaketa generoaren arabera alegia. Ikerketaren izenburua hau da: ”Ba al dago gizonezkoen eta emakumezkoen musika-espezialitaterik?”

Iturria:

https://avamus.org/es/presencia-de-estereotipos-de-genero-en-la-eleccion-de-especialidad-musical-profesional/

 

Hona hemen aurkezten duten grafikoa datu kuantitatiboekin:

 

Hurrengo urratsa espezialitateen araberako azterketa izan da, gizonezkoen espezialitaterik eta emakumezkoen espezialitaterik ba ote dagoen jakiteko. Datuek erakusten dutenez, 27 espezialitateetatik 8tan emakumeak dira nagusi, eta gainerako 19etan gizonak.

Espezialitate gehienetan gizonezkoen presentzia da nagusi, nahiz eta 27 espezialitateetatik 16tan nabarmentzen den: klarinetea, klabea, konposizioa, kontrabaxua, koruen zuzendaritza, orkestra-zuzendaritza, fagota, gitarra, jazza, organoa, perkusioa, pianoa, saxofoia, tronpa, tronpeta eta tuba; proportzioa % 53 eta % 98 artekoa da, eta horrek erakusten digu espezialitate batzuetan ia parekoak direla gizonezkoak.
Ikasleen % 90 baino gehiago gizonezkoak dira; besteak beste, tronboia, tronpeta, tuba eta jazza.
Musikologia espezialitateko ikasle gehienak emakumeak dira, baita harpa, kantua, zeharkako txirula, oboea, biola, biolina eta biolontxeloa ere. Nagusitasuna % 52tik % 68ra bitartekoa da.
Emakumeen presentzia orokorraren ehuneko handiena duen espezialitatea zeharkako txirula da, emakumeen % 67.87 batez beste. Emakumeen gehiengo hori etengabea da ikasturte guztietan, 2002/03 ikasturtean izan ezik. Ikasturte horretan izan ezik, txirula eskoletan emakumeen presentzia % 60 eta % 80 artekoa da, eta hori ehuneko handia da. Aldea handitzeko joera dago, espezialitatean emakumeen presentziaren proportzioa handituz.
Kantua espezialitateak emakume gehiago ditu beti maila guztietan, % 52 eta % 75 arteko ehunekoetan, % 67.37 batez beste. Emakumeen gehiengo horrek ez du aldatzeko joerarik.

Espezialitate batzuetan ere oreka dago gizonen eta emakumeen proportzioan. Hori da Pedagogia espezialitatearen kasua bi aukeretan.

 

 Aztertutako datuak ikusita, ondorio orokor gisa honako hauek ezar daitezke:

· Valentziako Goi Mailako Musika Kontserbatorioan gizonezko ikasleak gehiago dira emakumezkoen gainetik. · Zentro honetan, argi eta garbi, gizonezkoen espezialitateak eta emakumezkoen espezialitateak daude. · Espezialitate batzuetan estereotipo horiek aldatu egiten dira urteekin, eta beste batzuetan ez da aldaketarik izaten. · Genero-estereotipo horien arrazoia, musika-espezialitate profesionala aukeratzerakoan, Goi Mailako Kontserbatoriora iritsi aurreko estadioetan bilatu behar da. · Goi Mailako Kontserbatorioko irakasleek gutxieneko eragina dute genero-elkarte horiek sortzerakoan musika-espezialitate desberdinekin.

 

Nire iruzkina ikerketa honi buruz:

Hemen daude datuak eta ondorioak Valentziako Goi Mailako kontserbatorioan egindako azterketaren ondorioz. Noski, ikerketa honi falta zaiona zera da: egoera hau irauli egiteko plangintza bat. Agian hori da beraiek proposatu zutena hurrengoko ikasturteetarako. Edozein kasutan, horrelako ikerketa baten beharra ikusi izan bazuten arrazoiren bat egongo zen. Eta ikerketa bera egitea lehen pausua da dudarik gabe.

 

Zein dira hau guztia eremu hezitzaileetan / jendartean lantzeko erronkak?_________________

Eremu hezitzaileari dagokionez nire ustez bagoaz pausuak ematen, apurka bada ere. 2014. urtean Hezkuntza sailak patioak berrantolatzea proposatu zuen, Hezkidetza planaren barneko ekimenen artean. Hori zenbateraino lortu izan den ikastetxe guztietan ez dakigu baina aitortu behar da pausuak hor daudela: arazoaren kontzientzia, plangintza bat plazaratzea, egitasmoak idatzita izatea,… Erronka, hortaz, gauzak zenbateraino aldatu diren egiaztatzea izango litzateke momentu honetan nire ustez.

Aldiz, zailago ikusten dot jendartean guzti hau plazaratzea, egoerak iraultzea, egitasmoak finkatzea idatziz,… Adibidez, orain dela gutxi arte, oso ohikoa zen gure gizartean hain baloratuak diren txokoetan emakumeen presentzia ez onartzea. Emakume batek komentatzen zidan behin, bere aita bazkide zela txoko batetan baina bazkidetasun hori ezin ziola berari pasatu juxtu arrazoi horregatik (“oinordetza patrilineala”). Egoera hauek aldatu dira dagoeneko? Nik ez dakit hori horrela denik.