GATAZKAK: IKASTEKO AUKERAK

 

Hasi nahi nuen gaurko lana mezu positibo batekin, zeren, gaia berez, zerbait negatiboa dela ematen baitu. Horregatik, hasieratik buelta eman nahi diot eta...

"HAR DITZAKEGU GATAZKAK IKASTEKO AUKERAK BEZALA"

Egia da, orain dela asko, ikastaro batzuetan, gatazkak ez direla ez positiboak ez negatiboak, baina bai ikasteko aukerak direla ikasi nuela. Hala ere, batzuetan, egunerokotasunean, hori ahazten zait eta nahiago dut gelan ezer ez gertatzea "bakean" egoteko (kasu askotan bake faltsua baino ez da). Baina ikastaro honek gogora ekarri du nire burura gatazkak aurrez-aurre begiratu behar direla, ezkutatu gabe, konpondu ahal izateko eta ikaskuntza-egoera bihurtzeko. 

Eta planteamendu horren oinarrian gatazkaren ezaugarri batzuk aurkitzen ditugu:

• Bizikidetzaren parte bat dira. Gizakiaren oinarrian daude.
• Interesak aurka egiten dituztenean agertzen dira. 
• Ez dira ez onak ez txarrak.
• Positiboa edo negatiboa da gatazka aurre egiteko modua.
• (...)

Ildo horretan bat nator Galtung-ek daukan gatazkaren ikuspegi positiboaren aldeko jarrerarekin, eta guztiz ados nago berak esaten duenarekin: 

“gatazka erronka da; azken batean, helburu bateraezinak edukitzea izugarrizko desafioa da bi aldeentzat, bai adimen aldetik, bai emozio aldetik. Horren arabera, beraz, gatazka gure izateari zentzua ematen dion arrazoietako bat da; aldaketaren arrazoia, aldaketarekin batera gertatzen den zerbait eta aldaketaren ondorioa; bizitza sozialerako ezinbestekoa; bizitzeko arnasa hartzea bezain garrantzitsua”.

Baina gatazkari buruz hitz egiten dugunean bakeari buruz hitz egin behar dugu, bai edo bai, kontzeptu horiek oso erlazio estua mantentzen dutelako, zeren egoera gatazkatsu baten aurrean irtenbideak topatzeko moduek esango baitigute bakea daukagun ala ez. Hare gehiago, gatazken trataera eraikitzaileak eta berdintasunean oinarritutakoak bakea eragingo du, eta horrek suposatzen du pertsonen artean eta ingurunearekin maila desberdinetan (ekonomikoa, sexuala, etnikoa, kulturala, laborala, akademikoa...) berdintasun harremanak izatea. 

Horrekin lotuta oso aproposa da Rigoberta Menchúk esaten zuena: 

Egia borobila. Eta nik gehituke nuke: "(...) sexua eta generoagatik diskriminazioa dagoen bitartean ez dugu bakea lortuko"

Orain arte esandako guztia kontuan hartuta, laster konturatuko gara hezkuntzaren garrantziaz. Hezkuntzak gure ikasleekin lan egiteko aukera ematen digu, gatazka ikaskuntza-egoera bihurtzeko. Horrekin lotuta hona hemen bideo bat non oso ondo azaltzen den ideia: 

Horrekin batera, Marivi Fernandezen ponentzia bat konpartitu nahiko nuke. Ikusi nuenean asko gustatu zitzaidan eta oso baliogarria iruditu zitzaidan, batez ere oso lagungarria iruditu zitzaidan Hezkuntza ikuspuntutik.

1. ESKOLAN BIZIKIDETZAHOBETZEKO HEZKIDETZA
2. GATAZKAK ETA KRISIAK
3. ASERTIBITATEA GATAZKAK KONPONTZEKO

Beraz, Hezkuntzan lan handia eta erronka nagusi bat daukagu: gatazkak ikasteko aukera bihurtzea pertsonen hazkunde integralarekin. Horretarako pausu batzuk eman behar ditugu, esate baterako: 

1. Formakuntza irakasle eta familientzat: lan partekatua izan behar da.
2. Emozioak, asertibitatea, errespetua, berdinatasuna eta komunikazioa landu ikasleekin.
3. Gatazka dagoenean:   

• pertsona guztiak entzun; pentsamenduak zein emozioak jaso.
• Besteek esaten dutena errespetu osoz entzun.
• Egoeraren hausnarketa egin.
• Irtenbideak proposatu inplikatuen artean.
• Irtenbidea (k) adostu inplikatuen artean. Irtenbide horiek errespetuan eta berdinatasunean oinarrituta egon behar dira beti. 

Prozesu horretan, ezin dugu ahaztu eskubideak/betebeharrak, justizia/zaintza eta indibidualtasuna/harremanak eskutik helduta joan behar direla beti.

Orain, baliabide pare bat konpartitu nahi ditut gure eguneroko lanean lagungarri izan daitezkeenak: 

1. Gida bat (Garatu): "Ikastetxeetan gatazkak ebazteko estrategiak"
2. Pelikula bat emozioak lantzeko: 
   

Amaitzeko, aurreko edizioetako gustatu zaidan post-a Oihanarena da, "Gatazkaren alderdi positiboa hezkidetzaren alorrean", arazo batzuengatik: Genero-ikuspegiari emandako enfokea gustatu zait; gaia ikuspegi positiboarekin tratatu du eta bere ideiak bat datoz nire planteamenduarekin (edo nire planteamendua bat dator bere ideiekin); asertibitatearen landu behar dela aspektu garrantzitsu gisa komentatzen du; lagungarri izan daitezkeen hainbat baliabide jarri ditu.