Jai eta ospakizunei buruz hausnartzen

jaiak zertarako nahi zaituztet, gozatu ezin badut?

Jaiak eta ospakizunak iristen direnean, askotan konturatu gabe zapaltzen gaituen sistema bera indartzen dugu. Jai eremuak gune askeak eta burujabeak bihurtu ordez, egungo harreman eta kontsumo ereduak birproduzitzen ditugu; sistema kapitalista patriarkalaren logikan eroriz.

Jaietan “dena libre” denaren aitzakia oso entzuna da, eta hori eraso sexisten ofentsiba nabaria da: begiradak, irainak, gutxiespenak, bortxaketak, erailketak... Zorionez mugimendu feminista jendartea kontzientziatzen ari da protokoloak gero eta auzo eta herri gehiagotan landuz eta arazo hau guztien ardura dela sentiaraziz.

Hori dela eta, JAI EREDU-en lanketa ikuspegi feminista batetik landu beharra dago. Jaietan biltzen den indar sortzailea aprobetxatuz, sortu nahi ditugun herri eta harreman ereduak eraikiz: publiko-pribatua, lan-aisialdi edo borroka-plazera dikotomiekin behingoz apurtzeko.

Beraz, “ospakizun parekideetan” honako honetaz gozatu behar dugu:

Aurreko urteko postei begira, Leire Garro-ren lehenengo zatia asko gustatu zait. Ikastaroak eskainitako informazio osoaren laburpen txiki bat egiten du puntuka eta berarentzat garrantzitsuak izan diren ideiak aipatzen ditu, nireekin bat egiten dutenak:

Jaiak eta ospakizunak...

- Kultura-adierazpen sendoak dira.

- Historian zehar asmatutako edo sortutako ohiturak eta tradizioak dira.

- Maggie Bullen-ek dion moduan, “horien azpian sistemaren oinarria dago” eta festa eredua jendartearen isla da.

Jaiak orohar hezkidetzaren ikuspuntutik lantzeko bilgune feministaren webgunean aurki daitekeen “Formakuntza, Dokumentazio eta Ikerkuntza Feminista” baliabide aproposa izan daiteke. EMAGIN-ek parekidetasunean oinarritutako Euskal Herri bat sortzeko bidean lanean ari diren emakume eta eragile orori lagungarria izango zaion tresna bat eskaintzea du helburu: formakuntza feminista. Jendartearen kontzientziaziorako eta bereziki emakumeon ahalduntzerako hitzaldi, tailer edota ikastaroak eskainiz. Lantzen dituzten gaien artean: autodefentsa feminista, indarkeria sexista, hezkidetza, autoestima, mugimendu feministaren historia, udal politikak, jai parekideak, heteroaraua, ekonomoa feminista, maitasun erromantikoa, sexu-genero sistema...

Guzti hori kontuan izan da, honako hauek dira eremu hezitzailean ditugun zenbait erronka:

- Genero ikuspegia eremu hezitzailean txertatzea.

- “Jai eta ospakizunei” buruz dagoen kontzientziaren inguruan hausnartzen laguntzea.

- Ohitura eta tradizioen aurrean, jarrera kritikoa eta gaitasuna lantzea.

- Jaietako androzentrismoarekin apurtuz, emakumeen presentziari buruzko lanketa egitea (adibidez emakumeak oholtza gainean).