Askotan entzun ohi dugu Euskal Herriko gizarteak antolamendu matriarkala
zuela, baina gehienetan emakumearen boterea eta partehartzea baserrira (etxera)
mugatzen zen. Eremu pribatuan norbait zireneko ilusioarekin eremu publikotik
baztertuta zeuden. Existitu bai, baina etxearen barnean.
Oinordetza hau, gure errealitatean nabaria da gaur ere. Emakumearen
partehartzea eremu publikoan handitu egin da, baina, oraindik gizonezkoekin
konparatuta txikia da.
(Politikan
emakume eta gizonen arteko partehartzearen inguruko datuak)
Ikastetxeko eremuan partaidetzaren inguruan behatu dudana horrela laburbil
daiteke:
- Gehienetan, neskak oso ziur ez badaude, ez dute parte hartuko: Lotsa,
autoestima baxua, nahiago dute izkutuko lana: “nik eginen dut lana, berak
[mutilak] aurkeztuko du”.
- Gehienetan, mutilak batere ziur ez badaude ere, edozein unetan parte
hartuko dute, edozein gairako zer esaterik dute: lotsarik ez, autoestimua
altua, protagonistak dira; “lana berak [neskak] egin du, baina ikusiko duzu ze
nolako aurkezpena eginen dut nik [mutilak]”.
Horrela ba, gure ikastetxeko egunerokoan, neska eta mutilen arteko
partehartzea desorekatua da: mutilen partehartze denborak handiagoak dira. Eta
honek, nesken inbisibiliazioa dakar. Neskek ez badute partehartzen, beraien
argudioak, iritziak, ikuspuntuak, proposamenak, interesak, balorapenak, kezkak...
ez ditugu ezagutuko; ez dira existituko. Mutilen ahotsak bakarrik entzuten
ditugu eta beraz, aldi berean, jendartearen erdiaren pentsamoldea izkutuan
geratzen da.
Beraz, neska/emakumeen parte hartzea bultzatzea derrigorrezkoa da parekidetasuna lortzeko.
Eta hor dago koxka, nola egin hau??
Honatx, ikasleen partaidetza orekatuagoa lortzeko hainbat proposamen:
-
PARTE HARTZE DENBORAK OREKATU: nesken parte hartzeak bultzatu, nesken
iritziak eta kezkak agerian jarri
-
ESPAZIO FISKOAREN DISEINUA AZTERTU (klasea): neska eta mutilen espazioak
orekatu (mutilak zentroa/ neskak periferia izan ez daitezen).
-
PARTE HARTZE EGOKIAK ETA DUINAK AHALBIDETU: Ikasleak parte hartzeko trebatu.
Beste urteetako sarreren artean Leire Garro-rena aukeratu dut:
Honetan, gaiaren laburpen zehatz bat aurki dezakegu. Baita ere, ONUk
emakumeen partaidetza eta lidergoari buruzko txosten interesgarria (http://www.unwomen.org/es/what-we-do/leadership-and-political-participation/facts-and-figures)
eta gure eskoletan neskeen partehartzea bultzatzeko hainbat estrategia
proposatzen dizkigu.
Inguru hezkidetzailean erabili ahal ditugun baliabide hauek gomendatu nahi
dizkizuet (DBH eta Batx):
cola cao iragarkia. “Neskek ere ahal dugu” mezuarekin
Nocilla iragarkia. Taldearen garrantzia eta taldearen barruan bai neskak
eta bai mutilak ezinbestekoak dira. “Denen artean lortu dugu”
Emakumeak. Oso bideo alaia, indartsua eta motibatzailea. “you can, we can”
Hurrengo arte
lagunak
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina