Espazioak: mugetatik haratago

 

Espazioak ez dira neutroak. Ez dira neutroak kaleak, hiriak, ezta ikastetxeetako patioak ere. Aste honetan, errepresentazioez aritu gara, bai espazio fisiko zein birtualetan ditugunei buruz. Eta zer da aurkitu duguna?

Espazio fisikoak

Arkitektura feminismotik lantzen dutenek, hirigintza patriarkala eta kapitalista dela aipatzen duten. Horien adibide dira Zaida Muxi edo Oihane Ruiz Menendez arkitektu feministak. Hauen arabera, hirigintza eta gailentzen den arkitekturak zurruntasunari erantzuten dio,eta begirada androzentrikotik eraikita daudenez, botere-harremanak erreproduzitzen dituzte. 2019an UEU-k ‘Maitasuna politikoa da’ izeneko hitzaldi bat antolatu zuen, eta bertan ikus daitezke hainbat bideo interesgarri.

Arkitekturako eta hirigintzako teoriak hezkuntza esparruetara ekarriz, hainbat puntu ikusi ditzakegu:

1.  Mutilak espazio zentroetan egoten dira, mugitzen eta jarrera aktiboak erabiliaz. Hau, askotan, futbolari zuzenduriko espazioekin estuki lotu ohi izate da. Izan ere ikastetxe gehienetako jolastokietan futbol kantxak izaten du garrantzia handiena, eta oraindik, mutilak gailentzen dira kirol honetan.
2.  Neskak aldiz, espazio periferikoak erabiltzen dituzte. Gainera, jarrera pasiboak erabiltzen dituzte. Hala nola, hitz egitea, bestetik ez.

Ikastetxeetako komunak ere izan dira foku nagusi bat azkenaldian. Ikerketa asko egin dira hauetan ematen diren bereizkerien inguruan. Hortik hainbestetan entzun den ‘Komun komunak’ adiera.

 

Espazio birtualak

Espazio birtualetan ere, emakumeak izan duten presentzia nahiko periferikoa izan da. Baina azkenaldia asko dira espazio birtualetan diarduten emakumeak eta espazio birtualetan feminismoa jorratzen duten emakumeak.

• Sare sozialetan
• Prentsan
• Zineman
• Youtuben

Badirudi ordea, hezkuntza eremuan, zurruntasunean jarraitzen dugula temati. Irakurri nobelak egiten ditugu (nun daude komikiak? eta aldizkariak?), entzun ere klasikora mugatzen gara... Emakumeak eta diskurtso feministak erabiltzeko beharrezkoa dugu arakatzea.

Zein dira hau guztia eremu hezitzaileetan lantzeko erronkak?

·     Lehenik, ikastetxeetako espazioak nola erabiltzen diren aztertu beharko litzateke. Hauetan neskek eta mutilek zein espazio hartzen dituzten ikusteko eta erabilera horiek genero eraikuntzarekin duten harremana aztertzeko. Non daude mutilak? Zentroan egon ohi dira? Zergatik? Zer egin daiteke batzuetan eurak periferia izateko?

O

·