June Fernandezek dio “Mikromatxismoak ugariak dira,
era guztietakoak. Pertsona batek egindako erasoa izan daiteke, baina egungo
gizarteak emakumeen aurka zuzenean egindakoa ere izan daiteke”. Hona hemen
hainbat adibide:
Kasu gehienetan, muturrekoa ez bada, indarkeria hau
identifikatzea zaila egiten zaigu, gizartean oso errotuta, presente eta
naturalizaturik baitago.
Maite Asensio Lozanok Berrian idatzitako artikuluan
adierazten du Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak 2019ko abuztu amaierara
arte bildutako datuen arabera, egunero 14,8 salaketa izan direla urteko lehen
zortzi hilabeteetan. Datua beldurgarria da, bi orduro salaketa bat eguneko.
Eta hori gutxi ez balitz, Graciela Atenciok dioen moduan
indarkeria-matxistaren zifra ofizialek ez dituzte biktima guztiak kontuan
hartzen: “Datuak ia bikoiztu egiten dira".
Baina gatozen gazteengana…
Harrigarria bada ere, Verónica De Miguel Lukenek
aipatzen du mutilen %33k onuragarritzat jotzen duela bikotekidea
kontrolatzea. Hemen teknologia berriek mesede gutxi egin dutela esan beharra
dut. Hala gertatzen da esaterako whatsappak:
Ines Alberdik egindako ikerketaren emaitzek ere arreta
deitzen dute. Mutilen %30 pasatxo ados dago ondoko baieztapenekin: “Emakume
bati bere senarrak eraso egiten dionean, zerbait egin du hori probokatzeko” eta
“Mutil bat neska batzuekin ibiltzea ondo dago, baina ez alderantziz”. Mutil
hauei Ibon Arrizabalaga de Mingo aurkeztuko nieke “sexismoak sortzen duen
desorekak ez du bakarrik emakumeen kolektiboan eragiten. Gizonei pribilegio
batzuk ematen dizkie, engainatuta edukitzeko eta ez ikustarazteko sistema ez
dela ona”.
Baina are deigarriagoa egin zait nesken %28 eta mutilen %34a "gizon olkdarkorrak erakargarriagoak dira" esaldiarekin ados
daudena jakitea. Honi azalpena Susan Brownmiller-ek ematen dio, esanez
historian zehar “heroi bortxatzailearen eredua” izan dela gizonentzat eredurik
erakargarrienetariko bat. Gizonak mundua konkistatzen zuen heinean indarrez
bereganatzen zuen emakumea. Baina ez soilik gizonentzat, hemen ikusten dugun
moduan, baita emakumeentzat ere. Eta horrek haserretzen nau ni. Izan ere,
emakumeok geure buruei harrika gabiltza askotan!
Genero-indarkeria ikasia dela
frogatzen duen adibide bat ematea ez da zaila. Maskulinoa denaren eraikuntza txikitatik hasten da.
Lagun baten semeak gustuko zuen jertse arrosa janztea, baina behin eskolan
barre egin zioten eta jertse hura ez zein berriro ere
etxeko armairutik atera. Beste behin parkera joan eta helduagoak ziren
mutilek barre egin zioten azazkalak margotuta zeramatzalako. Hala ikasi zuen
azazkalak ez margotzen, gustuko bazuen ere. Ordura arte naturaltasunez
egiten zuena ukatu zioten. Hala ikasi zuen zer den mutil maskulinoa izatea... Gero honelakoei erantsi diezaiekegu Ines Alberdik aipatutako baieztapenen sinismena eta horra hor genero-indarkeriaren iturburuak.
Ikastetxean genero-indarkeria lantzeko hainbat
jarduera egiten dira, tutoretza planean txertatuta daudenak. Batez ere
tutoretza saioetan edota balio etikoetan lantzen da genero-indarkeria, nahiz
eta beste ikasgairen batean, hizkuntzak kasu, halako gaiak ere landu egiten
diren irakurgaien bidez edo. Askotan, ordea, azaroaren 25aren inguruan lantzen
den gaia izan ohi dela uste dut. Egia esan, primeran dago, baina ez zait
nahikoa iruditzen…
Erronkak...
1- Aniztasuna aldarrikatu eta onartu: maskulinitate
berriak landu; gizon izateko, emakume izateko, pertsona izateko moduak eta
ereduak ireki
2- Tratu txarrak identifikatu eta tratu onak landu
3- Ikasleen artean berdintasunezko harremanak sustatu:
botere desorekarik gabeak
4- Heziketa afektibo-sexuala landu ikasleekin eta
familiekin, haien artean maitasun eta harreman osasuntsuak izan ditzaten.
5- Ikastetxe seguruak egin: gatazkak modu baketsuan
ebazten diren tokia
Aurreko ediziotako posta asko onak badira ere, nik honakoa hautatu dut
bertan dagoen irudiagatik, ez testuagatik egia esan. Bertan, margarita baten
hostokatzearen bidez azaltzen da biolentziaren eskalada. Interesgarria eta originala.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina