2019/12/18

Hizkuntza ez sexistari buruz hausnartzen...


Hauxe da gomendatu nahi dudan post-a:https://hezkeh0506.blogspot.com/2017/12/aipatzen-ez-dena-ez-da.html. Post super osoa iruditzen zait, proposamen askorekin, hausnartzeko artikuluekin, eta gure eguneroko zereginean ikasgela eta ikastetxeetan inplementatu ahal izateko ekimenekin.
Hau da nire meme:


Hizkuntza ez da errealitatea ikusteko euskarri hutsa; aitzitik, hizkuntzak talde sozialek sortzen duten zentzuaren eraikuntzan parte hartzen du, gizarte-harremanetan dituzten posizionamenduetatik eta interesetatik abiatuta. Talde horiek hizkuntzan egiten dituzten esku-hartzeak modu planifikatu eta kontzientean edo nahi gabe eta inkontzientean egin daitezke. Esku-hartze horiek aztertzeaz arduratzen den diziplina glotopolitiko gisa definitzen da. Hau da, glotopolitika da gizarteek hizkuntzaren gainean hedatzen duten ekintza aztertzen duen zientzia.
Generoaren kontzeptua, emakumeen eta gizonen rol eta identitate sozialei dagokien gizarte-antolamenduaren printzipio gisa ulertuta, kulturalki eraikia da, eta, beraz, testuinguru historiko, geografiko eta sozialaren arabera aldatzen da. Era berean, desberdintasun sexualetatik abiatuta, gizarteek sexu-genero sistemaren kategoria lantzen dute, non praktika, sinbolo, irudikapen, arau eta balio sozialen multzoa dagoen. Sexua-generoa sistema horrek, historikoki, emakumearen diskriminazio- eta marjinazio-egoera eragin du. Gizarte androzentrikoa eta sexista sortu du.
"Oro har, esan dezakegu bi sexismo mota daudela hizkuntzan: txantxak, txisteak eta adierazpen matxistak, eta hizkuntzak emakumeen presentzia iluntzen duten eta gizonen errealitateari lehentasuna ematen dioten hitz egiteko modu batzuk izatearen ondorioa. Lehenengoa errazago kontrolatzen da, baina bigarrena zuzentzen zaila da, hizkuntzan sustraitu diren arau gramatikalak gizarte misogino, androzentriko baten emaitza direlako, gizakia gauza guztien neurketatzat jartzen duena eta gizaki hitza erabiltzen duena gizateria osoa aipatzeko, aita gurasoez hitz egiteko eta abar ", dio Ines Alberdi soziologoak.

Bazenekiten...Femeninoa generikoa duten hainbat hizkuntza (guajiroa, afaroa, zaosa …) oso komunitate patriarkaletan hitz egiten direla? Aukerak egon badaude. 
Gure errealitatearekin talka egiten dute aukera horiek adibide honekin ikusten den bezala:
“Una empresa no paga a sus trabajadoras porque el convenio dice ‘trabajadores’”

Fede onez jarduten duten pertsonen feminismoak aurrera egin du hizkuntzaren kontura, haien aldarrikapenak goragoko helburu bat direlako, eta ez delako gelditu behar bigarren mailako kalteen aurrean, kalte horiek ez baitute biktimarik eragiten eta ez baitira atzeraezinak.


Aukeratu dudan gida da Hezkuntzan erabiltzeko hizkuntza gida.  Gida honetan atal desberdinak agertzen dira, non dokumento desberdinak aztertzen dira. Alde batetik ikastetxeetan erabiltzen diren dokumentu mota desberdinak agertzen zaizkigu:
A atalean: Publizitate liburuxka bat
B atalean: Aldizkaria
C atalean: Hezkuntza proiektua
D atalean: Proiektu kurrikularra
E atalean: Testu liburua
F atalean: DBHko tutoretza plana
G atalean: Administrazioaren dokumentu desberdinak. 
Atal bakoitzean aztertzen da alde batetik erredakzioa eta agertzen diren "akatsak"  eta eskaintzen dira aukera posibleak alternatiba moduan.

Azkenik ondorioak atertzen dira hurrengo aspektuetan: 

  • Emakumeen presentzia aztertutako dokumentuetan 
  • Femeninoaren eta maskulinoaren hurrenkera
  • Forma generikoen erabilera
  • Forma bikoitzak
  • Barrak eta marratxoak
  • Singularrak eta pluralak
  • Artikulu adierazgarriak
  • Arroba gutxi 
  • Aldaketa txikiak
Gure aurrean dauzkagun erronkak:

  • Erakundeetan hizkuntzaren erabilera sexista ikusaraztea eta antzematea.
  • Sexismoa saihesteko hainbat estrategia eta konponbide praktiko eskaintzea
  • Hizkuntzalaritza lan- eta gizarte-eremuan.
  • Hizkuntza sexistaren ordez hizkuntza inklusiboagoa erabiltzeko formula zehatzak ematea, ahozko eta idatzizko hizkuntza hobetzeko gai izango dena.
  • Erakundearen barne-dokumentuak eta dibulgazio-materialak.
  • Hizkuntza ez-sexistaren erabilera egokiari buruzko zalantzak argitzeko tresna erabilgarria eta praktikoa eskaintzea.
  • Gizarte-errealitatea aitortzen laguntzea eta pertsona guztientzat bizigarriagoa izaten laguntzea.
  • Gidak eta dokumentu ofizialak irakurtzen dituztenak hizkuntzak dituen estrategia ez-sexistekin ohitzea. Zenbait mezuren anbiguotasuna saihestu nahi da, gramatika-arauei kontra egin gabe.
  • Hizkuntzaren bidez harremanak hobetzea, zehaztasunez idazteko eta hitz egiteko, eta sexismoa eraldatzea.
Ondorioz, sexismoa hizkuntzan ezabatzeak bi helburu ditu: emakumeak ikusaraztea, gizarte-aniztasuna erakustea eta genero-asimetriak orekatzea. Horrek esan nahi du saihestu egin behar direla emakumeak sexu-kontuekiko mespretxua eta mendekotasuna adierazten duten adierazpenak, eta emakumeen indibidualtasuna pertsona aktibo eta independente gisa berresteko aukera ematen du, eremu publikoan zein pribatuan dituzten betebeharren eta eskubideen jakitun.





Hona hemen Amelia Barquinen hitzaldia: Hezkuntza eta generoa non hizkuntzaren eraginari buruz hitz egiten da ere. Oso hitzaldi entretenigarria eta edukiz bete-beteta. 
Oztopoa ez da gramatika, baizik eta joera kulturala eta ideologikoa, beren arauen gainean duten botere-harremanak.
Azkenik amaitzen dut Rosa Monteroren hausnarketa batekin, ea zer iruditzen zaizuen: 
"Hizkuntza gorputz sozialaren azala bezalakoa da, gorputz horren mugimendua islatzen duena. Horregatik, gizartea matxista bada, hizkuntza matxista da. Baina organismo bizi hori dekretu bidez aldatzen saiatzeak ez du ia inoiz emaitza onik ematen ".

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina