Txikia nintzenean istorio bat kontatu zidaten: "Jainkoak sortu zuen Adan eta bakarrik egon ez zedin sortu zuen Eva Adanen saiehts batetik. Gero, Evak zuhaitz debekatutik jan eta bekatu egitera bultzatu zuen Adan".
Eta hemen sortu zen Patriarkatua, denboren hasieratik: inportanteena Adan zen, lehena. Eva Adanen osagai bat baino ez zen izan eta gainera... maltzurra. Adan Gizajoa!!!
Txikitan ere, beste bi ideia entzuten nituen:
1.- Euskal Herrian matriarkatua egon zela betidanik: Horrek lasaitasun apur bat ematen zidan, zeren pentsatzen nuen "beno, gure gizartea ez da hain matxista". INOZENTE!!!! Gero, urteekin konturatzen nintzen etxe batzuetan, agian (eta bakarrik agian), emakumeak agintzen zuela, baina hori baino ez zen izan: ateak barrura. Kalean, bizitza publikoan, gizonak zeuzkan (eta oraindik dauzka) protagonismoa, autoritatea eta boterea.
2.- "Gizon aparta bakoitzaren atzean beti dago emakume aparta bat". Ez dakit hori egia den edo ez, kasu batzuetan segururaski bai, baina importanteena zera da: Emakumeok, bikainak, aparta edo arruntak izateko, ez dugu gure atzean gizonik behar.
Gauza guzti horiek kontuan hartzen, konturatzen naiz gauza asko aldatu behar ditugula, gizartean baita gure buruan ere.
Eta Historian zehar errepasoa egiten badugu, ikusiko dugu emakume bikainak egon direla arlo guztietan (matematikan, fisikan, astronomian...), baina beti itzalean, gizonen atzetik, izkutatuta (behartuta, noski), eta, berdintasuna lortzeko eta emakumeei dagokien lekua emateko, feminismoaren estrategiak martxan jarri behar ditugula:
a) emakumeen ekarpenak ikusaraztea.
b) ekarpenak baloratzea
c) ekarpenen eskutaketa desaktibatzea
Horrekin batera, nire ikastetxean otsailaren 11n emakume zinentzalarien eguna ospatzen dugu, emakumeen papera ikusarazteko. Horretarako ekintza desberdinak egiten ditugu, eta horietako bat hauxe da: "científicas alavesas" (nire ikastetxea Araban dago).
Baina normalean, emakumeak ikusarazi nahi ditugunean gure inguruko emakumeak ahazten zaizkigu: gure amak, amonak, aizpak, lagunak... emakume arruntak. Horiek guztiak ere inportanteak dira, pixkanaka-pixkanaka, berdinatsunaren aldeko borroka mantentzen dutelako egunero. Horregatik, aurreko edizioetako ikastarokideek egindako posten artean, Bittorena da gehien gustatu zaidana, bere amona aipatzen duelako erreferente bezala. Izenburua: AMONAK NON EMAKUME INDARTSUAK HAN.
Eta amaitzeko, "Historia de las mujeres en Euskal Herria" liburuak apaitu nahiko nituzke, gure Historia apur bat hobeto ezagutzeko:
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina