Astero legez, Hezkidetzan lantzeko ditugun pauso
ezberdinak aztertzen gaude. Oraingoan, Hizkuntza eta Komunikazioa dira
gure borroka. Hizkuntza sexista da? Edo hizkuntza horren erabilera al da
diskriminazioa sortzen duena?
Egunero entzuten dira emakumeenentzat mingarriak diren
esaldi edo esaerak. Público egunkariak
argitaraturiko artikulu batean, bideo baten bidez azaltzen dira arestian
aipatutako hizkuntzaren erabilera matxistak. Bideoa LOLAk egindakoa da (Twiterren: @BuzzFeedLola) eta bertatik atera ditzakegun adibide
batzuk hurrengoak dira:
“Relaja la raja”
“Así es como visten
las busconas”
“De verdad las tías no
aceptais una broma”
“Mujer al volante…”
“Eso es de marimachos”
Erabilera ezegoki hauek ekiditeko Filologian aditua den
Teresa Meana Suarezek aurkeztutako “Porque las palabras no se las lleva el viento…” idatzia aztertzea interesgarria da. Gida
honek, hizkuntzaren erabilera androzentrista eta sexista saihesteko estrategiak
eskaintzeaz gain, titulazio eta ogibideei zein dokumentu administratiboei
buruzko analisia egiten du.
Bestalde, oso deigarria iruditzen zait Euskaltzaindiak
sorturiko EUSKAL IZENDEGIAn neutroak diren izenak emakumezko edo
gizonezkoentzat bihurtu izana. Izan ere, aurreko asteetan aztertu ditugun
estereotipoek sortzen dituzten eragozpenak ikusi ondoren, jaioberriari izen bat
ala beste jartzerakoan bere bidea markatzen hasten gara, norberak erabakitzeko
aukerarik eman gabe. Ume bati izen femenino edo maskulino bat jartzen diogun
momentutik hasten gara genero bereizketa egiten. Arazo hori, izen neutroen
zerrenden bidez eragotzi daitekeela deritzot. Idurre Eskizabel kazetariak egindako ikerketa interesgarri batean historian zehar Euskal Herrian egondako izenen ibilbidea
azaltzen du.
Gai honekin lotura duen Leire Imaz Zubiar kideak iaz sorturiko posta gomendatzen
dut. Bertan, gurasoek hautaturiko izenak umeengan duen eragina komentatzen du.
Gure lana eskolan, etxean zein kalean arazo honi aurre
egitea denez, egun lan egiten dudan ikastetxean hartutako neurri bat konpartitu
nahiko nuke zuekin. 2. batxilerreko ikasleek azken ikasturtea amaitzen dutenean
Agurreko jaialdi bat egiten da. Bertan, ohitura izan da beti “Agur Jaunak” abestea.
Duela urte batzuk, Hezkidetzaren alde lan egiten duen irakasle taldeak abestiaren
letra moldatzea erabaki zuten, emakumeak ezkutuan uzten zituen kanta zelako.
Gaur egun, beheko bideoan ikus dezakezue abesterakoan erabiltzen den letra
berria.
Eta zeintzuk dira orduan etorkizunari begira ditugun erronkak?
- - Keinuzko zein ahozko
hizkuntza iraingarria identifikatu eta desegitea.
- - Diskurtso berrietan emakumeak
bistaratzea.
- Esaldi, broma edo testu
diskriminatzaileak egunerokotasunetik desagerraraztea. Mingarriak diren
esaldiak ez dira bromak, ez dira txiste edo umoreak.
- - Idazterakoan eta hitz
egiterakoan kolektibitate guztiak kontutan hartzea.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina