GATAZKEN EBAZPENEAN, GENERO IKUSPEGIAREN BEHARRA!

Gizartean gatazkak negatibotzat hartu ohi diren arren, hauek beharrezkoak dira pertsonon garapenerako. Hauen trataeran edo irtenbideen topaketan erabiltzen diren moduak dira, bake egoeran gauden definitzen dutenak. Horregatik, hauen ebazpenerako baliabide egokiak erabiltzen saiatu behar dugu.

Horretarako, garrantzitsua da gatazken egiturako aspektuak (pertsonak, prozesua eta arazoa) kontuan hartzea, bai eta guztion beharrak ezagutuz jokabide egokiak lantzea. Izan ere, gatazken trataera egokiak pertsonak eta taldeak indartzen ditu; harremanak sendotzen ditu.

Horrekin batera, gatazken ebazpenaren inguruan hitz egiterakoan, ezin dugu ahaztu ez genero ikuspegia, ezta hezkidetzaren ideia ere. Esan bezala, gatazka baten aurrean, pertsona ororen beharrei erreparatu beharko diegu parekidetasunean, gatazken analisiaren “generizazioa” egiten saiatuz.

Gai honen inguruko iazko ikastarokideen sarrerak behatzen aritu ostean, aste honetan, Leire Garrorena gomendatzea erabaki dut. Bere izenburuan ondo adierazi bezala, nire ustez ere, hezkidetza gabe ez dago bizikidetzarik. Horretaz gain, gaiaren inguruan egindako hausnarketa interesgarria iruditu zait eta asko gustatu zaizkit partekatu dituen baliabideak eta batez ere, Maria Morenoren ondorengo hitzak:

"No existe la convivencia sin coeducación, la perspectiva de género y la 
educación para la igualdad nos ayuda a sentar unas bases sólidas para una convivencia en paz y en igualdad que nos permite ser más felices. De ahí la importancia de abordar de forma sistemática y transversal la formación del profesorado en coeducación"

Argi dago, hezkidetzarekin batera, gatazken gai hau ere hezkuntzan lantzea beharrezkoa dela, azken batean EGK-k antolatutako Bakehizketa tokapetaren inguruko bideoan Ainhoa Aznak aipatu bezala, gazteen erronka izango da elkarlanean eta berdintasunean beste gizarte bat eratzea. Hori honela izanik, hauek prestatu beharra dagoela uste dut, honen inguruan hitz eginez eta sentsibilizatuz.

Hona hemen esaterako, gaiarekin lotuta sarean aurkitu dudan laburmetraia. Honelakoekin ikasleei gatazken aurrean hartzen ditugun jarrera desegokien berri eman diezaiekegu, honen inguruko hausnarketa bultzatuz.

Bideo horretaz gain, web orri honetan, gatazken kudeaketari buruzko bilduma moduko batekin egin dut topo. Bertan, gaiarekiko hainbat adituren (Carmen Boqué, Paco Cascón, María José Aguado eta José Tuvilla) artikuluak, dokumentuak eta bideoak aurki daitezke.

Horrekin batera, ondorengo beste bi gida hauek ere interesgarriak iruditu zaizkit:

• Ikastetxeetan gatazkak ebazteko estrategiak. Helburu bikoitz bati erantzun nahi dio: batetik, hezkuntza-komunitateari tresnak eta estrategiak ematea ikastetxeetako elkarbizitza hobetzeko eta kudeatzeko eta, bestetik, proposamen xume honekin, bakerako heziketa garatzen laguntzea.
• Eskola elkarbizitza hobetzeko programak eta estrategiak. Ikastetxeetan elkarbizitza eta bakerako heziketa hobetzeko inplementatzen diren neurri eta estrategiak zehazten dira.

Honelako baliabideekin hezkuntza esparruan gatazken gaia lantzen has gaitezke. Gaur egun, zenbait ikastetxetan hainbat plan egiten hasiak dira. Baina, idatzita asko jasotzen den arren, errealitatean batzuetan ezer gutxi egiten dela iruditzen zait. Gatazkak gure egunerokotasunaren parte dira eta horien aurrean jokatzeko baliabide eta jarrera egokien inguruko informazioa jasotzea ezinbestekoa izango da. Horregatik, guzti hau kontuan izanda, honako hauek izango lirateke nire ustez, eremu hezitzailean eta jendartean lantzeko erronka nagusienak:

• Gatazkaren aurrean, bai analisian, interpretazioan zein trataeran, genero ikuspegia kontutan hartzea, hauen analisiaren “generizazioa” egiten saiatuz.
• Espazio eta denboraren kudeaketa parekidetasunean oinarritzea.
• Ikasle guztiek beren beharrak eta interesak adierazteko parte-hartze aktiboa bultzatzea eta honetarako guneak zabaltzea.
• Curriculumean txertatzea gatazken trataerarako behar diren konpetentzien garapenerako edukiak: akordiotara heltzeko gaitasuna, komunikatzeko gaitasuna, emozioak ulertzeko gaitasuna.
• Ikasleekin gatazkaren ikuspegi positiboa lantzea eta hauek modu egokian tratatzeko baliabideak eskaintzea.
• Aniztasunaren trataera ardatz izatea, jakinda identitate anitzekoak garela, hierarkizaziorik gabeko identitateak eta elkarren beharra dugunak.