Harreman osasuntsuak jomuga

Ugalkortasun sexualitate-eredu hegemonikoak jendarte heterosexuala behar du. Horrek suposatzen du desira ugalketari lotuta egongo dela eta, ondorioz, plazera koitoarekin lotuko da. Koitoa harreman sexualetan zentrala bihurtzean gorputzaren genitalizazioa ematen da non gizonezkoarenak diren erreferentziazko gorputza eta genitalak. Klitoriak, ugalkortasunean funtziorik ez duenez, baztertua eta gutxiagotuak dira, eta honen ondorioz, boterezko harremanak sortzen dira.

Premisa horretatik abiatuta, inork kontrakorik adierazi ezean pertsona guztien heterosexualitatea gailentzen da. Ez dago aniztasun afektibo-sexualarentzako tokirik, aniztasun funtzionala, zentzumenezkoa edo psikikoa dutenen sexualitatea ikusezina da eta estigmatizatu egiten da, asexualitatearen existentzia saihesten da… eta sexualitate desberdinen arteko hierarkia ere ezartzen da.

Sexua kontsumo-produktu bihurtu da (hipersexualizazioa, sexu patriarkalaren negozioak, prostituzioa eta pornografia...). Eskolak, gainera, esku hartze kontzientea egiten duenean ez ezik, heteronormatibitatean hezten du ezkutuko curriculumaren bitartez. Hots, heziketa afektibo-sexual hezkidetzailea sustatzeko behar beharrezkoa da eredu heterosexista ugalkor hegemonikoa kolokan jartzea.

Heziketa afektibo-sexual hezkidetzaileak bizipen eta errealitate afektibo sexual anitzak dituzten ikasleak izendatuak senti daitezen lan egiten du. Ibilbide horretan, diskurtsoa normalizatzeko erronka du aurrez aurre.

Esan daiteke afektuen esparruan neskek eta mutilek genero-harremanak barneratu dituztela. Hori gutxi ez eta sexu-orientazioen arteko hierarkia nabaria da egun. Horren aurrean, gainera, ikasleen erdiak baino gehiagok eskola ez du espazio segurutzat hautematen. Nola apurtu errealitate mugatzaile honekin?

Nire iritziz erronka interesgarriak diren hauek zerrendatzen dira irakurgaian:

• eskola komunitate osoaren sentsibilizazioa eta prestakuntza ematea
• heziketa afektibo sexual kontzientea izatea
• komunitate osoaren konpromisoa
• sexualitatearen inguruko mitoak deseraikitzea
• aniztasunean heztea
• sexualitate anitzak normalizatzea
• gorputz anitzen autoezagutza, onarpena... lantzea
• ….

Aste honetako gaiaren inguruko baliabide, ikerketa edo proposamenen bat gomendatzeko eskatuta, ikasleekin erabiltzeko filme ugari aurkitu genitzake. Nik “La vida de Adéle” hautatu dut proposamen gisa. Nerabe eta gazteekin lantzeko pelikula aproposa izan daikekeela uste baitut. Sarean eskuragarri eta ikusgai dagoena gainera. 12 urtez gorakoentzat gomendaturiko istorioa da eta errekonozimendu zein sari ugari jaso izan dituen lana dugu.

Bestalde, haur txikiekin gaia lantzeko ipuin sorta ezaguna dute Katxiporretako lagunek. Bakoitzak bere buruarekin, inguru fisikoarekiko eta hurbilen dituen pertsonenganako bizi eta adierazten diren afektu egoerak tratatzen dira bertan: laguntza, babesa, maitasuna, goxotasuna, xamurtasuna eta elkar ulertzea...

Irakasle eta hezitzaileoi begira, bestetik, elkarrizketa interesgarri baten berri eman nahiko nuke hemen. Harreman afektibo-sexualetan duen eragina aintzat harturik, oso kontuan hartu beharreko eremua dela iruditzen zait gure GORPUTZArena. Horren harira Larrun Aldizkarian topatu berri dudan gogoeta hau zuekin konpartitzeko beharra sentitu dut. Izan ere, bertan lau profesionalen ahotik mahainguruan partekatu diren ideiak eta solasaldiek gaian sakontzera garamatzate.

Hona hemen gakoetako batzuk.

Uxanaren iazko postak gif esanguratsu hau ekarri dit esku artera. Deigarria eta edukiz betea dagoela deritzot, eta horrez gain, iruditzen zait modu labur eta argian betetzen ditu artikulu hontan dagozkion ariketak.

Azpimarratutako ideiak oso garrantzitsuak iruditzen zaizkit niri ere. Hala nola, maitasun erromatikoak egunerokoan egin digun eta egiten jarraitzen digun mina ukaezina da eta horri nolabait aurre egiteko lan handia dugu aurretik. Kontzientziak astindu eta bestelako harreman eta maitasun eredu batzuk aurkeztea da horietako bat, esaterako.

Eskola hezitzailean dugun erronka nagusia, nire ustez, pertsona oro bere identitatearekin gustura sentitzea da, inor mespretxatzeko beharrik izan gabe, diren moduan onarturik sentitzea eta ingurukoak baloratzea. Horretarako, ezinbestekoa da harreman afektibo eta afektibo-sexual positibo eta autonomoak eraikitzea, eskola-barnean eta baita kanpoan ere.