Generoa
bezala, sexualitatea ere eraikuntza soziala da, izan ere, lehenik eta
behin genero identitatea da eraikizen dena eta ondoren, horrekin
lotura zuzena duen identitate sexuala lehenengoak bigarrena
baldintzatuz.
Sistema
heteropatriarkalak ugalkortasunera zuzendutako sexualitate eredua
bultzatzen du,eta beraz, eredu hori sostengatu ahal izateko, sistemak
jendarte heterosexuala behar du. Horren barnean sartu dezakegu
“aurresuposatzen da guztiak heterosexualak garela”ren ideia.
Horrek desira ere ugalketari lotuta egongo dela suposatzen du eta
ondorioz, plazerra koitoarekin. Beraz, praktika sexualak
genitalizazioan zentratuko dira eta batez ere gizonezkoaren zakilean
horiek izango baitira erreferentziako genitalak. Gorputzeko beste
atalek berriz, garrantzia galtzen dute eta adibide argia dugu
klitoriarena, gorputzeko atal hau baztertua eta gutxiagotua geratu
da. Horrek generoen arteko botere harreman desorekatuak areagotzen
ditu eta emakumeen menpekotasuna naturalizatu.
Esan
beharra dago sistema heteropatriarkalaren eskematik at dauden
sexualitate eredu anitzak ez normaltzat jotzen direla horiek
baztertuz.
“En
efecto, la sociedad heterosexual está fundada sobre la necesidad del
otro/a/diferente en todos los niveles. No puede funcionar sin este
concepto ni económica, ni simbólica, ni lingüística ni
políticamente (…) Porque la sociedad heterosexual no es la
sociedad que oprime solamente a las lesbianas y a los gays, oprime a
muchos/as otros/as/diferentes, oprime a todas las mujeres y a
numerosas categorías de hombres, a todos/as los que están en la
situación de dominados. Porque constituir una diferencia y
controlarla es un acto de poder” (Wittig, 2006:53).
Egungo
egoeraren analisiari dagokionez, esan genezake oraindik ere gure
jendartean maitasun erromantikoak presente jarraitzen duela. Horrek
gizon eta emakumeen arteko botere harreman desorekatuak mantentzeaz
gain, genero indarkeriaren oinarrietako bat bezala identifikatu
dezakegu. Horrez gain, gazteen artean estereotipo sexistak mantentzen
direla esan genezake. Horrekin batera mutilen sexualitateak dauka
zentralitatea emakumeok sexualitaterik izango ez bagenu bezala. Hori
gutxi balitz bezala, sistemaren eskemen arabera sexualitatea eta
maitasuna zehaztuta egoteaz gain, sexualitatea maitasunarekin lotzen
da , maitasunik gabeko sexualitaterik egongo ez balitz bezala.
Aldarteren
arabera, gay erreferenteak lesbiana erreferenteak baino ugariagoak
dira. Gainera, sexu-orientazioen arteko hierarkia nabaria da eta
ikasleen erdiak baino gehiagok hautematen du eskola ez dela espazio
segurua.
Eskolari
dagokionez, beraz, egoera larria dela esan genezake, izan ere,
testuingurua aurrekoa izanik, curriculum esplizituak ez du jasotzen
heziketa afektiboaren gaia eta normalean irakasleen sentsibilitate
eta boluntarismoaren eskuetan geratu ohi izan da lanketarako aukera
eskasak izanik.
Azpimarratzeko
da eskolan sexualitate normatiboaren diskurtsoa barneratuta ez
dagoela horrek esan nahi du sexualitate ez normatiboa barneratzeko
oso urrun gaudela. Horren adibide da asexulitatea.
Nire
ustez, sexualitatearekiko dauden tabuak deseraikitzeko beharra
dago, izan ere gorputz sexuatuak garen heinean sexualitatea beti dugu
presente gure bizitzetan. Hori horrela izanik, ikasleei aukerak eman
behar dizkiegu sexualitatea nahi duten moduan bizitzen ikasteko eta
dauden aukera anitzak ezagutzeko.
Nahiz
eta egoera kezkatzekoa izan, baliabide ugari daude gaiari heltzeko,
hona hemen Heziketa Afektibo Sexuala lantzerakoan kontuan hartu
beharreko dekalogoa:
1-
Sexu eta genero binarismoen deseraikitze lana.
2-
Afektibitatearen garapen berdinkidea
3-
Sexualitatea eta indarkeria bateraezinak dira
4-
Sexualitatea ez da berdin heterosexualitatea, genitalitatea ezta
koitoa ere.
5-
Sexualitatea eta ugalketa gauza ezberdinak dira.
6- Sexualitatea
pertsonen baitan dago eta ez da arriskutsua
7-Elkarrekiko
errespetuan, nahian eta “adostasunean” oinarrituriko edozein
sexualite-adierazpen zilegi da.
8-Sexualitatea
eta genero-identitatea alda daitezke bizitzan zehar.
9-Sexualitatea
jaio eta hil bitarteko laguna dugu,
10-
Ez pertsonak sailkatu eta estereotipo batean sartu.
Heziketa
afektibo sexualarekin lotura duten ikerketa eta lan ezberdinen
adibideak:
https://vimeo.com/yeswefuck
Zelako
erronkak ditugu eskolan gaiarekiko?
- Heziketa afektibo sexuala curriculum ezplizituan txertatu
- Praktika sexual anitzak bistaratu eta normalizatu
- Sexualitatearekiko dauden mitoak eta maitasun erromantikoaren mitoak deseraiki
- Gorputz eta identitate anitzen ereduak eman eta euren egoerak normalizatu
- Hizkuntza eta baliabide hezkidetzaileak sortu, erabili eta zabaldu. Horietan aniztasunaren presentzia bermatuz
- Hezkuntza komunitateak gaiarekiko kontzientziazioa, ardura eta erantzukizunak hartu.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina