INDARKERIA MATXISTAK GAINDITZEN.

                                     INDARKERIA MATXISTEI BURUZ HAUSNARTZEN 







“EMAKUMEEN KONTRAKO INDARKERIA legitimatzen duen gizarte batean bizi gara, gizarteak legitimatzen duelako emakumeen doan zaintzea. Garrantzitsuena da konturatzeasolik jo eta hiltzen gaituztela. INDARKERIA SEXISTA da ere sinestarazi nahi digutela emakumeek pairatzen dugun zapalkuntza, gure naturan dagoela”
 IRANTZU VARELA








Gaiari buruzko laburpena eta balorazio pertsonala.

Aste honetan “Idarkeria matxita”, gaia puri-purian dago, eta egunero, komunikabideetan gai honekin lotutako berriak ateratzen dira. Egunero hamaika emakume erasoren batekin esnatzen dira.

Hau konpontzeko, ematen du bideak zabaltzen direla, baina hau besterik ez zabaldu….

Ildo honetatik, mugimendu feminista izan da eta izaten da arazoa bistarazi eta salatu duena, eta modu berean konpontzeko bideak bilatzen dabilena, proposamenak eta ekintzak aurrera eramaten dituena, modu batean edo bestean geldiarazteko eta konpontzeko bideak eraikiz.

Argi dago, egunero, bai egunkarietan bai teleberrietan, eraso sexistak ateratzen direla. Hori dela eta, gaia gure eskoletan presente egon behar da eta landu behar da. Horretarako, hezkidetzaren barruan, gure erronka nagusi izan behar da: “indarkeria matxista deseraikitzeko jarduerak lantzea”, bidea ez da erraza, ez da lortuko egun batetik bestera eta guztion inplikazioa beharrezkoa da.

Argi eta garbi  izan behar dugu zertan datzan indarkeria matxista.

Indarkeria matxista honako hau da: emakumeen, nesken eta arautegitik kanpoko genero-identitatea eta/edo sexualitatea duten pertsonen duintasunari, estimuari eta osotasun fisiko eta mentalari kaltea eragiteko laguntzen duten ekintzak. Egiturazko indarkeria mota bat da, gizarte guztietan eta gizartearen eremu guztietan azaltzen delako, nahiz eta maila desberdinetan gertatzen den eta mekanismo desberdinak erabiliz, hainbat gairen arabera, hala nola arraza, maila eta talde etniko jakin baten partaide izatea.

Indarkeria hori patriarkatuak ezartzen duen desberdintasunaren adierazpena da, eta, era berean, patriarkatuaren jarraipena bermatuko duen tresna da. Hiru eremuren bitartez antolatzen da:

• Indarkeria sinbolikoa, aurreiritziak eta idearioa sortzen duena
• Egiturazko indarkeria, diskriminazioa bermatzen duten erakunde guztiekin
• Indarkeria materiala, zuzeneko indarkeriaren adierazpen zehatz guztietan.

Halaber, “maskulinoa dena” “femeninoa denaren” gainetik eta bi kategoria horietan sartuta ez dauden genero-identitate guztien gainetik gailentzea indartzen, legitimatzen eta errepikatzen laguntzen duen bitartekoa da.

Eremu pribatuan ematen den indarkeria matxista gehien hedatuta eta gutxien ikusten dena da, nahiz eta azken urte hauetan hainbat ahalegin egin diren hura identifikatzeko eta hari aurre egiteko. Familian edo afektuzko harremanean gertatu ohi da; egilea zeregin maskulino menderatzailea hartzen duena izaten da eta gauzatzen dituen indarkeriazko ekintza horiek zeregin horretan oinarritzen ditu. Indarkeria fisikoa, psikologikoa, ekonomikoa, lan-arlokoa eta/edo sexuala izan daiteke.

Era berean, esan behar dugu LGTTBIen aurka gauzatutako indarkeria matxista indar handiz sartzen dela eremu sozialetan eta onarpen-maila handia duela, eta, askotan, estatuko erakundeek eta gizarteak orokorrean ez dutela kontuan hartzen edo modu irekian sustatzen dutela.

Mugimendu feminista izan da arazoa bistarazi eta salatu duena, baita geldiarazteko eta konpontzeko bideak ikertzen dabilena ere, pentsatu eta teorizatu, proposamenak egin eta ekintzak aurrera eramaten dituena, “pertsonala politikoa da” bezalako leloak plazaratu dituena.

Indarkeria matxistaz hitz egiten badugu arreta ipintzen da emakumeengan, indarkeria matxista gainditzeko.

Kontuan izan behar dugu, indarkeria matxista arazo politikoa dela; hortaz, guztion ardura dela kolektibo zein pertsonal mailan.

Beraz, arreta gizonengan ere ipini behar da. Errotik desagerrarazi nahi badugu ezinbestekoa da gizonek duten erantzukizuna onartzea.

Hori dela eta, indarkeria matxistarik gabeko jendartea sustatzeko proposatzen dira bi estrategia , beti ere mugimendu feministaren eskutik:

• Maskulinitate berriak:gizonen inplikazioa maskulinitate heterosexual hegemonikoa interpelatuz eta berriak eraikiz.

Maskulinitate berriak eraikitze-prozesua konplexua da,  eskolan zein  jendartean termino hau landu behar da, Horretarako baliabide edo estrategi desbedinak erabiliz, esatebaterako, Gizonduz blogean dagoen materiala erabiliz. Egia esan, bidea konplexua dela, patriarkatuak mutil/gizonei emandako pribilegioei uko egin behar dietelako, eta hori ez da erraza.

• Autodefentsa feminista: emakumeen ahalduntze indibidual eta kolektiboa autodefentsa feministaren bidez. Autodefensa fisiko soila baino zerbait gehiago, bertan jarrerak, emozioak eta autoestimua lantzen direlako.

                Emakumeekin lotuta beti agertzen dira hurrengo hitzak:

                                                          BELDURRA,   ZAPALKUNTZA

Une honetan, XXI.garren mendean emakumeekin lotutako hitzak izan behar dira:

    AHALDUNTZEA, KONFIANTZA, AUTOESTIMA, AUTONOMIA, PROTAGONISMOA

Dena den, ez dugu ahaztu behar indarkeria matxistaren desikasketarako , funtsezkoak eta lagungarri diren hiru lan-ildo: 

1. Maitasun erromantikoaren mitoen eta ideologiaren deseraikuntza. 

2. Mikromatxismoen identifikazioa eta salatu-gainditzeko esku hartzea. 

3. LGTBQ+fobiak bistaratzea eta aniztasunaren ereduak baloratu, plazaratu eta normalizatzea 

Aipaturiko gaien inguruko baliabide, ikerketa edo proposamen baten aipamena egin

Aipatzekoa da Emakundeakegindako lana

Horrez gain aipatzekoa ere da hurrengo berdingunea :        Gizonduz

Beste bat aipatzekoa:

                          KOMUNIKABIDEETARAGERTURATZEA

"Orain dela gutxi arte, gizonak zeuden komunikabide guztietan. XX. mendearen erdialdean, emaku- meak egunkarietako erredaktore lanak egiten hasi ziren. Irratian eta telebistan emakumeen pre- sentzia pixka bat handiagoa izaten zen ziren garai hartan, ezinbesteko baitzituzten komunikabi- deek emakumeen ahotsak eta aurpegiak. Oraindik ere, ohikoa da albistegietako aurkezle bat emakume izatea eta bestea gizona.

Mende amaierarako emakumeek komunikabideak bereganatuak zituzten. Hau da, emakume profesionalek argi ikusi zuten ongi egin zezaketen lana zela eta lanean hastea erabaki zuten. Gaur egungo kazetaritza fakultateei erreparatzen badiegu, joera hori etorkizunean indartzen joango dela pentsa dezakegu. Hala ere, zuzendaritza organoetan emakumeek duten presentzia ez da inondik ere erredakzioetan dutenaren parekoa. Kazetaritzan, beste lanbide askotan bezala, emakumeak zailtasunak ditu aginte postuetara heltzeko."

Jardueraren inguruan jasotako datuak eta ondorioak.


Indarkeria matxistarekin lotutako datuak oso garrantziatsuak dira eta azken bolada honetan, indarkeria matxistaren biktima kopurua  handitu da, horrelako datuak konpontzeko nahian hurrengo berria

INDARKERIA SEXISTA ERROTIK KENTZEA

"Emakumeen kontrako indarkeria da emakumeen diskriminazioaren paradigma, egiturazko fenomeno gisa. Patriarkal edo matxista deritzogun mundu-ikuskera horren adierazpenik ikaragarriena da. Mundu-ikuskera horretan, emakumeek gizonaren botere handiagoari men egin behar diotela ulertzen da, gizona hartzen baita gizarte-bilakaeraren protagonistatzat. Emakumeen kontrako indarkeria da emakumeen eskubideen urratzerik larriena, eta lehenbailehen erauzi beharreko gizarteko gaitza.

Indarkeria matxistaren biktima izandako emakumeei laguntzeko sortu diren mekanismo publikoak eraginkorrak diren ala ez begiratzen du Ararteko erakundeak. Horrela, Arartekoaren eginkizuna da euskal administrazioek emakumeen kontrako indarkeriari ematen dioten erantzuna egokia izan dadin zaintzea, Emakumeen eta Gizonen berdintasunerako 4/2005 euskal Legeak VII. kapituluaren III. idazpuruan ezarritako moduan.

Ikuspegi horretatik, indarkeria jasaten edo jasan duten emakumeek (edo haien izenean dihardutenek) egindako kexak aztertzen ditugu, euskal herri-administrazioen jarduerei dagokienez. Kexa horiek bideratu ahal izateko, arlo honetan eskumenak dituzten euskal herri-administrazioei galdetzen diegu ea zein neurri hartzen dituzten eta zein jarduera publiko hasten dituzten indarkeria sexistari aurre egiteko eta hori pairatzen duten emakumeei laguntzeko; eta, beharrezkoa izanez gero, emakume horiek artatzeko baldintzak hobetzeko eskatzen diegu."

Zein dira zure ustez hau guztia ikastetxean/jendartean lantzeko erronkak?

Indarkeria matxista , beti landu behar da ikastetxeetan, beti egon behar da presente. 
Horretarako eta hezkidetzarekin lotuta, maskulinitate berriak eta autodefensa feminista lantzeko erronkak izan daitezke:

Mutilek bere izateko era aukeratzeko bidean benetako askatasunetik egitea sustatzeko estereotipo maskulinoak mugatzeko eremu edo konpetziak lantzea:

• Mutilek emozioekin kontaktuan jarri, onartu, bizi eta era positiboan kudeatzen ikasteko jarduerak.
• Maskulinitatea eta biolentzaren arteko elkarketa desegiteko jarduerak.
• Zaintza esparruan, espazio pribatu-domestikorakorako autonomia izateko estrategiak garatzea.
• Indarkeria matxistak, hauen aurkako jarrera aktibo sustatzea.

Bestalde eta autodefensa feministarekin lotuta eta beldurrik gabe bizitzeko eta indarkeriarik gabeko estrategiak lantzeko puntuak, hauxe da:

Hezitzaleei begira:

• Arazoaren dimentsioaz kontzientzia hartzea, esku-hartzearen eraginkortasunaz jabetzea, modu transbertsalean lantzea eta autodefentsa feminista tailerren eskaintza orokortzea.

Neskei begira

• Beldurrik gabe zein beldurretik aske heztea, nahi duten bizitza eraiki eta askatasunez bizi eta gozatzeko. Horretarako, autodefentsa feminista tailerren eskaintza orokortzea sustatuko du eta nesken esku jarriko ditu hainbat garapen eremu eta konpetentzia:

Autoestimaren esparrua:
Bere buruaren ezagutza garatu, dituen gaitasunez eta hobetu daitekeenaz kontziente izan eta baloratu. Bere paregabetasunaz harro sentitu, baita nahi duena espresatzeko eta egiteko gai izan ere. Autokonfiantza eta segurtasuna eraiki.

Burujabetasuna:

• Zenbait trebetasun eta eskubide landu: “Ez” irmotasunez esateko ahalmena, hitza hartzekoa, espazioa betetzekoa, gustuko duen eran janztekoa, nahi duen moduan ibiltzekoa, pribatutasuna izatekoa, sexu harremanak izateko edo ez izatekoa, nahi duten eran eta nahi duenekin …
• Emakumeen arteko elkartasunaren garapena landu: ahizpatasuna bultzatu, neska/emakumeen arteko desberdintasunak baloratuz, elkarri entzunez eta komuneko esparruak plazaratuz ahalduntze kolektiboa sustatu eta iruditeri berria indartzeko.

Indarkeria matxista:

• Erasoen identifikazioa landu, emozio eta sentipenei garrantzia eman
• Erasoei aurre egiteko tresnak bereganatu eta martxan jarri: ez isildu, salatzeko eta defentsarako eskubideak aurrera eraman.
• Fisikoki defendatzeko erremintak eskuratu: bestelako estrategiak nahikoak ez direnean, defentsa fisikoa martxan jartzea beharrezkoa da.

Genero indarkeria lantzeko baliabideak: