2015/12/01

Emakumeen presentzia eta ekarpenei buruz hausnartzen


Historian zehar emakumeen ekarpenak desagertuta egon dira edozein arlotan: literaturan, matematican, zientzian, artean, musikan.... ematen du idazlerik, margolarirk, zientzialaririk etabarreko disziplinako egilerik ez direla egon. Harrigarria benetan.
Zorionez ikerketak direla eta badakigu kontatu digun historia ez dela egia. Hala ere emakumeek gizarte matxista honetan zaila izan dute. Adibide batzuk jarriko ditut:
Historian zehar emakumeak zailtasun handiak izan ditu, gizonek nola izan behar zuen bere bizitza, teoria asko bidez, beti erabaki zutelako haiengatik ideologia posible bakarra zen erlijioak, batetik, emakumearentzat gehiago emazteko eta amako, eta beste bategatika baino beste ofiziorik ez zuelako baimentzen kulturara, ikasketara eta sorrerara hurbiltzeko bezala adibidez: “Emakumeek ez dute sortu behar giza espirituaren arnas hartze eder hori estaltzen duzulako seme-alabak ekarriz mundura”, hauek bezalako teoriak eta emakumearen garuna gizonarena baino txikiagoa zela esaten zen eta horregatik ahalmen gehiagok, emakumea hornitu lan intelektualerako ez zegoenak, zituen haiek esan dira eta historian zehar garatuta.
Baina ez du behar hain urrunera joatea ideologia hau duela oso gutxi nagusi izan dela gure gizartean ikusteko.
Gerra Zibilaren ondoren Sail Femeninoak egiten zuen, batez ere abertzale onak, emazte onak  izateko gazteen heziketan erdiratutako heziketa femeninoaren esklusiboa den kontrola doktrina frankista era arduratsu eta saiatuan hedatu zuten, horrela bai homilietan bai Gizarte-Zerbitzuan bere gutxiagotasuneko emakumeak konbentzitu zituzten gizonen aurrean.
Sail Femeninoak irakatsi zien “adimena zela gizon gauza, emakumearen funtzio soziala gizakia sortzailea, Jainkoak gizonen adimenetarako gordeta, beste menesteresalento batzuetan dagoelako aritu ezin den funtzio haietako bere etxean zerbitzatzekoa zena; guk" ezin dugu egin egindako gizonek ematen digutenak ezer gehiago".
Historialari-liburuak, kritikariak edo biografoak da, izan duten mugak emanda, edozein alorretan emakume lan gutxiago dagoen, baina sorrerako munduko presentzia femeninoa hain urria bai transmititu dute izan ez zen egia.
Emakumeak beti sortu duelako, eta batzuk haietako batek ezagutzea eta bere garaiko ospea izan zituzten, gutxi ausartu zirela edo pentsamendu nagusia desafiatzeko familiaren euskarria izan zuten. Sistematikoki gertatu dena bere lana isildu dela da.
1970etik aurrera azken hamarkadetan, feminismoa Estatuan goraka hasi zen urtea egin dute ikerketak eta margolarietako, eskultoreetako, dramagileetako, olerkari, saiakera-idazleetako, nobelagileetako edo historian egon diren konpositoreetako kopurua zenbatu digutena zenbatua askoz handiagoa izan dela erakutsi duten ikerketak. Eta oraindik faltak aurkitzeagatik egiten du.
Nire ustez hau da ikastetxeetan geratzen den erronkarik handienetariko bat emakumeen ekarpenak curriculumean naturaltasunez sartu.












Antologia baten parte hartu dut emakumeen ekarpenak agerian jartzeko hori dela eta hiru ipuin argitaratu didate. Antologiaren lehenengo zatian Maria Blanchard-i buruzko ipuina, bigarrenean Ángeles Ruiz (andereñoa) lehenengo e-book sortzailea eta Josefa de Jovellanos olerkaria, hirugarrena (hau ateratzeko dago).
Hona hemen argitaratuta daudenak jadanik.




eta







iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina