Mundu osoan zehar, ezagutzen ditugun
jai eta ospakizun gehienetan sexu-genero estereotipoak agerian daude. Aste
honetan ikusi ditugun adibideak aparte telebistan, filmetan edota beste iturri
desberdinetatik ezagutu eta bizi ditudan beste batzuk gogoratu ditut.
Horietan adierazten den emakumeen irudia da objektu
sexuala (beti heterosexuala) eta gizonei gustatzeko hainbat soineko, kolore
edota apaingarri guztiz deserosoak baina emakumearen gorputza adierazten eta
erakusten dituztenak jantzi behar dituzte.
Emakumeak besteen ongizatearen egile moduan agertzen dira
beti eta, nola ez, besteen zaintzaz arduratzen direnak beti haiek izaten dira.
Jaiak alkoholaren kontsumoarekin nahiko lotuta daude eta
askotan hau aitzaki bezala erabili ohi da genero indarkeria justifikatzeko.
Askotan ematen den fenomeno bat da:
jaiak ligatzeko une aproposena da, poztasun momentua da, desinhibizio aldia da,
alkohola asko edaten da, beste momentuetan egin ez dena egiteko aukera dago, … beraz,
nahiz eta emakumeak gogorik ez bere
gorputza ukitu ahal izateko, musu bat emateko, … askotan bortxatuak izaten
dira. Euskal herrietan horrelakoak gertatu eta gertatzen dira baina, adibide
moduan, eta mundu osoan zabaldu zen Mexikoko alkate batek egin zuena: https://www.youtube.com/watch?v=O9EgjYANuus.
Horrek esan nahi mundu
osoan ematen den fenomenoa dela, emakumea objektua da besteen desioak
betetzeko.
Gogoratzen dut nola nahiz eta leku guztietan berdin
gertatu, San Fermin jaietan (famatuak mundu osoan eta non atzerritar asko parte
hartzen duten) urtero antzeko egoerak errepikatzen ziren eta duela hamar bat
urte “Eraso sexistarik EZ” kanpaina hasi zen. Orain, udal guztiek horrelako
kanpaiak egiten dituzte eta denok (emakumeak, gizonak, gazteak, nagusiak,
jasotzen duenak, lekukoak,…) kontzienteak gara arazo honetaz.
Aipatuko nahiko nuke ere, gizarte bakoitza argi dauka
genero bakoitzari zer adierazpen motak dagozkion eta finkatutako eredua
jarraitzen ez duenak zigorra jasotzen duela. Zigorra baztertzea, iraina edota
erasoa izan daiteke eta behin baino gehiagotan ikusi eta jasan dira. LGTB
pertsonei buruz ari naiz.
Gutxitan ikusten ditugu honen inguruko aldarrikapena
bistan geratzeko bakoitzaren askatasuna.El Pilar jaietan, Aragoiko Purna taldeak guztientzat baina
bereziki LGTB pertsonentzat sortu zuen kanpaina miresgarria zen: jaiak eredu
patriarkalak markatzen zuen konbentzioetatik aldentzeko mesua.
Horrelakoak egin beharko ziren gizarte mailan, zeren eta
martxan jartzeko unea da. Eta gu, irakasle lez, gure esparruan, hau da
ikastetxean eta ikastetxetan egiten diren hainbat ekintzetan, egiten duguna
aztertu behar dugu, beti bezala aliatuak bilatu (eskola esparruan beste
irakasleak, gurasoak, erakundeak, udalak, …) proposamenak sortu eta praktikara
eraman.
Mª Lourdes Díez Romero
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina