HEZKIDETZA ETA LEGEDIA. PAUSO MANTSOZ EGINDAKO BIDEA

                                                                                         

·Gaiari buruzko laburpena eta balorazio pertsonala

    1995-2015 bitartean egiten den emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna eta hezkidetzeren aldeko Lege eta dokumentuen azalpen honetan, gaiak garrantzia hartu duela ikusten da. Hasieran ideia orokorra eta zehaztugabe bezala agertzen zena (“berdintzailea…integratzailea…hezkidetzazko izaerakoa…”) azkeneko dokumentuetan neurri zehatzak eta arlo desberdin askori zuzenduak agertzen dira (materialak, irakasleen prestakuntza, curriculuma…).

    Hasieran, gai astuna izango zela pentsatzen banuen ere, oso interesgarria iruditu zait;  batetik, legeen garapena positiboa iruditzen zaidalako, bestetik, garapen honen gauzatzea oso mantsoa dela argi geratzen delako. Lege, arau eta dekretuak benetan edukiz beteta badaude, aurrera eramateko laguntza nahikoa eman behar da eta, bestetik, betetzen dela ziurtatu.

MARIA DE MAEZTU taldeko kideek diote:"...legeak, planak eta kanpainak ur-tanta bat baino ez dira itsaso handiaren erdian: komunikabideek (telebista, publizitatea, emakumeentzako aldizkari espezializatuak, bideo-jokoak, eta abar) egunero-egunero hedatzen dituzten mezuek indartu besterik ez dituzte egiten estereotipo sexistak."

 

*“Emakume eta gizonen arteko desberdintasuna”  emakumeei arlo guztietan ematen zaizkien aukerak eta balorazioa gizonei ematen zaiena baino askoz ere txikiagoa da.

“Material hezkidetzailea”desberdintasun horiek agerian uzteko eta gainditzeko erabiltzen den edozein baliabide da.

*Datuak eta ondorioak

*Eskola prestakuntza eta gizarteratze espazio pribilegiatua da.

*Euskal hezkuntza sistema hobekuntza prozesu garrantzitsu batean murgilduta dago.

*Euskal Eskola Publikoaren Legea argitaratu zenetik (1995ko otsaila), Hezkuntza-sisteman hezkidetza eta genero-indarkeriaren prebentzioa lantzeko Gida Plana argitaratu arte (2013) hemezortzi urte pasa dira. Urte hauetan eskola hezkidetzaileago izatea lortzeko gero eta bitarteko eta baliabide zehatz eta aplikagarriagoak planteatu dira.

 1995ko Legean eskolaren helburuen artean berdintzailea eta integratzailea izatea planteatzen ziren. Zer gertatu da prozesu hau hain mantso joateko, gaur egun, oraindik, aste hauetan deskribatzen ari garen egoera diskriminatzailea indarrean mantentzeko?

*Hezkuntzari Buruzko Lege Organikoan (2006), Genero indarkeriaren Aurkako Babes Osoko Neurrien legeak zion: “Eskola Kontseiluan emakume eta gizonen arteko berdintasun erreala lortzeko neurri hezitzaileak sustatuko dituen persona bat izendatu”

    Ba al dago Eskola Kontseiluetan hezkidetza sustatzeko persona bat? Nork ziurtatu behar du egotea? Zergatik ez da zaintzen Legeak esaten duena betetzen dela, beste arlo batzuetan egiten den bezala?

*Orain artekoekin alderatuta, azken urtean Heziberri 2020 dokumentuan planteatzen diren printzipioen artean, oso garrantzitsua iruditu zait honako hau txertatzea:

-[Curriculimean] etxeko lanak, autozaintza eta pertsonak zaintzeko beharrezko ezagutzak sartu (elkar ardura eta zaintzaren etika…).

    “Zaintzaren etika” kontzeptua oso garrantzitsua iruditzen zait: berdintasunean hezi eta berdintasunean zaindu. Zaintzaren balioa eta prestigioa sendotzen diren neurrian eta bai gizon eta emakumeen erantzukizunaz jabetzen garen neurrian, gizarte desberdina eraikitzen joango gara, hasierako bi baieztapenetan agertzen dena egia bihurtuz: “Eskola prestakuntza eta gizarteratze espazio pribilegiatua da”, *Euskal hezkuntza sistema hobekuntza prozesu garrantzitsu batean murgilduta dago”.

*Ikastetxean lantzeko erronkak

      Honako hauek iruditzen zaizkit eskolaren erronka nagusiak:

-Eskolako partaide guztien inplikazioa eta ikuspegi aldaketa sustatu, kontutan hartuta, irakasleez gain beraiengan eragina duten persona eta egoera asko daudela (jangela, jolasgaraiak, garraioa, eskolaz-kanpoko jarduerak…).

-Eskoletan formakuntza koherentea eskaini parte hartzaile guztiei (langile, guraso, ikasle…).

-Berdintasuna eta hezkidetza denon hobe beharrerako lorpena dela sinistu, ez jasan beharreko zama.

-Irakasle berrien formakuntzan “hezkidetza” oinarriako baliotzat landu.

Pilar Aristizabalek (Gasteizko Irakasle Eskolako zuzendaritza-taldeko kideak), oso artikulu interesgarrian dio: “Gaur egun irakasle eskoletatik ateratzen diren irakasle berriek nesken eta mutilen arteko berdintasunen aurrean kontzientzia argirik ez dutela ikusi zen.”